تیرنگ،عبدالله شهمیر شورمستی: معادن و فرآوری مواد معدنی با احترام به محیط زیست از مهمترین جایگزین های اصلی نفت و از اصلی ترین عوامل کار و اشتغالزایی،تولید،ایجاد ثروت محسوب می شوند.اما فرآوری مواد معدنی علیرغم پتانسیل بالا برای کمک به رشد و رونق اقتصادی،توسعه،ارزآوری و اشتغالزایی در مازندران مغفول مانده است.
فرآوری مواد معدنی(به شرط رعایت موازین محیط زیست) بخاطر استقرار صنایع و کارخانجات تبدیلی و نیاز به مواد اولیه معدنی که تامین مواد اولیه معدنی مستلزم مطالعات،اکتشاف و استخراج و بازگشایی معادن جدید علاوه بر معادن موجود است. این فرایند ارتباط مستقیم با اشتغالزایی دارد . چون کارخانه صنایع تبدیلی فرآوری معدنی در کارخانه نیاز به نیروی کارساده و ماهر و متخصص و …دارد . در معادن و بخش حمل و نقل و ابنیه فنی و …. در معادن نیز نیاز به نیروی کار است که باعث رونق اشتغالزایی می شود
براساس تحقیقات کارشناسان معدنی و بر مبنای اعلام مدیران صمت و نظام مهندس معدن مازندران، در مازندران ۱۷ نوع معادن شناسایی شد.عمده معادن این استان شامل : شن و ماسه، زغال سنگ حرارتي و كك شو فلورين، فلورین که دومین ذخائر کشور در مازندران است،سنگ آهك،گچ ،مس،روی،سرب ،باريت ، پوكه معدني ، سنگ لاشه و واریزه، سيليس،سنگ تزيئني و مرمريت و …در استان مازندران وجود دارد.
معادن مازندران شامل انواع کانی هاست که در مناطقی از شهرستانهای آمل، نور، سوادکوه، ساری، چالوس، بهشهر، نکا، گلوگاه، رامسر، تنکابن، بابل و نوشهر بصورت رو زمینی سرباز یا زیرزمینی نیاز به خفاری تونل وجود دارند. در این میان فلورین که از جمله کانی های ارزشمند است و مشتقات فرآوری شده آن مصارف بسیاری دارد، سنگ‌های تزیینی، زغالسنگ و شن و ماسه سهم قابل توجهی از استخراج را به خود اختصاص داده اند .
هر چند به بعضی از معادن مانند معادن شن و ماسه بخاطر آسیب به پیکره سیمای منظر منابع طبیعی و تهاجم به محیط زیست انتقادات عدیده وارد است . اما معادن انواع کانی های معدنی و فرآوری آنها ازجمله عوامل ایجاد کار و اشتغالزایی محسوب می شوند.
ولی با این اوصاف بیش از نیمی از معادن مازندران هنوز یا در حد کاغذ پروانه بهره برداری یا در حد شناسایی یا متروک یا غیر فعال باقی مانده اند.
آنچه بیشتر موجب نقد،سوال و تعجب است بعد از دهها سال از فعالیت بسیاری از معادن مازندران و اکتشاف و استخراج ، هنوز مازندران بر جاده خام فروشی قرار دارد و روی ریل استقرار صنایع تبدیلی معدنی و فرآوری مواد معدنی قرار نگرفته است و کار چشمگیری در حوزه فرآوری مواد معدنی نشده است . بعنوان مثال حدود ۹۰ سال پیش در سوادکوه زغالسنگ شناسایی شد اما بعد از ۹۰ سال هنوز حتی یک کارخانه فرآوری زغالسنگ راه اندازی نشد و معادن زغالسنگ سوادکوه که حدود ۲۰ سال از شکوه خود فاصله گرفتند فقط تامین کننده زغال ذوب آهن اصفهان به شمار می آیند.در صورتیکه اگر فقط کارخانه کک سازی که مجوزهای اولیه آن صادر شده بود اگر به سرانجام می رسید به دلیل نیاز به خوراک ورودی زغالسنگ علاوه بر ۶ هزار اشتغال مستقیم در کارخانه کک سازی ، فقط ۱۰ معدن جدید زغالسنگ برای تامین نیاز کک سازی به بهره برداری می رسید حدود ۱۰ هزار نیروی معدنی به اشتغال نیروی کار معدنی در سوادکوه اضافه می شد.
اگر بخواهیم به پتانسیل کانی فلورین و فرآوری فلورین در اشتغالزایی اشاره کنیم لازم است پیشینه ای از کاربرد و بازار آنرا توضیح دهیم آنگاه به اهمیت این کانی معدنی در کار و اشتغالزایی بیشتر پی خواهیم برد .
ذخائر فلورین مازندران در کشور در رتبه دوم قرار دارد . آنچه متخصصین فرآوری می گویند از فلورین در زمینه های جوشکاری و مات سازی شیشه و همچنین تهیه آلیاژ های آهن استفاده می شود و در تهیه فولاد و به کارگیری در صنایع آلومینیوم کاربرد دارد . ضمن اینکه در تهیه اسید فلوریدریک،ریخته گری ، ساخت سرامیک و ظروف نچسب ، تجهیزات مقاوم در برابر خوردگی با نام تجاری تفلن، عایق الکتریکی پلی تترا فلوئورو اتیلن و
کمک به انجام فرآیند غنی سازی اورانیوم، سیستم های خنک کننده یخچال،
ساخت شیشه اوپالین، شیشه های فلینیتی، فایبرگلاس و عدسی،
از ترکیب فلوراید در تهیه خمیردندان و محلول های دهان شویه ،ساخت سورفاکتانت برطرف آلودگی از روی سطوح،ساخت علف کش ها قارچ کش ها و حشره کش های مناسب برای محصولات کشاورزی،تهیه داروهای کاهش دهنده کلسترول خون، ضد افسردگی، برخی از آنتی بیوتیک ها، داروهای بیهوشی و… مانند آتورواستاتین، فلوکستین و سیتالوپرام کاربرد دارد.
حال اگر دست اندرکاران استانی نظیر استاندار، مجمع نمایندگان مازندران، مدیرکل صمت،مدیرعامل شرکتهای شهرک صنعتی،معاون اقتصادی استاندار،معاون عمرانی استاندار،مدیرکل سرمایه گذاری، فرمانداران و سایر مقامات ذی ربط اقتصادی،صنعتی و معدنی ، از سرمایه گذاران دارای اهلیت اقتصادی و فنی و تخصصی دعوت کنند تا در حوزه اکتشاف و استخراج و فرآوری انواع مشتقات فلورین در مازندران به ویژه در سوادکوه که معدن فعال فلورین وجود دارد سرمایه گذاری کنند و خام فروشی را به فرآوری ارتقائ دهند براستی برای چند هزار نیروی کار در مازندران بخصوص سوادکوه اشتغالزایی می شود . البته در استقرار چنین صنایعی مکان یابی به لحاظ اخذ مجوزهای زیست محیطی و سایر مجوزها حائز اهمیت است و زیرساختهای جاده ، برق ،آب ، گاز ، ارتباطات هم از جمله مقدمات چنین صنایعی است.
مازندران از ۱۷ نوع مواد معدنی اگر فقط در فرآوری زغالسنگ و فرآوری مشتقات فلورین تمرکز کند، هزاران جوان کارگر ساده،کارسناس،متخصص،راننده،مالی، و …جذب بکار خواهند شد که این اشتغال تقویت معیشت خانوارها و تحکیم بنیان خانواده ها را به دنبال دارد .
وقتی در استان مازندران برخی از محصولات معادن مانند سیمان، شستشو و دانه بندی شن و ماسه، آسفالت بتن آماده، پخت چینی و سرامیک، ظروف چینی، آجر ماشینی، گچ ساختمانی، سنگبری مقره سیلیکونی، سپتیک تانک، آجرهای نسوز، فرآورده های بتنی، کنسانتره زغال سنگ، سرب، سیلیس، سفال بام، ورق های موج دار سیمانی و مصنوعات سنگی از مهمترین صنایع معدنی فرآوری شده براساس آمار مراکز معتبر حدود ۸۰ هزار نفر در حوزه معدن و فرآوری محصولات معدنی در برخی شهرستانهای مازندران مشغول بکار هستند . اگر در دیگر حوزه های فرآوری مخصوصا فرآوری فلورین و فرآوری زغالسنگ و سرامیک و سیمان سرمایه گذاری شود ،دهها هزار نفر دیگر به آمار ۸۰ هزار شغل معدنی فعلی مازندران افزوده خواهد شد.
سرمایه گذاری معدنی ، معدن کاران و سرمایه گذاران فرآوری مواد معدنی در مازندران با مشکلاتی نظیر مهیا نبودن زیرساختهای لازم جاده ای و …، بوروکراسی دست و پا گیر اداری، در مواردی نمایشی بودن مصوبات ستاد رفع موانع تولید، پای کار نبودن برخی بانکهای عامل، وجود انواع حرائم رودخانه و آثار باستانی و نوار تاسیساتی جاده و… ، موانع ادعای مالکیت اشخاص در برخی املاک، شعارزدگی بعضی از مسئولین بجای عملگرایی،تحریم و مشکل در واردات تکنولوژی حتی برخی محدودیت در صادرات، حق گمرک سنگین بر تجهیزات تکنولوژی وارداتی، فرسودگی ماشین‌آلات، بالا بودن هزینه‌های نگهداری و مرمت تجهیزات، کمبود نقدینگی و گرانی تجهیزات ایمنی از مهمترین مشکلات فراروی معدن کاران و متقاضیان فرآوری مواد معدنی در استان به شمار می‌رود.
نمونه شاخص اینگونه محدودیتها و بوروکراسی های دست و پاگیر و مصوبات بدون پشتوانه ستاد رفع موانع تولید را می توان در کارشکنی ها برای استقرار کارخانجات ریخته گری فولاد و فلوراید آلومینیوم در انجیرتنگه سوادکوه را مشاهده کرد زمانیکه بزرگترین سرمایه گذار شناخته شده فولاد ایران حاضر می شود در سوادکوه ساخت کارخانه انواع شمش فولاد با حدود ۱۰۰۰ شغل مستقیم و ساخت کارخانه فلوراید آلومینیوم با نزدیک به ۱۰۰۰ شغل را انجام دهد و به لحاظ مباحث فنی و توان مالی و تخصصی ، صد درصد دارای اهلیت است اما بعد از ۳ سال هنوز از ۱۴ مجوز نتوانست ۳ مجوز راهداری،آب منطقه ای و دامپزشکی را کسب نماید تا ۲ هزار نفر بصورت مستقیم مشغول کار گردند شاید اولین اشتباه را مقامات تهیه و تولید و ایمیدرو مرتکب شدند که مکان یابی درستی انجام ندادند و دومین کم کاری از مقامات شهرک صنعتی مازندران و مدیران مرتبط شهرستانی که نتوانستند افزایش وسعت شهرک صنعتی شورمست را به سرانجام برسانند تا چنین سرمایه گذاران ملی و بین المللی بخاطر انواع موانع دچار تردید برای سرمایه گذاری شوند .
در خصوص اشتغالزایی و توسعه و درآمد ارزی و درآمد پایدار ، رونق و رشد اقتصادی و تولید از طریق مواد معدنی و فرآوری معدنی بخصوص اشتغالزایی از طریق فرآوری انواع کانی ها با تمرکز بر فرآوری فلورین (با احترام به محیط زیست و رعایت دستورالعمل های زیست محیطی و پرهیز از آسیب به محیط زیست و منابع طبیعی و آبهای رو زمینی و زیرزمینی ) توضیحاتی تقدیم گردید. اما برای معنا کردن اشتغالزایی و تحول عظیم در تولید و جذب نیروی کار، واکاوی موفقیت های پی در پی در مجتمع صنعتی و معدنی چادر ملو بعنوان شرکت موفق و آبنده نگر در تولید و اشتغالزایی برای تشویق مدیران صنعتی و معدنی جهت الگو برای تولید و اشتغال تقدیم می گردد :
در استان یزد و در معادن چادر ملو و در مجتمع صنعتی چادرملو اردکان اتفاقات تحول آفرین و تحسین برانگیزی رقم خورد. هرچند بزرگترین مشکل چادرملو ، پایین بودن حجم سنگ آهن برای نسل آینده است اما با این حال در معادن چادرملو تنها به اکتشاف و استخراج و خام فروشی سنگ آهن اکتفا نکردند بلکه در همان استان تنها با فاصله چند ده کیلومتری ، مدیران عامل متخصص و کارآمد و هیئت مدیره های متخصص و نمایندگان مجلس همدل ، متخصصین، کارشناسان، مشاوران صنعتی و معدنی مجتمع معدنی و صنعتی چادرملو با عبور از خام فروشی محصولات معادن و رسیدن به احداث مجتمع صنعتی در شهرستان اردکان و تولید گندله،آهن اسفنجی،شمش و نورد فولاد،کاهش مصرف ۴۵ درصدی آب برای سرد کردن شمش و دستگاهها و طرحهای پنج گانه جدید ثابت کردند تحریم و سایر بهانه گیری ها فقط در حد بهانه است و اشتغالزایی برای ۸ هزار نفر بصورت مستقیم در این مجتمع و ۷۰ هزار شغل غیر مستقیم ، خط بطلانی بر تمامی ادعاهای مدیران کم تحرک و گاها بی کفایت است که در نقاب تحریم ها ، ناکارآمدی خود را پنهان کرده اند .
این مدیران با انگیزه به مدیران شرکتهایی نظیر شرکت زغالسنگ البرز مرکزی وبعضی از مدیران صمت مازندران و بعضی از اعضای ستاد رفع موانع تولید و بعضی از نمایندگان مجلس و بعضی از دست اندرکاران صنعتی و معدنی و اقتصادی آموختند تنها در یک دهه می توان با تکیه بر دانش تخصصی پزوهشگران،متخصصین،دانشمندان،نخبگان،کارشناسان علمی مراکز رشد و دانش بنیان و نوابغ ایرانی ۲۵۰ کارگر معادن سنگ آهن چادر ملو را به ۸۰۰۰ اشتغال مستقیم و ۷۰ هزار اشتغال غیر مستقیم در مجتمع صنعتی و معدنی چادرملو اردکان ارتقا داد .
کار جهادی ، تخصص ، تعهد ، خلاقیت ، انگیزه ، نوآوری ، منطق ، دوری از رفتار عوام فریبانه و انتخاباتی و سیاسی ، آینده نگری و نیازسنجی و بومی سازی دانش و تکنولوژی مدرن جهانی ، شرکت صنعتی چادر ملو را موفق نمود تا گام های بزرگی را در اشتغالزایی بردارد .
نگارنده(عبدالله شهمیر) که خود هم شرکت زغالسنگ البرز مرکزی و هم مجتمع صنعتی چادرملو اردکان را از نزدیک دیده و به پای صحبت بعضی از بازنشستگان،کارشناسان ، متخصصین ، کارگران و سرمایه گذاران دو شرکت یادشده نشسته و برخی از دیتاها و حتی مصاحبه ها را نیز مرور کرده با قاطعیت اعلام می کند اگر مدیرعامل و اعضای هیئت مدیره شرکت البرز مرکزی با مجوز تهیه و تولید و ایمیدرو با شرکتهای قوی دانش بنیان وارد مذاکره شوند و سرمایه گذاران موفق که توانمندی تخصصی و مالی دارند را جذب نمایند و در تهیه زمین بدون معارض در مکان یابی با الگو برداری از شرکتهایی چون مجتمع بزرگ صنعتی و معدنی چادر ملو ، فولاد اصفهان و دیگر شرکتهای موفق ، می توانند اقدام و عمل ماندگار را در راستای اشتغالزایی در سوادکوه و … به یادگار بگذارند.
فراموش نکنیم فلورین ،زغال، برخی مواد معدنی و برخی از انواع کانی ها در بازار ایران و جهان از قیمت بالایی برخوردار هستند و استقرار صنایع تبدیلی و فرآوری مواد معدنی ، سرمایه و سودی کلان و اشتغالی فراوان را به ارمغان می آورد .
حال مدیران صنعتی،معدنی،اقتصادی مازندران و شرکتهایی نظیر البرز مرکزی و تهیه و تولید و ایمیدرو و ذوب آهن ۴ راه دارند :
الف : مطالعات جدید برای شناسایی انواع معادن و انواع کانی ها و رعایت دقیق مباحث زیست محیطی ، دعوت از سرمایه گذاران توانمند برای اکتشاف و استخراج و مخصوصا فرآوری مواد معدنی ،متقاعد کردن منابع طبیعی و ایمیدرو و … جهت معادن پلنگ دره و اتمام کردآباد ۱و۲ و دیگر اکتشافات و بازگشایی معادن جدید با رعایت اصول مورد انتظار منابع طبیعی و آب منطقه ای و محیط زیست
ب : سهیم شدن یا خرید سهام دیگر معادن مانند خرید سهام پیشرو معادن ذوب آهن
ج : استقرار کارخانجات فرآوری مشتقات فلورین،سیمان، زغالسنگ و فرآوری باطله زغال و احیای کارخانه کک سازی، و … با مکان یابی جدید مورد تایید محیط زیست و سایر دستگاهها
د : دعوت از سرمایه گذاران صنعتی و معدنی به شرط تامین زمین مناسب مورد نیاز
اگر این ۴ اصل به اجرا در آید جهش تولید و ازدیاد اشتغال به سرمنزل مقصود می رسد.
اما در ادامه گریزی به شرکت موفق و نوآور و خلاق و اشتغال زا و دانش بنیان مجتمع صنعتی معدنی چادرملو استان یزد خواهم زد
معادن سنگ آهن چادر ملو : در معدن چادر ملو که سنگ آهن و کنسانتره استخراج و دستگاههای حفار و کارخانه هایی نصب است و سنگ آهن مرغوب استخراج می شود .دور خام فروشی را خط کشیدند و خودکفایی و فرآوری و تولید و اشتغال را پیشه کردند.
تاسیس شرکت توسعه فناوری کانسار چادر ملو :
شرکت معدنی و صنعتی چادرملو با هدف ساخت و تامین برخی تجهیزات و به روز رسانی فناوری های مدرن معدنی و صنعتی با تکیه بر توان داخلی، در سال ۱۴۰۰ اقدام به عقد تفاهمنامه همکاری با شرکت ماشین سازی اراک نمود و با تاسیس شرکت مدیریت توسعه فن‌آوری صنایع کانسار فعالیت عملی خود را برای تحقق این هدف آغاز کرد.
اهداف و استراتژی شرکت کانسار وابسته به مجتمع صنعتی و معدنی چادرملو :
مدیریت توسعه فن آوری صنایع کانسار وابسته به چادرملو با اهداف بهره گیری از تکنولوژی‌های نوین و ساخت ماشین آلات صنعتی و معدنی به دنبال ایجاد تحول بزرگ در زمینه دستیابی به فناوری‌های نوین در ساخت ماشین‌آلات داخلی با هدف افزایش بهره وری، کاهش مصرف انرژی و مهمتر از همه قطع وابستگی به خارج از کشور و تثبیت ارتباط میان تولیدکنندگان، صنعتگران و مراکز علمی است .
شرکت صنایع کانسار با پشتوانه شرکت معدنی و صنعتی چادرملو و شرکت ماشین سازی اراک و با تکيه بر نيروي انساني متخصص و بهره‌مندي از فناوری‌هاي روز و مديريت اصولی، در چالش برانگيزترين حوزه‌های اجرایی پروژه‌های صنعتی و معدنی، با بومی‌سازی حساس‌ترین حوزه‌های دانش مربوط به تجهیزات صنایع معدنی و تولیدی مرتبط، در کنار مدیریت ساخت و استفاده از ظرفیتهای داخلی و بطور خلاصه ساخت و تولید ماشین‌آلات و تجهیزات و توانمندسازی سازندگان داخلی را در دستور کار خود قرار داده است.
اولویتهای و طرحهای دانش بنیان شرکت کانسار در سال ۱۴۰۱ سال تولید،دانش بنیان و اشتغال آفرین :
شرکت فناوری کانسار که وابسته به مجتمع صنعتی و معدنی چادرملو و همکار با شرکت ماشین سازی اراک است بر اساس اولویتهای اصلی تبیین شده شرکت صنعتی معدنی چادرملو در سال ۱۴۰۱ « سال تولید، دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین »5 طرح دانش شامل، طراحی و ساخت تجهیزات معدنکاری نوین IPCC ، بنیان ساخت پنل های خورشیدی ، ساخت ماشین آلات و تجهیزات حفاری تا عمق 2500 متر، ساخت گلوله های آسیاب واحدهای فرآوری و ساخت واگن های باری لبه بلند به سفارش مجتمع صنعتی چادرملو در دستور کار این شرکت گرفت و تا کنون به نتایج قابل قبولی رسیده اند .
آینده نگری پسا سنگ آهن :
مدیران عامل این روزهای مجتمع صنعتی معدنی چادر ملو استان یزد و متخصصین و شرکتهای دانش بنیان می دانند بالاخره سنگ آهن معادن تحت تملک چادرملو سالهای آتی به انتها خواهد رسید لذا از سالهای قبل حتی مطالعات و اقدام و عمل برای طرحهای جایگزین صنعتی و معدنی حتی مشارکتهای معدنی و ….را آغاز کرده اند و موارد زیادی را به تولید رسانده اند و مواردی را در دست اقدام دارند
بومی سازی تجهیزات معدنی با تکیه برشرکتهای دانش بنیان و دانشگاهها :
شرکت مجتمع صنعتی جادرملو با بهره گیری از حمایت شرکت کانسار و ماشین سازی اراک ضمن تاکید بر اهمیت داخلی سازی قطعات و تجهیزات پرکاربرد مورد استفاده در صنایع معدنی کشور با بهره مندی از ظرفیت فنی و مهندسی موجود در بستر دانشگاه ها، موسسات علمی، پژوهشی و شرکت های دانش بنیان داخلی از یک سو و انتقال دانش ساخت تجهیزات و ماشین آلات با فناوری ساخت بالا از شرکت های پیشگام خارجی در چارچوب همکاری های مشترک و با استفاده از رسالت دانش بنیان تعریف شده برای این شرکت ، گامی مهم در مسیر تعالی دانش خانواده بزرگ چادرملو و توسعه پایدار ایران از طریق داخلی سازی تجهیزات و ماشین‌آلات پیشرفته صنایع معدنی برداشته به نحوی که با توجه به شرایط تحریمی حاکم بر کشور ناشی از تروریسم اقتصادی دشمنان ، تجهیزات و قطعات مورد نیاز برای واحدهای در حال بهره برداری و پروژه‌های توسعه چادرملو با تکیه بر ظرفیت دانشی و زیرساختهای سازندگان داخلی در زمان مقرر و با جلوگیری از خروج ارز از کشور و بدون وابستگی به خارج تأمین می شوند.
عبور از مهمترین چالش تجهیزات اکتشافی زیر سطحی عمیق :
مهمترین چالش در مسیر افزایش اکتشاف ذخایر پنهان کشور و عدم امکان افزایش ظرفیت تولید فولاد مطابق با اهداف برنامه افق 1404 عدم دسترسی به تکنولوژی‌های جدید اکتشاف عمیق است.
بخش عمده اکتشافات فعلی معادن به دلیل استفاده از ماشین آلات حفاری قدیمی، به صورت سطحی می باشند. از این رو، شرکت معدنی و صنعتی چادرملو با تأمین 8 دستگاه ماشین آلات حفاری تا عمق 2500 گامی مهم برای اکتشافات گسترده در فلات مرکزی و به طور کلی در سراسر ایران برداشته است. با این حال این تعداد ماشین به هیچ وجه پاسخگوی نیاز طرح های اکتشافی معادن نیست و کمبود چنین ماشین آلاتی با فناوری ساخت بالا، امور معدنی کشور را با یک چالش اساسی روبه رو خواهد کرد. از این رو مرحله طراحی و تولید ساخت ماشین حفاری عمیق در این شرکت آغاز شده است
پیشنهاد :
پیشنهاد می شود با توجه به موارد گفته شده از رکود معادن زغالسنگ البرز مرکزی و اعتلای مجتمع صنعتی و معدنی چادرملو ،باید فکری اساسی و عملیاتی انجام گیرد .
مدیران البرز مرکزی باید ضمن دعوت از متخصصین و مدیران چادرملو همچنین حضور در مجتمع صنعتی معدنی یادشده و حتی دیگر شرکتهای موفق ، با کمک متخصصین نیاز سنجی کشوری و جهانی را انجام دهند و با ارزیابی پتانسیلهای معدنی و توانمندی مالی خود و با کمک شرکتهای دانش بنیان ، برنامه نویسان صنعتی و معدنی ، جذب سرمایه گذاران توانمند تخصصی و مالی ، استخدام متخصصین و کارشناسان خلاق به سمت فرآوری و تولید در مکان مبدا بروند نه آنکه با تریلی زغال را به صدها کیلومتر دورتر در اصفهان و ….ارسال کنند .
مجتمع صنعتی چادر ملو بهترین الگو است . اگر نگاهی به شرکتهای بزرگ جهان همچو جنرال موتور ، ماکروسآفت ، اپل ، آمازون و …بیندازیم درخواهیم یافت تنها به یک خدمت اکتفا نکردند و هرگز در وضع موجود جاخوش نکردند بلکه در دنیای پرشتابان تغییر و رقابت هر بار محصولات نوین قابل رقابت ارائه دادند.
بدون تردید نباید فقط به تئوری پردازی روی آورد بلکه لازم است طرح مطالعاتی و برنامه های عملیاتی در اجرا جایگزین شود تا بیش از این شاهد افزایش بیکاری در سوادکوه و مازندران نباشیم .
