تیرنگ:
ورود شیرآبه‌های دپوی زباله، فاضلاب و پساب خانگی و صنعتی و آلودگی‌های مرتبط با صنایع آلاینده و پساب دامداری و مرغداری‌هایی که بخشی از آنها در همجواری مناطق جنگلی و رودخانه‌ها قرار دارند موجب شده تا منابع آبی سه استان شمالی کشور به ویژه مازندران با آلودگی دست و پنجه نرم کند.
در مازندران آب‌های ۹ رودخانه بزرگ شامل تجن و نکا، تالار، چالوس، هراز، بابل، چالک رود، چشمه کیله، سرداب رود و… به دریای خزر می‌ریزد و آلودگی منابع آبی ادامه حیات گونه‌هایی از آبزیان در این محدوده را به مخاطره انداخته است. همچنین در مناطقی هم این آلودگی سبب شده تا محصولات کشاورزی که از این منابع آبی تغذیه می‌کنند کیفیت خود را از دست بدهند یا عامل بیماری افراد شوند و پیامدهای جبران ناپذیری در حوزه محیط زیست به بار آید.
جمع‌آوری و جداسازی فاضلاب از رودخانه‌ها، برخورد با کارخانه‌ها و صنایع آلاینده در حوزه رودخانه‌ها و دریا، آموزش به دامداران محلی و اقداماتی از این دست ضرورتی انکار ناپذیر برای مقابله با این بحران است. هرچند موارد ذکر شده تنها علل آلودگی منابع آبی نیستند و آن طور که مسئولان گفته‌اند برخی از کارگاه‌های تولید شن و ماسه با وجود دارا بودن سیستم تصفیه در ساعات شب از آن استفاده نمی‌کنند که موجب آلودگی صنعتی آب رودخانه‌ها و به تبع آن دریا می‌شود.
فاضلاب‌های مازندران سر از رودخانه‌های اصلی در می‌آورند
عزیز عابسی عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل و عضو سابق هیئت علمی پژوهشی مؤسسه فناوری جرجیا آمریکا (جرجیاتک) در گفت و گو با تیرنگ با بیان اینکه حوضه آبریز دریای خزر دارای بیش از ۶ هزار آبریز اصلی و ۱۳۰ رودخانه منتهی به آن شامل رودهای سمور و گرگان رود، اورال، ولگا، کورا، سفیدرود، سولاک است، گفت: متأسفانه فاضلاب‌های استان سر از رودخانه‌های اصلی در می‌آورند و از آنجا به دریا می‌رسند و باعث مرگ و میر آبزیان و بیماری این موجودات می‌شوند.
وی با بیان اینکه در بابلرود و سیاهرود ماشین‌های تخلیه فاضلاب لجن‌ها را در بستر رودخانه می‌ریزند، اظهار کرد: بیشترین جمعیت ساکن در سواحل دریای خزر مربوط به ایران بوده که بخش عمده این جمعیت در شهرهای استان مازندران که جمعیت متراکم و شناور دارند، زندگی می‌کنند. بخشی از این شهرها تصفیه خانه فعال ندارند و با واسطه یا بی واسطه آلاینده‌های آنها به دریای خزر می‌شوند.
عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل به شهرک‌های صنعتی استان هم اشاره‌ای کرد و گفت: بخشی از شهرک‌های صنعتی از سیستم تصفیه خانه بی بهره هستند و بخشی هم که این سیستم را دارند به درستی از آن استفاده نمی‌کنند.
وی ورود آلودگی‌های میکروبی را از مهمترین چالش‌های پیش روی خزر و منابع آبی استان عنوان کرد و افزود: در بستر رودخانه‌های استان برداشت شن انجام می‌شود که مشکلاتی نظیر فرسایش خاک، از بین رفتن پوشش گیاهی و گل آلود شدن منابع آبی را به همراه دارد.
لزوم دستیابی به راهکاری بنیادی برای حل مشکل
عابسی منشأ این آلودگی میکروبی را ورود آلودگی فلزات سنگین به خزر دانست و گفت: شناگاه‌های استان بار میکروبی بالایی دارند و بر اساس مطالعات علمی بیشتر بار میکروبی وارد شده به خزر از طریق رودها است.
وی راهکار حل بسیاری از مشکلات را استفاده از نخبگان دانست و گفت: متأسفانه در کشور استخدام و استفاده از بورسیه تحصیلی به طور درستی برنامه ریزی نشده است و افرادی که صلاحیت علمی و مدیریتی ندارند به جایگاهی می‌رسند که شایسته آن نیستند.
عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل بر دستیابی به راهکاری بنیادی برای حل مشکلات کشور تاکید کرد و افزود: اگر این موضوع مدیریت نشود در سال‌های آینده آلودگی منابع آبی استان بیش از این از کنترل خارج شده و این آلودگی سبب بروز انواع بیماری‌ها می‌شود.
✓مازندران یکپارچه و شهر ملی دیده شود
بهزاد برارزاده، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب مازندران در گفت و گو با تیرنگ گفت: در بحث فاضلاب عقب ماندگی زیاد داریم، رفع این عقب ماندگی پشتکار ملی می‌خواهد و همکاری مسئولان استانی را می‌طلبد.
وی با بیان اینکه باید مازندران یکپارچه و شهر ملی دیده شود، اظهار کرد: لازم است تا اعتبارات ملی برای مازندران جذب شود.
مدیر عامل شرکت آبفا مازندران با اشاره به عملکرد شرکت در بخش فاضلاب از توسعه ۱۷/۲۲ کیلومتر شبکه فاضلاب، اصلاح ۵/۴ کیلومتر شبکه فاضلاب، نصب ۳۳۸۱فقره سیفون همچنین جاری سازی ۲۹۶۰ فقره انشعاب فاضلاب، واگذاری ۳۸۹۴ فقره معادل۱۱۸۱۲ آحاد انشعاب فاضلاب خبر داد . وی در خصوص برنامه های در دست اجرای شرکت در بخش فاضلاب گفت: پیگیری بهره مندی از ظرفیت ماده ۵۶ قانون الحاق بودجه به میزان ۳۰۰۰ میلیارد ریال از بانک صادرات برای طرح های فاضلاب ساری ، بابل ، نوشهر و چالوس ، انعقاد تفاهم نامه با قرارگاه خاتم الانبیاء به میزان ۷۳ هزار میلیارد ریال برای طرح های فاضلاب استان از مهمترین برنامه های شرکت در این بخش است که در فاز اول در مرحله تنظیم قرارداد بابت اجرای شبکه فاضلاب ساری به میزان حدود ۹۰ کیلومتر با برآورد اولیه به مبلغ ۵۰۰۰ میلیارد ریال و ایجاد تأسیسات فاضلاب گلوگاه با برآورد اولیه به مبلغ ۶۵۰۰ میلیارد ریال هستیم.
مدیرعامل آب و فاضلاب مازندران از اصلاح و توسعه ۶۰۰ کیلومتر شبکه آبرسانی با اعتبار ۱۳۴ میلیارد تومان سال جاری در استان خبر داد.
بهزاد برارزاده افزود: از ابتدای سال جاری تاکنون ۶۷۲ کیلومتر عملیات اصلاح و توسعه شبکه آبرسانی در مناطق مختلف استان انجام شد.
وی ضمن بیان اینکه مردم استان شایسته بهره مندی از خدمات مطلوب و با کیفیت هستند، تصریح کرد: در سال جاری ۳۵۰ کیلومتر اصلاح و ۳۲۲ کیلومتر توسعه شبکه آبرسانی در اقطار ۶۳ تا ۲۰۰ میلی متری اجرایی شد.
وی، اعتبار صرف شده برای انجام این طرح‌ها را ۱۳۴ میلیارد تومان دانست و اظهار داشت: ۴۰۰ هزار نفر از جمعیت استان از این طرح‌ها برخوردار شدند.
مدیرعامل آبفای مازندران، ادامه داد: در مجموع بیش از ۲۴ هزار کیلومتر شبکه توزیع و خطوط انتقال در سطح استان وجود دارد که آب شرب ساکنان ۵۸ شهر و ۱۷۱۹ روستا را تأمین می‌کند.
