تیرنگ نیوز- سرویس اقتصاد: به تازگی عزیزالله شهیدی فر رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران از کشاورزان استان خواست از این پس کشت دوبار برنج را انجام ندهند.
وی اعلام کرد: «شالیکاران فریب وجود آب در رودخانه‌های استان را نخورند و از امروز به بعد اقدام به کشت دوباره برنج نکنند، چون به خاطر شرایط آب و هوایی با خسارت احتمالی آفت و سرمازدگی مواجه خواهند شد».
شهیدی فر با توضیح این نکته که بارندگی های هفته گذشته سبب افزایش دبی آب رودخانه ها شد و در نتیجه شماری از کشاورزان را برای کشت دوم در قالب نشای مجدد ترغیب کرده است، افزود: اگرچه ممکن است شالیکاران با مشکل محددودیت تامین آب برای شخم وشیار مواجه نشوند، اما به طور یقین با توجه به گذشت زمان ، با طغیان آفت نسل سوم و چهارم کرم ساقه خوار و سرمای پائیزی در زمان خوشه گیری محصول مواجه خواهند شد.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران با بیان این که هزینه کشت دوم برنج فقط تا مرحله عملیات نشاء کاری ۲۰ میلیون تومان در هکتار است، تصریح کرد: توصیه می شود کشاورزان به هیچ عنوان از امروز اقدام به نشا کاری نکنند چرا که امسال کشت دوباره برنج نسبت به سال پیش با کاهش حدود ۳۰ درصدی به ۱۷هزار هکتار رسیده است.
با این توضیح کوتاه باید بگوییم کشت دوم برنج به دو صورت«نشای مجدد» و دونوچ یا رتون انجام می شود در روش اول کشاورزان اقدام به آماده سازی دوباره شالیزار کرده که نیاز آبی آن همانند کشت اول بالا است و در روش دوم ساقه های باقی مانده از کشت نخست دوباره جوانه زده و پرورش داده می شود که نیاز به آب آن کمتر است.
مازندران دارای ۴۶۰ هزار هکتار اراضی زراعی و باغی است و بنا بر آمارها سالانه در این استان بیش از یک میلیون تن برنج سفید تولید می شود که برابر ۴۲ درصد نیاز کشور به این محصول است.
در حال حاضر درو حدود ۹۰ درصد محصول ارقام طارم محلی در کشت اول استان انجام شده است و طبق آمار رسمی تهیه شده از مراکز خدمات کشاورزی ،۱۵۲ هزار و ۲۹۸ هکتار از شالیزارهای استان با ارقام محلی و ۶۲ هزار و ۷۰۲ هکتار ارقام اصلاح شده زیرکشت رفت.
استان مازندران ۷۴مرکز خدمات کشاورزی دارد که علاوه بر تامین و توزیع انواع بذور، همواره با داشتن کارشناسان کشاورزی در بخش های مختلف زراعی و باغی مسایل ترویجی علمی کشاورزی را در مزرعه در اختیار کشاورزان قرار می دهند.
همچنین در این راستا، محمد ابراهیم یخکشی در گفتگو با خبرنگار بازار با اشاره به کاهش بارندگی ها طی سالجاری در استان اظهار داشت: «از ابتدای فصل مهرماه سال قبل تاکنون شاهد کاهش بارندگی ها بودیم از این رو به دلیل محدودیت منابع آبی، کشت دوم برنج در استان ممنوع شده است.
وی با اظهار اینکه ۱۳ درصد منابع آبی را به دلیل کاهش بارندگی ها از دست دادیم، ادامه داد: همچنین آوردهای رودخانه ای استان نیز در سال جاری به شدت کاهش یافته است و در ماه های آتی شدت خشکسالی در استان بیشتر نمایان می شود.
یخکشی به مصوبه شورای حفاظت منابع آب استان و شورای کشاورزی اشاره و اضافه کرد: با توجه به بروز خشکسالی و تداوم آن در ماه های آن، مقرر شد کشت دوم برنج در استان ممنوع شود زیرا احتمال افزایش آب از سفره های زیرزمینی وجود دارد.
وی از کشاورزان خواست تا از کشت دوم شالیزارها پرهیز کنند و گفت: برداشت بی رویه از مخازن زیرزمینی سبب کاهش و افت سطح منابع آب و شورشدن آب ها خواهد شد.
مدیرعامل آب منطقه ای مازندران با عنوان اینکه مصوبه عدم کشت دوم برنج به مناطق مختلف مازندران ارسال شده است، خواستار همکاری کشاورزان در این بخش شد.
برای همین در خصوص آخرین وضعیت کشت دوم در مازندران در پی کم آبی سال زراعی جاری و محدودیت‌های موجود باید گفت به دلیل کمبود ذخایر آبی به ویژه در تیرماه، نیاز هست کشت دوم را مدیریت و کنترل کنیم و تمرکزها بیشتر معطوف اراضی نوار ساحلی، چاه‌های عمیق و نیمه عمیق باشد.
خوشبختانه در سال های اخیر، تذکرات و توصیه‌های مسئولان زیربط، اثر خود را در عمل گذاشته و عدم کشت در این مناطق در سطح استان، جا افتاده است به طوری که طی سالجاری به نسبت سالیان گذشته، شاهد کاهش خزانه‌های کشت دوم در سطح استان بودیم.
بر اساس آمارهای اعلام شده در استان بیش از ۸۰۰ آب بندان داریم که ذخیره آبی ۵۰ درصدی در این ایام دارند و با توجه به بارش‌های اخیر این میزان افزایش نیز یافته است و اراضی این مناطق نیز این فرصت را داشتند که کشت دوم و یا کشت رتون داشته باشند.
در همین راستا شهیدی فر رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران با بیان اینکه امسال نزدیک به ۳۰ درصد کاهش کشت دوم به نسبت سالیان گذشته در سطح استان خواهیم داشت، افزود: در آخرین جلسه شورای برنامه ریزی پیشنهاد شده بود که کلا کشت دوم در سال جاری، ممنوع اعلام شود، اما در ادامه با توضیحاتی که جهاد کشاورزی در خصوص شرایط موجود داد و با تایید ممنوعیت در اراضی نوار ساحلی و چاه‌های عمیق و نیمه عمیق که به منابع آبی استان لطمه وارد می‌کند؛ با محدودیت کشت دوم موافقت شد.
وی افزود: ما با این توضیح که در واقع چاه‌های زیر ۱۵ تا ۲۰ متر به عنوان چاهک محسوب می‌شوند و با یک بارندگی پر می‌شوند و بیاییم اجازه بدهیم که شالیکاران این اراضی، اقدام به کشت مجدد کنند؛ چرا که اگر به فرض در منطقه‌ای ۲۰ تن کشت مجدد انجام نگیرد، از آن طرف باید ۲۰ تن برنج، وارد کنیم. همچنین مقرر شد در مناطقی که مشکل نداریم و به سفره‌های آب زیرزمینی ما آسیب نمی‌رساند، کشت مجدد و رتون داشته باشیم. بر این اساس ما مصوبه گرفتیم که محدودیت داشته باشیم نه ممنوعیت و لذا با توجه به بارندگی‌های مرداد که به کمک ما آمد و شرایطی که برای کشت دوم اعلام شد، شاهد کشت دوم در برخی از مناطق استان هستیم.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران در خصوص آخرین وضعیت قیمت برنج طی سال جاری اذعان کرد: قیمت برنج در ابتدای فصل از آنجا که در اختیار کشاورزان است، فکر می‌کنم که قیمت مناسبی را شاهد باشیم؛ هر چند شاید با این قیمت، کشاورز با توجه به تورم موجود نمی‌تواند مانوری بدهد و دستش را بگیرد.
این مسئول افزود: در حال حاضر زمان برداشت است و قیمت بازار عموما قیمت مناسبی است و قیمت‌های فعلی هم مورد رضایت شالیکاران و مردم است و هم ما به عنوان متولی از این قیمت راضی هستیم. قیمت هر کیلو برنج سفید در بازار اکنون بین ۳۰ تا ۳۲ هزار تومان است و ارقام برداشتی در شالیکوبی‌ها با این قیمت به فروش می‌رسد. این قیمت، نرخ متعادلی است که اگر بالاتر برود به خریدار، فشار می‌آورد و اگر پایین‌تر بیاید، شالیکار ضرر می‌کند.
حرف آخر اینکه علیرغم همه هزینه ها و مسائل، کشاورزان بسیاری موافق کشت دوم برنج هستند، اما نیاز هست با توجه کم آبی های سال های اخیر و همچنین لحاظ کردن اصول مدیریت مزرعه جهت عدم مواجهه با چالش های کشت چند نوبته برنج باید این اقدام اصولی و مطالعه شده انجام شود.
باید پذیرفت با کشت های متوالی، قدرت باروری و حاصلخیزی زمین کاهش یافته و حتی مرغوبیت خاک نیز مانند سابق نیست. بنابراین انتظار می رود مسئولان با لحاظ کردن همه جوانب، از یک طرف لحاظ کردن دغدغه های کشاورزان و از طرفی دیگر تامین برنج مورد نیاز کشور کمک راه کشاورزی استان و کشاورزان دلسوز باشند.
همچنین انتظار می رود کشاورزان نیز به برنامه ها و تصمیمات لحاظ شده احترام بگذارند و به فکر نادیده گرفتن یا دور زدن آن نباشند چرا که در نهایت دود آن به چشم صنعت کشاورزی مازندران خواهد رفت.
