رضا شریعتی، خبرنگار تیرنگ:
مازندران، سرزمینی همیشه سبز با سابقهای کهن در کشاورزی، این روزها با چالشی بزرگ روبهروست: تغییرات اقلیمی. اقلیمی که زمانی به دلیل تعادل بارش، رطوبت و خاک حاصلخیز، بستر مناسبی برای برنجکاری، مرکبات، کیوی، چای و گل و گیاه فراهم میکرد، اکنون دیگر چنان قابل پیشبینی نیست.
در سالهای اخیر، کشاورزان مازندرانی بیش از هر زمان دیگری از ناپایداری وضعیت آبوهوایی گلایه دارند. بارشهای ناگهانی، خشکسالیهای مقطعی، کاهش منابع آبی، و گرمای بیسابقه، همگی نشانههایی از تغییرات اقلیمیاند که به صورت مستقیم بر تولیدات کشاورزی تأثیر میگذارند. در گذشته، زمان کاشت و برداشت برنج برای کشاورز کاملاً مشخص بود؛ اما اکنون، تأخیر در بارندگیها یا بارشهای شدید فصلی ممکن است تمام برنامهریزیها را بر هم بزند.
یکی از آشکارترین نشانههای این تغییر، کاهش تدریجی سطح آب است. برداشت بیرویه، بهویژه برای کشت محصولات آببر مانند برنج و مرکبات، همزمان با کاهش بارش و افزایش تبخیر، موجب شده تعادل آبی منطقه به خطر بیفتد.
تغییرات اقلیمی تنها تهدیدی زیستمحیطی نیست، بلکه تهدیدی معیشتی نیز هست. بسیاری از کشاورزان خرد که وابستگی کامل به زمین دارند، در حال از دست دادن امنیت غذایی و درآمد خود هستند. این روند، مهاجرت به شهرها را تشدید میکند.
برای مقابله با این بحران، نیاز به برنامهریزی علمی، آموزش کشاورزان، و سرمایهگذاری در کشاورزی پایدار است. کشت جایگزین و استفاده از سیستمهای آبیاری نوین، میتواند بخشی از راهحل باشد.
مازندران میتواند همچنان سبد غذای کشور باقی بماند، اگر امروز برای سازگاری با تغییرات اقلیمی، تصمیمات جدی گرفته شود؛ تصمیماتی که بر اساس واقعیتهای اقلیمی جدید و با مشارکت واقعی کشاورزان شکل گیرد.