تیرنگ، حجت الاسلام والمسلمین حاج محمد حسین گلکار استاد و محقق حوزه و دانشگاه و معاونت پژوهش مرکز تخصصی حوزوی تمدن اسلامی:
میلاد مولای متقیان، حضرت علی (علیه‌السلام)، نه تنها یادآور تولد یکی از بزرگ‌ترین شخصیت‌های تاریخ بشریت است، بلکه فرصتی است برای بازنگری در اهداف، ارزش‌ها و مسیر آینده زندگی ما. حضرت علی (ع)، شخصیتی جامع‌الاطراف بود که زندگی، سخنان و سیره او درس‌های بی‌شماری برای ساختن آینده‌ای بهتر، عدالت‌محور و امیدبخش دارد.
✓ نگاه آینده‌نگرانه در سیره حضرت علی علیه السلام
حضرت علی (ع) در دوران زندگی خود، همواره با نگاهی عمیق و آینده‌نگرانه به مسائل اجتماعی، سیاسی و اخلاقی می‌نگریستند. ایشان به جای پرداختن به مسائل سطحی و زودگذر، در تلاش بودند بنیان‌های فکری و عملی‌ای را در جامعه ایجاد کنند که پایدار و مؤثر باشد.
این نگاه آینده‌نگرانه را می‌توان در ابعاد مختلف زندگی و رهبری ایشان مشاهده کرد:
✓تربیت انسان‌های آگاه و شایسته:
حضرت علی (ع) همواره بر تربیت افراد شایسته و آگاه برای نسل‌های آینده تأکید داشتند. ایشان می‌فرمودند:
“عَلِّمُوا أَوْلَادَکُمُ الْخَیْرَ؛ فَإِنَّهُمْ خُلِقُوا لِزَمَانٍ غَیْرِ زَمَانِکُمْ”
(فرزندانتان را برای خیر و نیکی تربیت کنید، چرا که آنان برای زمانی غیر از زمان شما آفریده شده‌اند).
✓عدالت اجتماعی و مدیریت حکیمانه:
حضرت علی (ع) در دوران خلافت خود، با تأکید بر عدالت اجتماعی و رفع تبعیض‌ها، نشان دادند که آینده‌ای پایدار در گرو اجرای عدالت است. ایشان می‌فرمودند:
“العدل أساس الملک”
(عدالت اساس حکومت است).
اهمیت کار و تلاش برای آینده:
ایشان مردم را به تلاش مستمر برای ساختن زندگی بهتر دعوت می‌کردند و می‌فرمودند:
“مَن عَمِلَ لِدُنْیاهُ، فَهُوَ یَعْمَلُ لِمَعادِهِ”
(هر که برای دنیایش تلاش کند، در واقع برای آخرتش تلاش کرده است).
✓ حفظ اخلاق و معنویت در زندگی:
حضرت علی (ع) بارها تأکید داشتند که اخلاق و معنویت زیربنای آینده‌ای سعادتمند است. ایشان فرمودند:
“لا یَصلُحُ الناسُ إِلا بِصلاحِ أَنفُسِهِم”
(مردم جز با اصلاح نفس خودشان اصلاح نمی‌شوند).
درس‌هایی برای آینده‌نگری از سیره امام علی علیه السلام
علم و دانش به‌عنوان محور پیشرفت:
حضرت علی (ع) تأکید داشتند که آینده‌ای روشن بدون علم و آگاهی ممکن نیست. ایشان فرمودند:
“العلمُ نورٌ”
(علم، نور است).
بنابراین، برای ساختن آینده‌ای بهتر باید سرمایه‌گذاری جدی در آموزش و پرورش نسل‌ها صورت گیرد.
✓ایجاد عدالت و برابری:
عدالت در اندیشه حضرت علی (ع) نه یک شعار، بلکه یک اصل بنیادی بود. جامعه‌ای که بر پایه عدالت بنا شود، آینده‌ای پایدار و امن خواهد داشت.
✓تقویت روحیه امید و کار جمعی:
حضرت علی (ع) مردم را به امیدواری، همبستگی و تلاش مشترک برای رفع مشکلات دعوت می‌کردند. این روحیه می‌تواند موتور محرک پیشرفت اجتماعی باشد.
✓ توجه به نسل‌های آینده:
ایشان با نگاه آینده‌نگر، همیشه به فکر اصلاح نسل‌های آینده بودند و تأکید داشتند که باید فرزندان را با ارزش‌های پایدار و مهارت‌های متناسب با زمان پرورش داد.
✓ پیامی برای امروز و فردا
میلاد حضرت علی (ع) فرصتی است برای تأمل در مسیر زندگی و بازنگری در اهداف و روش‌ها. اگر بخواهیم آینده‌ای بهتر برای خود، جامعه و نسل‌های آینده بسازیم، باید:
از عدالت و اخلاق در تصمیم‌گیری‌ها و رفتارهایمان بهره ببریم.
در علم‌آموزی و پیشرفت فردی و اجتماعی تلاش کنیم.
ارزش‌های انسانی و دینی را به نسل‌های آینده منتقل کنیم.
به تربیت اخلاقی و تقویت معنویت اهمیت دهیم.
حضرت علی (ع) چراغ راهی است که می‌تواند مسیر حرکت ما به سوی آینده‌ای بهتر را روشن کند. با الهام از زندگی و کلام او، می‌توانیم نه تنها مشکلات امروز را پشت سر بگذاریم، بلکه آینده‌ای مبتنی بر عدالت، اخلاق و پیشرفت را بسازیم.
✓ دعای پایانی
بارالها، به برکت میلاد امیرالمؤمنین علی (ع)، ما را در مسیر عدالت، علم، اخلاق و آینده‌نگری یاری فرما و توفیق پیروی از سیره نورانی این امام همام را به ما عطا کن. آمین یا رب العالمین.
