تیرنگ نیوز- مهدی جویباری: طبیعت و محیط زیست، از مجموعه موجودات، منابع و عوامل و شرایط هماهنگی که در اطراف هر موجود زنده وجود دارد و ادامه حیات به آن بستگی دارد به وجود می آید. طبیعتا آلودگی محیط زیست بر کیفیت و چرخه طبیعی بسیار اثر گذار است و پیامدهای زیان باری برای زندگی انسان، گیاه و حیوان در پی دارد.
در جهان امروز مساله آلودگی یکی از مهم ترین و حادترین مشکل تمدن انسانی است که نقش چشم گیر انسان در آلودگی محیط زیست انکارناپذیر است. از آلودگی هایی که در حال حاضر گریبان گیر محیط زیست هستند می توان به آلودگی هوا، آب و خاک اشاره کرد.
از بین رفتن جنگل ها، فرسایش خاک، سموم، تخریب منابع طبیعی، پساب های صنعتی، شکار بی رویه، کاهش منابع آب شیرین، استخراج غیر اصولی معادن ، کارخانجات صنعتی و… از جمله عوامل چالش های زیست محیطی محسوب می شوند. و چون کشور ما به خصوص استان های شمالی ما به دلیل دارا بودن دریا و جنگل که در نوع خود دارای اکوسیستم های منحصر بفردی هستند تحت تاثیرات آلاینده های محیط زیست می باشند.
مسائل محیط زیست یکی از مشکلات اساسی درعصرحاضراست. در واقع منابعی را که دراختیارداریم نزد ما امانت بوده و باید دراختیاردیگران قرارگیرد و ما باید علاوه بر آنکه به بهره وری پایدارتوجه می کنیم، برای آیندگان نیز برنامه ای درست داشته باشیم. اگر منابع دستخوش تغییرات نامناسب شود، نه تنها خود را زمینگیرکردیم بلکه مشکلاتی برای نسلهای بعدی ایجاد می کنیم.
از اینرو باید چالشهای محیطزیست را بررسی کنیم و ببینیم چه برسرمحیط زیست آورده ایم که حتی جانواران کوچک نیزاز دست ما درامان نیستند.
آلودگی محیط زیست، حاصل رفتار ما انسان هاست
باید صنعتی متناسب با کشاورزی داشته باشیم وتولیدات رابه سمتی ببریم که زندگی را برای همه امن کنیم. حرکت انسان در جهتی است که هر روز دستاوردهای جدیدی به واسطه دانش و پژوهش هایش به دست می آورد ولی به لحاظ رفتاری و عملکردی با طبیعت و محیط زیست زیاد موفق نبوده است و رفتارهای علمی اش با رفتارهای عملی اش همخوانی ندارد.
باید گفت آلودگی محیط زیست، حاصل رفتار ما انسان هاست، در طبیعت موجودات بسیاری زندگی می کنند ولی ما انسان ها با رفتارمان، هم مزاحم آن ها و هم مزاحم طبیعت شده ایم.
چاره این درد ما اینست که فرهنگ سازی و آموزش را در دستور کار قرار دهیم. مثلا در فرهنگ ما، مدام بر حفاظت از خاک و تمامیت ارضی تاکید می شود و نسبت به منابع آبی بی تفاوت تر رفتار می شود یا در مقوله جنگل زدایی که اولین مقوله چالش زیست محیطی است، قطع درختان و تخریب جنگل برای ساخت و ساز و …، در فرهنگ ما، آباد کردن تلقی می شود.
امروز در کشور متاسفانه حفاظت از دریا، جنگل و زیستگاه آن را خاص مردم و مسئولان شمال می دانند در حالی که در کشورهای دیگر در چنین شرایطی به صورت کشوری و حتی جهانی به جنگل و بحرانش نگاه می کنند.
آلودگی دریای خزر صرفا با برگزاری کنفرانس برطرف نمی شود
یکی دیگر از چالش های زیست محیطی، زباله است سابق و در چند دهه قبل برای مدیران استان ها و شهرستان ها و شهردارها، زباله یک مساله بزرگ بود ولی امروز خوشبختانه یا متاسفانه همه با هم برای ریختن زباله در جنگل و سواحل و دریا بیشتر تلاش می کنیم!
به گونه ای که امروز شاهد آلودگی دریای خزر نیز هستیم. البته کانون های آلودگی دریای خزر فقط نفت وگاز نیست بلکه آلودگهای زیادی آن را تهدید می کند.
بیشتر معاهدات حوزه دریای خزر به حوزه محیط زیست دریایی توجه نداشته است و بیشتردرزمینه کشتیرانی وماهیگیری بوده است.
اگرچه در 20 سال اخیر و در سه فاز، حرکت های منطقه ای با حضور کشورهای حوزه دریای خزر برای حفاظت از محیط زیست این دریا آغاز شد و اولین دستاورد، این بود که یک دیالوگ زیست محیطی منطقه ای ایجاد شود، اما در عمل موفقیت هایی حاصل نشد و نتایج در حد انتظار نبود.
چرا که این نیز مثل تمام معاهدات قبلی منطقه رنگ و بوی ماهی گیری می داد و اهرم های قانونی بعد از کنفرانس تهران، باعث ارتقای همکاری منطقه ای وانجام تعهدات کشورها نسبت بهم نشده است!
در داخل کشور و استان های شمالی نیز صرفا چند جلسه و کنفرانس در طول این سال ها برگزار شد برگزار شد غافل از اینکه برگزاری کنفرانس برای ارائه مطالب، تعیین آنچه باید انجام شود و انتخاب مسیر آینده است اما انجام و عمل کردن دستاوردهای کنفرانس است که موجب رفع چالش های زیست محیطی می شود که در این بخش موفق عمل نکردیم.
به عنوان مثال در همایشی که در زمان استانداری ربیع فلاح با حضور دکتر پروین فرشچی معاون وقت سازمان محیط زیست کشور با موضوع چالش های زیست محیطی منطقه خزری، در ساری برگزار شد بیش از هزار مقاله از نقاط مختلف ارسال شد که فقط طی دو روز بررسی، اثرات برتر انتخاب و از برگزیدگان آن تجلیل به عمل آمد!
این موضوع نشان می دهد نگاه به این موضوع نگاهی سطحی و رفع تکلیفانه بوده است که به کیفیت کار لطمه می زند.
ای کاش به جای ارائه و بررسی بیش از هزار مقاله، ده مقاله ارائه می شد اما تخصصی تر به موضوع نگاه می کردند.
