تیرنگ:
مگس مدیترانه ای یکی از مخرب ترین آفات حشرات جهان است. به دلیل پراکندگی وسیع آن در سراسر جهان، تکثیر بسیار سریع، توانایی آن برای تحمل آب و هوای سردتر نسبت به سایر گونه های مگس میوه های گرمسیری و طیف وسیعی از میزبانان، در بین گونه های مهم اقتصادی مگس میوه، رتبه اول را دارد
لاروهای مگس مدیترانه ای، از بسیاری از میوه های برگریز، نیمه گرمسیری، گرمسیری و برخی سبزیجات تغذیه و رشد می کنند. اگرچه ممکن است آفت اصلی مرکبات باشد، اما اغلب آفت جدی برای برخی از میوه های برگریز مانند هلو، گلابی و سیب است. لاروها از مغز میوه های میزبان تغذیه می کنند، گاهی اوقات در داخل آن تونل می کنند و در نهایت کل میوه را به یک توده آبدار و غیرقابل خوردن تبدیل می کنند. در برخی از کشورهای مدیترانه ای، تنها گونه های اولیه مرکبات رشد می کنند، زیرا مگس ها آنقدر سریع رشد می کنند که میوه های فصل پایانی آنقدر زیاد آلوده می شوند که قابل فروش نیستند. برخی از مناطق تقریباً ۱۰۰٪ آلودگی به میوه های هسته دار داشته اند. برداشت قبل از بلوغ کامل نیز در مناطق مدیترانه ای انجام می شود که عموماً با این مگس میوه آلوده هستند. لذا تأثیرات مخرب اقتصادی برای تولیدکنندگان میوه و سبزی شامل کاهش عملکرد و کیفیت، افزایش هزینه های کنترل و از دست دادن بازارها، موجب گردید که در بسیاری از کشورها مقرراتی در مقابله با آن وضع شود.
حمید نادریان، سرپرست مدیریت حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی مازندران، با اشاره به اهمیت مبارزه با آفت مگس میوه مدیترانه‌ای، اظهار کرد: برای پیشگیری از خسارت این آفت در این موقع از سال، اجرای کامل دستورالعمل مبارزه در کانون‌های آلوده استان بویژه باغات مختلط مرکبات و نارنگی بویژه رقم «انشو» پیش‌رس الزامی است.
وی با بیان اینکه مدیریت بهداشت کف باغ با حذف علف‌های هرز و جمع‌آوری هرگونه میوه‌های ریخته شده پای درختان و دفن آنها در عمق ۵۰ سانتی‌متری خاک در کاهش جمعیت آفت ضروری است، افزود: تسریع در برداشت کلیه میوه‌هایی که از نظر فیزیولوژیکی رسیده باشند نظیر سیب، گلابی، انجیر، خرمالو و نارنگی انشو پیش‌رس و غیره به‌عنوان روش موثر مبارزه و فرار از خسارت احتمالی آفت مورد تاکید است.
سرپرست مدیریت حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی مازندران در باره شکار انبوه آفت، گفت: استفاده از تله‌های جلب کننده فرمونی (تری مدلور و بیولور) به تعداد ۲۵ الی ۳۰ تله در هکتار یا تله‌های جلب‌کننده غذایی حاوی یکی از مواد تغذیه‌ای مانند سراتراپ، سراتینکس، سراتی تب و یا طعمه مسموم تهیه شده از (پروتئین هیدرولیزات +آب+ سم )، به‌تعداد ۳۰ تله در تراکم پائین آفت، ۵۰ تله در تراکم متوسط و ۸۰ تله در هکتار با تراکم بالای مگس، با نظر و مشاوره گرفتن از کارشناسان حفظ نباتات و کلینیک‌های گیاه پزشکی ضروری است.
نادریان طعمه پاشی را براساس دستورالعمل کمیته پیش آگاهی ( در صورت شکار ۲ الی ۳ عدد مگس میوه در هرتله در روز) در باغاتی که میزبان‌های حساس نظیر نارنگی پیش‌رس وجود دارد، ۲۰ روز قبل از رسیدن و برداشت میوه، طعمه پاشی هر ۵ الی ۷ روز با در نظر گرفتن آمار شکار مگس در تله ردیابی توصیه کرد و افزود: در صورت بارش کمتر از ۲۴ ساعت پس از عملیات طعمه پاشی، تکرار آن پیشنهاد می‌شود.
وی مبارزه شیمیایی برای کنترل آفت مگس مدیترانه‌ای استفاده از روش مبارزه شیمیایی (کاور اسپری) به عنوان آخرین روش عملیاتی (در صورت شکار بیش از ۳ الی ۵ عدد مگس در تله‌های جلب کننده در روز)، بصورت مه پاشی با استفاده از یکی از حشره‌کش های مالاتیون یا دیپترکس (تری کلروفن) برابر دستورالعمل مربوطه با نظر کارشناسان حفظ‌نباتات و کلینیک‌های گیاه پزشکی، حداکثر تا ۱۰ روز قبل از برداشت میوه را به باغداران توصیه کرد.
طبق آمارهای رسمی، مجموع باغ های مرکبات مازندران ۱۱۲ هزار هکتار است که از این میزان ۱۱۰ هزار هکتار ارقام بارده هستند. همچنین از مجموع باغات مرکبات مازندران ۸۰ هزار هکتار زیر کشت ارقام مختلف پرتقال، ۳۰ هزار هکتار ارقام مختلف نارنگی و بقیه زیر کشت محصولاتی از جمله نارنج و لیمو قرار دارند.
همچنین باغ های کیوی مازندران که بالغ بر هفت هزار هکتار می شود در غرب این استان متمرکز است. برداشت محصول این باغ ها هم در شرایط طبیعی به حدود ۱۸۰ هزار تن تا ۲۲۰ هزارتن می رسد و بیش از ۷۰ درصد این محصول هم ارزش صادراتی دارد.
