تیرنگ نیوز- گروه اجتماعی: ضعف دولت ها یا زمانبر بودن کشیدن بار جامعه، موجب شد خیریه ها و سازمان های مردم نهاد شکل گیرند و کمک کار دولت و مردم باشند. اما در کشور ما از آنجا که در صدور مجوز برای فعالیت مراکز خیریه چند صدایی دیده می شود و مجوزات لازم از سوی چند نهاد مختلف مانند وزارت کشور، بهزیستی، استانداری‌ها و نیروی انتظامی صادر می شود، موجب شده نه فعالیت بخشی از خیریه ها در حد انتظار باشد و نه نظارت کافی روی آن ها صورت گیرد.
نتیجه آن شد که خیریه های بدون مجوز روی کار آیند. برخی کارشناسان از فعالیت 15 تا 17 هزار موسسه خیریه در کشور حرف می زنند. این عدد اما فقط آمار مراکز خیریه مجوزدار است و نگران کننده تر این است که از آمار مراکز خیریه بدون مجوز هیچ اطلاعاتی وجود ندارد!
وضعیت خیریه ها در استان مازندران نیز مثل وضعیت خیریه ها در کشور بی سروسامان است و همین چند مرجعی ها باعث شده خیریه یا سازمان های مردم نهاد غیر رسمی، مجوز نداشته شان را به سازمان ها و نهادهایی نسبت بدهند که واقعا از آن ها اجازه فعالیتی دریافت نکرده اند.
طبق اعلام گوهردهی مدیرکل بهزیستی مازندران، این اداره کل بیش از ۸۷۰ موسسه خیریه فعال را به صورت رسمی، تحت پوشش خود دارد و رجبی مدیرکل دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری هم تعداد موسسه های خیریه مجوز دار از استانداری را حدود 80 موسسه ذکر کرد که وجود این تعداد خیریه در یک استان بسیار نگران کننده است.
در نگاه اول، این برداشت صورت می گیرد که با وجود این تعداد موسسه دراستان طبیعتا دیگر نباید شاهد وجود قشر آسیب پذیر در جامعه باشیم اما حقیقت این است که چنین نیست و این نشان می دهد که بسیاری از مراکز خیریه هم توان گره گشایی لازم را ندارند، چرا که نبود قانون و نظارتی دقیق، دو عاملی است که رشد قارچ گونه برخی موسسات خیریه بی مجوز را فراهم آورده و آن ها را از اهداف اصلی خود دور کرده است. حتی می توان گفت باعث سو استفاده بسیاری از بی مجوزها شده و گاها مشاهده می شود نفع شخصی را بر نیازهای جامعه هدف خود ترجیح می دهند.
بروز موارد اینچنینی ممکن است در نهایت موجب بی اعتمادی مردم به خیریه های مجوزدار و فعال هم شود و تر و خشک با هم بسوزند.
یک ویژگی خوب خیریه های مجوزدار این است که وقتی فردی تصمیم به راه اندازی موسسه خیریه‌ای ایجاد کند حتما درباره پیشینه او از سوی مراجع مختلف سوال می شود در حالی که دایرکنندگان موسسات غیرمجاز، گذشته ای نامشخص دارند و از چشم قانون و ناظران دور می مانند.
علاوه بر خلا قانونی باید از مناسب نبودن نظارت بر موسسات خیریه نیز به عنوان عاملی برای آشفته بازار مراکز خیریه نام برد. زیرا نهاد یا سازمانی مشخص بر عملکرد خیریه ها نظارت نمی کند و هر سازمان صادرکننده مجوز فقط بر موسسات خیریه خود نظارت دارد. به همین دلیل فقط نظارت بر عملکرد برخی نهادها مناسب است، اما گروهی از متخلفان هم از نبود نظارت ها برای فعالیت آزادانه و جمع آوری پول از خیرین استفاده می کنند . نبود نظارت آفتی برای موسسات مجوز دار هم محسوب می شود .
با توجه به اظهار نظر کارشناسان و گلایه شهروندان از نبود نظارت بر عملکرد مراکز خیریه باید از مسئولان خواست با آسیب‌شناسی دقیق علل رشد قارچ گونه موسسات خیریه بدون مجوز را شناسایی کرده و این موسسات را سر و سامان دهد.
گفتیم که آمار دقیقی از تعداد مراكز خیریه در مازندران به دلیل وجود چندین ارگان كه بصورت موازی برای این موسسات مجوز صادر می كنند در دست نیست اما گفته های كارشناسان حكایت از وجود حدود 20 خیریه بی مجوز در استان دارد در حالی كه به غیر از این موسسات، فعالیت خیریه های بدون مجوز دیگری نیز در این استان محرزشده كه از آمار آنها اطلاعاتی در دست نیست.
بسیاری از شهروندان در فضاهای شهری و یا در مراجعه افراد به منازل با كسانی كه بعضا شیک پوش و موجه نیز هستند، برخورد كرده اند كه به نام خیریه، كمك به بیماران خاص ، سرطانی و غیره با در دست داشتن برگه هایی در دست از مردم طلب كمک نقدی و غیرنقدی می كنند ولی اینكه این برگه ها به واقع از سوی خیریه ای مجوز دار صادر شده و خود این افراد نیز حقیقت را می گویند، جای شک هست.
با توجه به وجود این تعداد خیریه مجوز دار در كنار موسسه های غیرمجاز در استان مازندران، انتظار عموم مردم این است كه نظارت و كنترلی در این حوزه اعمال شود تا به اعتماد جامعه در خصوص كارهای خیرخواهانه خدشه ای وارد نشود و مردم بدون دغدغه خاطر بتوانند كمک های انسان دوستانه خود را به دست نیازمندان واقعی برسانند.
