تیرنگ:
پاییز که از راه میرسد چشم انتظاری شش ماهه صیادان و دلتنگی هایشان برای رفتن به دریا و ماهیگیری به سر میرسد. تورهایشان طی سالهای اخیر همانند دستها و جیبهایشان خالی مانده و از یک سو دل کندن از دریا و ماهیگیری برایشان سخت است و از سوی دیگر نگران آینده و سالهای ازکارافتادگی هستند.
بیش از چهار هزار صیاد مازندرانی از شرقی ترین نقطه خزر در میانکاله تا غربیترین نقطه استان یعنی رامسر با هزار امید و آرزو برای دوباره رفتن به دریا لحظه شماری میکنند و برخی از آنها نیز ، عطای این حرفه را به لقایش بخشیدهاند.
✓صیادان از حق قانونی خود بهره مند نشدند
رحیمی بیش از ۲۰ سال از عمر و جوانیش را در دریا صرف کرد و هرچند به زبان میگوید رمق رفتن به دریا را ندارم اما چشمها و دلش برای دریا می تپد، از بی مهریهای دریا و مسئولان دلش گرفته است.
رحیمی ادامه داد: طی سالهای اخیر به دلیل آلودگی دریا و صیدهای غیرمجاز حال و روز صیادی خوش نبود و برخی از روزها میزان صید ماهی کمتر یک سبد بود که حتی هزینههای جاری تعاونیها را تأمین نمیکرد.
محمدی یکی از صیادان کهن کار که سالهای سال از این طریق روزی حلال بر سر سفره خانواده اش میبرد، از آنکه بار دیگر با شروع فصل صید و صیادی توانست به دریا برگردد، میگوید: صید و صیادی دلخوشی ما صیادان است و از اینکه فصل دیگری را شروع کردیم، خدا را شکر میکنیم.
وی با اظهار اینکه فصل صید گذشته تاحدودی برای صیادان خوب بود، افزود: امیدواریم فصل جاری نیز سال بابرکت و پرباری برای صیادان باشد.
وی با بیان اینکه صیاد در فصل صید روزانه چندین ساعت را در دریا سپری میکند که مشکلات خودش را دارد، ادامه داد: با این حال این شغل جزو مشاغل سخت محسوب نمیشود و سال هاست صیادان با این مساله درگیر هستند.
این صیاد مازندرانی با عنوان اینکه شغل صیادی سخت و طاقت فرساست و صیادان از بیماریهای زیادی رنج میبرند، ادامه داد: سال هاست منتظریم تا حق بیمه پرداختی توسط صیادان کاهش یابد و نسبت به تعدیل اقدام شود اما همچنان مسئولان وعده میدهند.
صیادان منطقه میانکاله مازندران نیز در گفت و گو با خبرنگاران می گویند ماهیگیری شغل اصلی است و در سخت ترین شرایط آب و هوایی تلاش برای صید می کنند تا لذیذ ترین پروتئین دریایی را سر سفره های مردم عرضه کنند اما هر سال دریغ از پارسال، مقدار صید کاهش می یابد.
قاسم کریم زاده با اشاره به صید ۲۷۰ تن ماهیان استخوانی از دریای مازندران، اظهار کرد: صیادان مازندرانی از ۱۵ مهرماه تاکنون این میزان ماهی را از دریای خزر صید و روانه بازار کردند که به لحاظ ارزش اقتصادی نیز حدود ۱۰ درصد بیشتر نسبت به مدت مشابه سال قبل است.
وی در عین حال ضمن تایید نارضایتی برخی از صیادان شرکت های تعاونی پره نسبت به خالی بودن تورهای ماهیگیری، توضیح داد: بر اساس بررسی های صورت گرفته به دلیل شرایط جوی نامساعد یعنی مواج بودن دریا و کاهش دمای آب دریا، صید در برخی از مناطق به خصوص شرق استان بسیار کم شده است.
مدیر کل شیلات مازندران با بیان این که کاهش صید به معنای کم شدن ذخیره ماهیان استخوانی در دریای خزر نیست، تصریح کرد: سیلاب و آلودگی رودخانه های منتهی به دریای خزر در استان نیز مزید بر علت کاهش صید شده است.
نمونه بارز آلودگی های رودخانه های مازندران در سال جاری رودخانه تلار است، سیاه شدن آب رودخانه تِلار طی هفته گذشته یک بار دیگر چالشهای زیستمحیطی و زخمهای تحمیل شده بر پیکر رگهای مهم حیاتی مازندران را برجسته کرد.
✓ شانس صید انبوه در چهار شرکت تعاونی صیادی پره مازندران
رییس اتحادیه صیادی پره استان مازندران نیز در گفتوگویی افزایش پنج درصدی صید را فقط منوط به چهار شرکت تعاونی در ساری و رامسر عنوان کرد و توضیح داد: حدود ۸۰ درصد شرکت تعاونی های صیادی پره استان اصلا ماهی صید نکردند و تقریبا تعطیل هستند.
خشایار نوایی با ذکر این نکته که فقط ۲ شرکت تعاونی ساری در یک روز بیش از هفت تن ماهی کپور صید کردند، افزود: شرکت های تعاونی رامسر نیز در یک دوره تورکشی حدود هفت سبد پر از مایه کفال و کپور صید کردند.
وی با بیان این که طبق بررسی تحقیقات اکولوژی دریای خزر و مشاهدات کیلکاگیران مازندران ماهی کفال، کپور و سفید در اعماق دریا به وفور وجود دارد، تصریح کرد: شرایط نامساعد آب و هوایی و از مهمتر آلودگی رودخانه ها از دلایل کاهشی شدن مقدار صید است.
به گفته نوایی طبق اظهارات کیلکاگیران که در عمق دریا مشغول فعالیت هستند، هنگام بالا کشیدن تور وفور ماهیان کفال و سفید را تایید می کنند.
وی با اشاره به این که در دهه ۸۰ تا ۹۰ اتحادیه صیادی پره استان در هر فصل ۱۰ هزار تن انواع ماهی صید و ۲ تن خاویار استحصال می کردند، گفت: اما این مقدار صید به دلایل مختلف اعلام شده به صورت محسوس کاهش یافته است.
رییس اتحادیه صیادی پره استان مازندران به مشارکت و همت اتحادیه و شیلات استان در تکثیر مصنوعی و رها سازی انواع بچه ماهی بویژه گونه سفید و کپور اشاره کرد و گفت: طی سال های گذشته کم آبی و عمق کم آب در رودخانه ها سبب شد تا علاوه بر برداشت بی رویه شن و ماسه، آلودگی های صنعتی و کشاورزی نیز بیشتر از گذشته خود را نشان بدهد و این مساله موجب کاهش مهاجرت ماهیان مولد به رودخانه ها شد.
نوایی با اظهار اینکه معیشت بیش از چهار هزار و ۲۰۰ ماهیگیر در قالب ۵۴ شرکت تعاونی صیادی پره در مازندران از طریق صید در دریای خزر تامین می شود، ادامه داد: در حال حاضر که یک ماه از فصل صید سال جاری را پشت سر گذاشته ایم، صید انواع ماهیان استخوانی در بیشتر شرکت ها حداقلی است.
آلودگیهای زیست محیطی و پساب کارخانهها و فاضلاب خانگی از یک سو، کاهش ذخایر آبزیان از سوی دیگر، مشکلات مربوط به اکتشاف نفت از دریای خزر، معضل پسماند و زباله از جمله مشکلاتی است که در سایه ضعف متولیان امر در دریاچه خزر با آن مواجه هستیم.