تیرنگ:
در مورد پیش بینی سیل سوادکوه سالها قبل گفتیم؛ نوشتیم ولی توجه نشد!
سه شنبه 5 تیرماه سیل مهیبی محور سوادکوه را بست و تعداد زیادی از وسائط نقلیه سبک و سنگین را زیر هزاران مترمکعب مصالح و واریزه کوهی مدفون کرد.
سوادکوه شهرستانی کوهستانی و پرشیب است و اگر چه دارای پوشش گیاهی و جنگلی مناسبی است اما بارش شدید باران در مدت کوتاه چنان است که پوشش گیاهی هم مانع آن نشده و حتی درختان و درختچهها را هم قربانی میکند.
از طرف دیگر تغییرات اقلیمی نیز مطرح است که نظم بارشها را به هم ریخته سبب ویرانی و خسارت میشود.
اما از اقدامات انسانها نیز نباید غافل بود. وقتی دهها معدن شن و ماسه در سوادکوه و به ویژه در دهنه خطیرکوه با عدم رعایت استانداردها فعال است و در واقع به بلعیدن دامنه کوه میپردازد انتظار بروز سیل یا تشدید آن از این حوزه طبیعی است؛ اتفاقی که بارها اتفاق افتاده است.
وقتی پلها و آبراهههای مناسب حجم باران در مسیر جاده و بزرگراه ساخته نمیشود؛ تغییر مسیر آب از دره به جاده نیاز به علم غیب ندارد و امری محتمل است.
وقتی جاده های روستایی غیر استاندارد است خود به عاملی برای تخریب تبدیل میشود.
سیلهای سوادکوه را باید بررسی کرد. سه دهستان آسیب پذیر راست اوپی، ولوپی و خانقاه پی که در روزهای اخیر کانون سیل بوده اند و ورود آن به شاخه اصلی رودخانه تالار موجب خسارت به شهرهای پلسفید و زیراب و روستاها و شالیزارهای مسیر شده است. لابد سیل سهمگین زیراب را با آن خسارت عظیم از یاد نبردهاید!
تیرنگ در راستای رسالت مطبوعاتی خود بارها خطر بروز سیل در سوادکوه را هشدار داده است.
از جمله تیرنگ سه سال پیش در یادداشتی به قلم مهندس شاهرخ جباری از اهالی روستای ارفع ده سوادکوه نوشته بود: “اگر خدای ناکرده این بارانهای سریع روزی موجب سیل ناگهانی یا Flash flood بشود؛ آن وقت است که … پلهای کم ظرفیت مسدود میشود؛ سیل وارد جاده شده و صدها اتومبیل را با خود خواهد برد”.
و در ادامه آمده بود: “اگر میخواهید بلا ندیده دعا را شروع کرده و علاج واقعه را قبل از وقوع بکنید؛ هیاتی فنی و کارشناسی از طرف استانداری برای بررسی و ارائه گزارش به آدرس مورد اشاره اعزام بفرمایید”.
(روزنامه تیرنگ 17 مرداد 1400)
متاسفانه به این پیشنهادات هیچ توجهی نشد. تیرنگ ضمن ابراز تاسف از رخداد اخیر و آرزوی بردباری برای حادثه دیدگان بار دیگر توجه مسئولان را به توجه بیشتر و مطالعه وضعیت طبیعی سوادکوه، پلها و آبراهه های جادهها و به ویژه بزرگراه محور سوادکوه، ساخت و سازهای غیر مجاز و فعالیتهای ناسازگار اقتصادی در منطقه جلب مینماید.
متاسفانه به قول مدیر کل بحران استان مازندران شهرستان سوادکوه حتی یک ایستگاه باران سنجی ندارد که دست کم مشخص شود چند میلیمتر باران باریده و مجبور به برآورد میزان باران میشوند؛ به نظر میرسد همین نمونه برای شناخت وضعیت کافی است و به قول معروف: تو خود حدیث مفصل بخوان از این مجمل.
در پایان مجددا اعلام میدارد که فاجعه همچنان در کمین سوادکوه قرار دارد. اگر این باران فقط چند کیلومتر بالاتر و در ورسک یا سله بن روی میداد با پل کوچکی که در محور سوادکوه و در تنگه سرخ آباد احداث شده سیل وارد جاده شده و صدها ماشین را با خود خواهد برد. خدا آن روز را نیاورد.