تیرنگ، رقیه سعیدی‌نژاد:
زوج درمانی نوعی از روان درمانی است که در آن، یک درمانگر با تجربه بالینی با زوج‌ها کار می‌کند و کمک می‌کند تا هر دو فرد درگیر در روابط عاشقانه، در رابطه‌شان بینش کسب کنند، ناسازگاری را حل کنند و رضایت از رابطه را با استفاده از انواع مداخلات درمانی بهبود بخشند.
زوج در مانی یک مهارت دانشی و علمی است که درمانگر با توجه به معلومات خویش زوجین را مورد مطالعه قرار می دهد و مهارت حل مسئله را به زوجین می آموزد و گاهی با میانجی گری سوتفاهم های میان زوجین را رفع می کند
در این خصوص با خانم دکتر زهرااسدی روانشناس حوزه خانواده گفتگویی داریم که در ادامه می خوانید:
پیش آغاز گفتگو: زوج در مانی یکی از شاخه های روانشناسی است که در مراکز و کلینیک های روانشناسی مراجعین را مورد مطالعه قرارداد و با کشف مشکل راه حل مورد نظر را ارئه می دهیم گرچه روند زوج درمانی ممکن است بسته به گرایش نظری درمانگر متفاوت باشد، زوج درمانی‌‌ها شامل موارد زیرمی‌شوند:
الف= تمرکز بر مشکل حاضر (مثل، مشکلات جنسی، اعتیاد به اینترنت، حسادت، خیانت و یا خشونت)
ب=مشارکت فعال درمانگر در درمان رابطه زوج به طور همزمان، به جای درمان هر فرد به طور جداگانه
ج= مداخلات متمرکز بر راه حل تغییر گرا در اوایل درمان برای هر فرد که شامل تغییر در خواسته ها تغیر در روش گفتمان و …
د= ایجاد اهداف قابل دسترسی و روشن برای درمان مانند رسیدن به ثبات و آرامش درونی
خبرنگار :زوج درمانی چیست؟ چه زمانی به زوج درمانگر مراجعه کنیم؟
خانم دکتراسدی : زوجین گاهی برای حل مسائل کوچک یا ناچیز و یا بزرگ وغیر قابل حل در می مانند و نمی دانند برای حل مسائل و مشکلاتی که در رابطه زناشویی شان پیش می آید، چه کاری انجام دهند و به کدام متخصص مراجعه کنند، یا چطور کیفیت رابطه خود را بهبود ببخشند، زمانی که یک زوج احساس نیاز به مشورت را در خود احساس کردند به جای مشورت با خانواده یا به قول عامیانه بزرگترها، بهتر و سنجیده است به زوج درمانگر مراجعه کنند و با طرح موضوع بدون جانبداری راه حل را دریافت نمایند.
در این میان باید توجه داشت در اوایل زندگی مشترک قطعا با تنش و استیضاح طرفین همراه است که هر یک از زوجین خود را محق در نقد و بررسی زوج می داند،در این شرایط که بحران‌های جهانی و تورم گریبانگیر همه افراد جامعه است، نگهداری و حفظ یک رابطه عاشقانه کار بسیار سختی است و درست مانند ماشینی که نیازمند معاینه دوره‌ای است تا به خوبی عمل کند، روابط نیز نیازمند نگهداری هستند زوج درمانگر یا مشاور خانواده می تواند برای بهبود شرایط فعلی موثرتر عمل کند.این در حالی است که بسیاری از مشکلات رابطه ای بین زوجین عموما با بی توجهی و نادیده گرفتن شدیدتر می شود و گاهی تبدیل به شرایط بدتر می گردد ودر این هنگام زوجین با بن بست مواجه می شوند.
خبرنگار : در صورت بروز مشکل در روابط زوجین، زمان طلایی برای مراجعه کدام است ؟
اسدی روانشناس: بهتر است قبل از مشورت با اقوام یا دوستان و در اولین فرصت به درمانگر مراجعه کنند تا به مشکل رسیدگی شود.در طول زندگی مشترک، زوجین با تعارضات متفاوتی روبرو خواهند شد که گاهی خود به تنهایی قادر به رفع برخی از مشکلات نباشند ولی در برخی موارد بهتر است از یک متخصص زوج درمانگر کمک بگیرند.
خبرنگار : یک متخصص روانشناس که در حوزه زوج درمانی کار می کند چه اتفاقی را رقم می زند؟
اسدی روانشناس: متأسفانه زوجین اغلب زمانی به درمانگر مراجعه می‌کنند که مشکلات زیادی دامن گیر رابطه آنها شده است. الگوهای ناکارآمدی در رابطه آنها ریشه تنیده و روابط عاشقانه آنها تبدیل به کینه ورزی و شرایط بد شده و علاقه شان تضعیف شده و خشم زیادی ناشی از تعارضات حل نشده بین آنها وجود دارد. مطالعات نشان می‌دهند که مشکلات زوجین به طور میانگین، سالها قبل از مراجعه به درمانگر آغاز شده اند.این گفته به معنای این نیست که زوج درمانی نمی‌تواند مشکلات پایدار را حل کند بلکه وقتی زوجین با مشکلات پایدار مراجعه می‌کنند، حل مشکلات آنها زمان بیشتری می برد و نیازمند صرف وقت و انرژی بیشتراست؛ در مواردی مشاهده شده است که زوج ها علی رغم علاقه وافر آنقدر درگیر حواشی شده اند که ادامه مسیر با همدیگر را ناممکن می دانند و می گویند ما باهم دوست می مانیم ولی زوج نمی مانیم این بیانگر اینست که این دونفر از هم کدورت سطحی دارند اما سوء تفاهمات و سوء برداشت ها یاپیش قضاوت‌ها موجب شده است این زندگی مشترک رو به زوال می‌رود زوج در مانگر در این شرایط سعی بر حفظ آرامش زوجین و تعهد درمانی می نماید که حس زیبایی شناسی و تعهد نسبت به احساسات طرفین که نقش سزایی دارد را برجسته کند.
خبرنگار : سوءبرداشت های زیادی از اینکه زوج درمانی واقعا چیست و چطور می‌تواند به زوجین کمک کند وجود دارد نظر شما چیست؟
خانم دکتر اسدی: این مسئله متاسفانه تاثیر زیادی در تاخیر مراجعین به ما دارد و نیز عاملی هست که از مراجعه زوجین به درمانگر جلوگیری کنند. برخی از افراد ممکن است معتقد باشند که زوج درمانی فقط برای مشکلات بسیار جدی در رابطه مانند خیانت و سوءمصرف مواد، عدم تعهدات اخلاقی، نافرمانی و… مفید و لازم است؛گاهی راهنمایی بعضی از دلسوزان ناآگاه راه را به بن بست می کشاند و زوج درمانی را آخرین راهبردی می‌دانند که قبل از جدایی امتحان می‌شود.زوج درمانی نوعی از روان درمانی است که در آن، یک درمانگر با تجربه بالینی با زوج‌ها کار می‌کند و کمک می‌کند تا هر دو فرد درگیر، در روابط عاشقانه و در رابطه‌شان به نوعی بینش عمیق برسند، ناسازگاری‌ها را حل کنند و رضایت از رابطه را با استفاده از انواع مداخلات درمانی بهبود بخشند.
خبرنگار : زوج درمانی کدام مشکلات را درمان و رفع می کند؟
اسدی روانشناس: مسائل مختلفی در جلسات زوج درمانی مورد توجه قرار میگیرند که شامل:* مشکلات رابطه‌ی جنسی* مشکل در برقراری ارتباط موثر* مشکل در کنترل خشم*خیانت*خشونت خانگی*تصمیم به طلاق* مشکلات مربوط به والدین زوجین* مشکلات ازدواج های قبل* مسائل بهداشتی و پزشکی مزمن * ناباروری * قمار و مصرف مواد *درگیری‌های مکررفیزیکی*فحاشی و تهدید و…
همانطور که می‌دانیم زوج درمانی نوعی رفع مشکلات روانی توسط درمانگر است که در آن یک درمانگر به دو شخصی که در رابطه عاطفی با یکدیگر قرار دارند، طبق تجربیات و دانش بالینی خود مشاوره می‌دهد. یکی از مهم‌ترین اهداف زوج درمانی برطرف کردن مشکلات زن و مرد به عنوان همسر و زوج بصورت ریشه‌ای با استفاده از روش‌ها و راه‌حل‌های مسالمت‌آمیز است. در طی جلسات زوج درمانی زن و مرد تمرین‌های ارائه شده از سوی متخصص را انجام می‌دهند و متخصص مربوط عواملی که باعث بروز مشکلات در زندگی زوجین شده را شناسایی می‌کند.
یکی دیگر از این اهداف زوج درمانگر، ارتقاء و بهبود سطح کیفی روابط زناشویی است. در طی جلسات مشاوره، زوج‌ها مهارت گفتگوی موثر و روش‌های مذاکره را برای تعیین مشکلات ریشه‌ای خود یاد میگیرند. این موضوع باعث دستیابی زن و مرد به راه‌حل‌های مفید و موثر برای برطرف کردن مشکلاتشان می‌شود. همچنین هدف دیگر زوج درمانی آموزش مهارت‌های لازم زندگی و توانایی حل مسئله است. یادگیری برخی مهارت‌ها در طی جلسات زوج درمانی، تاثیر بسزایی در درک متقابل زن و مرد و افزایش همدلی بین آن دو دارد. از دیگر اهداف زوج درمانی می‌تواند به ایجاد صمیمیت بیشتر میان زوجین برای دستیابی به تفاهم و سازگاری باشد. جالب است بدانید تامین نیاز‌های اساسی برای رابطه جنسی بین زوجین و اشتراک گذاری رابطه فکری و عاطفی از دیگر اهداف زوج درمانی است.
دکتر اسدی ادامه داد: اغلب مشکلات زوجین در کشور ما نداشتن گفتمان صحیح و وضوح در روابط است و سوء تفاهماتی که دامنه آتش آن گسترده تر می گردد و گاهی منجر به طلاق یا جدایی عاطفی و رفتارهای خشنونت بار می شود، توصیه بنده به عنوان یک کارشناس در حوزه خانواده این است که :هر خانواده ایرانی باید مانند پزشک خانواده یک روانشناس خانواده برای خود برگزیند که شناخت کافی از خانواده اش داشته باشد تا بتواند زمان های لازم مورد وثوق باشد و به حمایت و هدایت بپردازد یک روانشناس می تواند بسیاری از موانع صعب العبور رابا کنکاش و بررسی به راه کار مجاز برساند و تا حصول نتیجه همراه خانواده‌ها بماند اغلب خودکشی ها یا خودزنی ها و حتی درگیری‌های روانی به جهت نبود راهنما و مشاور حاذق در مسیر زندگی اتفاق می افتد. و دیگر اینکه سازمان ها و نهادهای مربوطه باید با برگزاری کارگاه های آموزشی و مشاوره ای برای زوجین و جوانان مسیر زندگی آنها را روشن کنند و اتفاقات خوبی رارقم بزنند .
