تیرنگ:
با افزایش مهاجرتها به مناطق شمالی آنچه که باعث از بین رفتن جنگلها شده، خوشنشینی عدهای متمول در این مناطق است.
محیطزیست هر منطقه ظرفیت خاص خودش را دارد. در حقیقت یک سرزمین تحملپذیری، توان و استمرار حیات برای عدهای از جمعیت را دارد. در جنگلهای شمال و کرانه دریای خزر نیز به همین صورت است، با این تفاسیر متاسفانه روستاییان برای تأمین هیزم و نیازشان از جنگلها استفاده میکردند و امروز میبینیم که جنگلخواران برای ساختن ویلا و خوشنشینی اقدام به نابودکردن جنگلهای شمال میکنند.
از طرفی در این سالها با ساخت و ساز چند ده هزار خانه غیرمجاز در این مناطق روبرو هستیم، از سوی دیگر نمیتوان تشخیص داد این افراد بومی یا غیربومی هستند. همچنین تغییر کاربریهای گسترده باعث شده زمینهای زراعی قابلیت خود را از نظر زراعت و تولیدات کشاورزی از دست بدهند
در همه دنیا پدیده تغییر اقلیم اتفاق افتاده است و ما باید برای کاهش مشکلات آن سازگاری ایجاد کنیم، اما متاسفانه نه تنها سازگاری ایجاد نشده است، بلکه فشار را به محیط بیشتر کردیم در همین پیوند حدود ۸۰۰ هزار نفر طی دو سال اخیر به شمال کشور مهاجرت کردهاند و اگر این روند ادامه داشته باشد شاهد مشکلات و سهمخواهی غیربومیها از طبیعت استانهای شمالی خواهیم بود.
*علت مهاجرت ۸۰۰ هزار نفر به شمال چیست؟
در این باره اخیراً معاون سازمان حفاظت از محیط زیست گفته که براساس آمارها در دو سال گذشته حدود ۸۰۰ هزار نفر مهاجرت اقلیمی در کشور داشتهایم، که مقصد آنها بیشتر استانهای شمالی کشور و شهرهای نزدیک تهران است.
گلعلیزاده با بیان اینکه یکی از تبعات خشکسالی مهاجرت اقلیمی است، ادامه میدهد: «این مهاجرتها از فلات مرکزی ایران بهعلت کاهش کیفیت شاخصهای زیستی به مناطق شمال کشور بسیار زیاد شده است، شاخصهایی مانند افزایش گرد و غبار، کمبود آب سبب این مهاجرتها شده. برخی از مهاجرتهای اقلیمی برای کسب شغل است چراکه با افزایش تغییرات اقلیمی مانند سیل و گرد و غبار معیشت مردم تحت تأثیر قرار میگیرد. یکی از پیامدهای تغییر اقلیم تهدید امنیت غذایی است، تولید بیش از ۹۰ درصد غذای دنیا وابسته به خاک است اما با جاری شدن سیل سلامت این خاک به خطر میافتد و سبب فرسایش آن میشود»
* از دید مهاجران امکانات شغلی و رفاهی بیشتری در مازندران وجود دارد
منفرد جامعهشناس در گفتوگو با تیرنگ میگوید که از دید مهاجران امکانات شغلی و رفاهی بیشتری در مازندران وجود دارد که به این استان اعتبار و شخصیت میدهد.
وی با بیان اینکه از پیامدهای مهاجرت، تخریب روستاها و از رونق افتادن کشاورزی و دامداری در استانی مانند مازندران است، ادامه داد: در پدیده مهاجرت، ارزشها و هنجارهای فرهنگی افراد دچار فروریختگی میشود که خود باعث پدیدآمدن آسیبهای اجتماعی دیگر است.
وی با بیان اینکه جمعیت استانهای شمالی به دلیل وضعیت جوی مناسب هر روز افزایش مییابد و مهاجرتهایی به مازندران صورت میگیرد و غیربومیها زمینهای استان را خریداری میکنند که قطعاً تبعات سو فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی به همراه خواهد داشت، ادامه داد: در شهری که مقصد مهاجران است نیاز به مسکن، کالاهای اساسی زندگی، آموزش و بهداشت افزایش پیدا میکند، اما وقتی ما برنامهریزی نداشته باشیم نیازهای انباشته بدون پاسخگویی مناسب سبب کاهش رفاه در شهرهای مقصد میشود.
با این وجود بر اساس اعلام اداره امور اراضی مازندران تاکنون ۳۰۰ شهرک مسکونی خوش نشینِ غیرمجاز در این استان شناسایی شد. در حالی که مازندران به عنوان استان معین، بسیاری از نهاده ها و محصولات کشاورزی را تعیین قیمت می کند اما تغییرکاربری اراضی کشاورزی این استان در حال افزایش بوده و این مسئله بر نگرانیها افزوده است.
* شناسایی دو میلیون خانه ویلایی و خالی غیربومیها
در این پیوند احمد توکلی سرپرست معاونت هماهنگی امور عمرانی استاندار مازندران پیش تر از شناسایی دو میلیون خانه ویلایی و خالی غیربومی ها در استان خبر داد.
احمد توکلی با اشاره به مسافرپذیر بودن استان از شناسایی دو میلیون خانه ویلایی و دوم خوش نشینها در استان خبر داد و گفت: مازندران هم استانی گردشگر پذیر و هم خانه دوم خوش نشینها محسوب میشود.
سرپرست معاونت هماهنگی امور عمرانی استاندار مازندران ریزش سنگ و رانش را از جمله حوادث راههای استان بیان کرد و گفت: حضور جدی در عرصه پیشگیری از جمله طرحهای مدیریت بحران در استان است.
توکلی تخصیص اعتبارات ویژه برای استانهای در معرض حوادث از جمله مازندران را ضروری دانست و گفت: در استان بیش از ۲ میلیون خانه دوم داریم و گردشگری بودن استان توجه ویژه به آن را ضروری می سازد.
با مهاجرتهایی که در حال حاضر شروع شده، قطعا یک فشار مضاعف به شمال کشور وارد خواهد شد و اگر فکری در این خصوص نکنیم، قطعا این منطقه با مشکل مواجه خواهد شد مهاجرت ۸۰۰ هزار نفر به شمال ایران یک خبر ساده نیست چراکه سبب بزرگتر شدن بحرانهای بیکاری و محیط زیست مثل زباله در استانهای شمالی، بحران کمبود انرژی و هزار پیامد دیگر نظیر خطر از بین رفتن زبان و خرده فرهنگهای محلی میشود. از طرفی با توجه به درآمد پایین موجود در بخش کشاورزی و باغداری در آینده نه چندان دور شاهد از بین رفتن این بخش و تهدید امنیت غذایی خواهیم بود.