تیرنگ، رقیه سعیدی نژاد، جامعه شناس و مدرس دانشگاه
ابتدا به تعریف قابل درکی ازکودک نخبه بپردازیم تا بتوانیم سایر مباحث را بررسی کنیم کودک نخبه به انسانی در سنین کودکی گفته می شود که از نظر قابلیت ها و توانایی ها از سایر همسالان خود برتر است و یک نیروی بالقوه ذهنی رشد یافته دارد و ضریب هوشی اش از حد متوسط بالاتر است.
درواقع ضریب هوشی «آی کیو»، نسبتی است که از تقسیم سن عقل بر سن تقویمی ضرب در صد به دست می آيد.
وقتی میخواهیم بدانیم کودکان نخبه را چگونه بشناسیم لازم است این نکته در نظر گرفته شود که با داشتن اطلاعات بالینی نمی توان نخبه بودن کسی را تشخیص داد. کودکان نخبه را می توان در دو بُعد فکری و عاطفی بررسی کرد و با در نظر گرفتن سبقه خانوادگی و پیشینه رفتاری پس از کشف استعداد های ذاتی و اکتسابی اش او را نخبه معرفی کرد .حال پس از اینکه کودک نخبه کشف شد باید چه کار کرد . ابتدا باید دید این کودک نخبه در جایگاه علمی است یا مهارتی و فنی می باشد در ادامه برای جهت دادن به رشد این استعداد و توانایی خارق العاده کودک بستر مناسب در جامعه را شناسایی و برای بارور کردن آن تلاش کرد نقش والدین در شناخت این استعدادها بسیار حائز اهمیت است اما نقش جامعه در بارور کردن این استعداد ها و بهره برداری به موقع از نبوغ این کودک مورد توجه می باشد خطر جدی اینجاست که کودک در خانواده با آزمون و خطا های مختلف کشف استعداد شده باشد و در جامعه بستری برای پرورش و باروری این استعداد فراهم نباشد قطعا موجب سرخوردگی و شکست روحی و روانی در کودکان خواهد شد . بنابراین ابتدا باید مسئولین محترم به این مسئله به صورت جدی بپردازند که اگر قصد پرورش افراد نخبه و دانشمند را مانند گذشتگان این آب و خاک دارید باید بسترها مناسب را برای بارور کردن استعداد های ا ین نخبگان فراهم سازید شاید عده ای بگویند ما مدارس استعداد های درخشان و تیزهوشان داریم و … منظور من اینگونه تشریفات نیست فضایی مناسب برای پرورش تمامی استعداد ها که جنبه قانونی و رسمی داشته باشد فنی و حرفه ای هم می تواند به صورت عمومی پاسخگو باشد که همه نوع توانایی را پوشش می دهد . مسئولین باید ابتدا به درک مفهوم کودک نخبه به صورت ویژه بپردازند تا بتوانند افرادی مانند حکیم بوعلی سینا، ابوریحان بیرونی، شیخ طوسی و… بپرورانند. ایران مهد دانشمندانی بود که در کودکی توانسته استعدادهایشان را رشد دهند بنابراین مسئولین باید بستر مناسب برای کشف و رشد این استعدادهای کودکان نخبه را در جامعه فراهم سازند و با تبلیغات درست و صحیح یا برنامه سازی های رسانه ای خانواده ها را برای پرورش استعدادهای درخشان ترغیب نمایید
در حال حاضر که دستگاه های ارتباطی مانند موبایل تبلت یا لبتاپ بلای جان و مانع رشد و سلامت کودکان ایرانی شده است این فضا می تواند ترمزی برای توجه والدین به کودکانشان باشد. کودکان ما روزانه اغلب وقت خود را صرف دستگاههای خود میکنند طبق آکادمی روانپزشکی کودک و نوجوان، نوجوانان روزانه تا ۹ ساعت را صرف تماشای یا استفاده از صفحه نمایش میکنند و کودکان بین هشت تا ۱۲ سال، روزانه چهار تا شش ساعت را صرف استفاده از صفحه نمایش میکنند و این بزرگترین آسیب برای سلامت کودکان است کودکی که شبانه روز با نور صفحه نمایش مواجه است قطعا از نظر مغزی و بینایی و چاقی بیشترین آسیب را می بینند حال خانواده هایی را در نظر بگیرید که فرزندانشان را زمانی به تکنولوژی وصل می کنند که بخواهند موضوعی را که جهت ارتقاء دانش یا سواد اجتماعی جستجو کنند در غیر اینصورت کودک حق ندارد سرخود و بدون اجازه وارد فضای مجازی یا موتور جستجو شود این کودکان فرصت مناسب برای کشف استعدادها و بارور کردن مهارت های خود را دارند و معمولا انسانهای صلح جو و خوش رفتاری هستند جامعه ایران به جهت عدم تمرکز روی این مسئله فرصت ها را می سوزاند و آتش درو می کند . راه اساسی برای برون رفت از مشکلات جامعه پرتنش تبلیغ رسانه ای و فیلم سازی در جهت ایجاد فضای مناسب برای کودکان نخبه و بهینه کردن سن رشدکودکان در خانواده است و این مسئولیت برعهده نهاد جامعه می باشد کودکان امروز آینده سازان فردایند و این امر بسیار حائز اهمیت می باشد.