تیرنگ، رقیه سعیدی‌نژاد:
«رباتیک» (Robotics) بخش بین رشته‌ای علم و مهندسی به حساب می‌آید که بر طراحی، ساخت و استفاده از ربات‌های مکانیکی اختصاص دارد. رباتیک تلاقی علم، مهندسی و فناوری است و در این حوزه، ماشین‌هایی به نام ربات یا روبات ساخته می‌شود که رفتارهای انسان‌ها را تقلید می‌کنند یا به جای انسان‌ها برخی از اعمال را انجام می‌دهند. فرهنگ عامه همواره شیفته ربات‌ها بوده است. برای مثال، R2-D2، ترمیناتور و WALL-E، این مضامین انسان‌نمای بیش از حد اغراق شده از ربات‌ها معمولاً مثل کاریکاتوری از واقعیت به حساب می‌آیند. اما آیا این مضامین از آنچه باور داریم تفکر آینده‌نگرانه‌تری دارند؟ ربات‌ها در حال بدست آوردن قابلیت‌های ادراکی و مکانیکی هستند و این باعث می‌شود احتمال ساخت ماشینی مثل R2-D2 در آینده نزدیک دور از دسترس نباشد. با پیشرفت فناوری، بازه آنچه رباتیک در نظر گرفته می‌شود نیز گسترش می‌یابد. در سال ۲۰۰۵، نود درصد ربات‌ها را تنها می‌توانستیم در کارخانجات خودروسازی در حال سر هم کردن ماشین‌ها ببینیم. این نوع ربات‌ها اساساً از بازوهای مکانیکی تشکیل شده‌اند که وظیفه آنها، جوشکاری یا پیچ کردن بخش‌های خاصی از یک خودرو است. با وجود اینکه دنیای رباتیک روز به روز در حال گسترده‌تر شدن است، امروزه این علم به صورت تخصصی و آموزشگاهی در اختیار دانش آموزان و کودکان و نوجوانان قرار گرفته است با توجه به اینکه والدین بسیار نگران فرزندانشان و حضوربی رویه شان در فضای مجازی هستند لذا برآن شدیم تا با مهندس حسین شجاعی مهندس ارشد الکترونیک موسس و مربی آموزشگاه و خانه فن آوری شجاعی که همراه گروهش در سطح ملی مقام های زیادی کسب کرده است در دفتر روزنامه تیرنگ گفتگویی داشته باشیم که ماحصل آن را در ذیل آمده است:
مهندس شجاعی جوان سخت کوش و ساعی که دغدغه کودکان امروز که آینده سازان فردا هستند را دارد سالهای زیادی در زمینه تخصصی به علم رباتیک پرداخته است و توانسته در سطح ملی با کسب مقام دوم بدرخشد و این رشته را بسیار گسترده و آینده دار می داند. وی در این خصوص به خبرنگارتیرنگ گفت:رشته رباتیک یک شاخه مدرن و تخصصی از علوم است که 3 رشته الکترونیک، کامپیوتر و مکانیک را توامان در بر می گیرد که در آینده می تواند تعیین کننده باشد. من سالها در به عنوان مدرس با افراد در گروه های سنی متفاوت کار کردم اما مهمترین مسئله ای که پس از ورود بیماری کرونا توجهم را جلب کرد ورود بی رویه و غیر قابل کنترل کودکان و نوجوانان به فضای نامحدود مجازی بود که بسیار نگران کننده است . کودکان امروز که آینده سازان فردای کشورمان هستند متاسفانه به مانند خمیری شکل نگرفته پرورش می یابند و در فضای مجازی بی هدف چرخ می زنند که ان بسیار خطرساز و نگران کننده است .
مهندس شجاعی ادامه داد: والدینی که برای ثبت نام قرزندانشان به مرکز ما مراجعه می کنند می گویند ما نگران فرزندانمان هستیم که بدون هدف در حال رشد هستند، مدرسه به تنهایی نمی تواند استعدادهایشان را شکوفا کند و لازم است والدین پس از استعدادیابی هادی فرزندانشان در رشته های خاص باشند که هم بتواند نیاز خودشان در اینده را تامین کند هم نیاز جامعه را برطرف سازد.
مهندس شجاعی وگروهش در سال 1403 در مسابقات رباتیک درسطح ملی مقام دوم کشور را کسب کردند؛این مسابقات در گروه سنی 14 تا19 سال برگزارشد
وی در پاسخ خبرنگار ما مبنی بر مزیت این رشته گفت: رشته رباتیک بدون استثنا با زندگی ما مانوس است و کاربرد زیادی دارد کودکی که روبات می سازد قطعا ابتدا طراحی را آموخته در این مسیر باید زبان انگلیسی را بیاموزد وترجمه را بلد باشد قدرت خلاقیت خود را باور سازد و بتواند به راحتی مسائل را در ذهن خود پردازش کند .فزندانی که از دوران کودکی با علاقه وارد رشته رباتیک می شوند هدفمند، خلاق،ساعی وپرتلاش هستند.شاید والدین علاقه زیادی به ورود فرزندشان در رشته های پزشکی داشته باشند اما آینده برای مهندسان علم رباتیک درخشان تر خواهد بود .
نکته مهم دیگری که در مزیت این علم باید اشاره کنم جذابیت آن برای کودکان است که خالق اثر خود هستند این کودکان به هیچ وجه بی هدف نیستند و در فضای مجازی رها نیستند آنها اغلب اوقاتشان به مطالعه می گذرد و این بسیار خوشایند است.
مهم اینکه ما در مرکز خود کارآموزان را از فیلترها می گذرانیم تا در گروه همسالان کودکان از نظرانگیزشی یا اخلاقی دچارآسیب نشوند هم دخترخانم ها و هم آقا پسرها در مرکز تخصصی رباتیک شجاعی به خانواده هایی منتسب هستند که پدر و مادر روشنگرانه پس از کشف استعداد فرزندانشان آنه را به این سمت هدایت کردند و اغلب والدین با پشتیبانی مالی فرزندانشان را تشویق می کنند.
مهندس شجاعی معایب این حرفه را عدم پشتیبانی مراکز دولتی به جزسازمان فنی حرفه ای عنوان کرد و گفت:
این رشته پرهزینه است و خانواده ها از ما انتظار کمک دارند ما می توانیم از مراکز دولتی کمک بخواهیم مثل معرفی به بانک برای خرید لوازم ساخت ربات یا… حتی مرکزی مانند آموزش پرورش نیز باید برای شناخت بیشترخانواده ها نسبت به این رشته در مدارس کارگاه های آموزشی بگذارند و یا والدین را مطلع سازند که متاسفانه چندان همکاری نمی کنند یا شهرداری ها می توانند این کارگاه ها را برعهده بگیرد تاشهروندان مطلع شوند که آینده سازان کشور را درست هدایت کنند منظور من این نیست که همه به این رشته روی بیاورند بلکه منظورم اطلاع رسانی به موقع و درست برای کشف استعدادهای زمینه ساز است .
این استاد برجسته که با گروه های سنی مختلف کودکان تا جوانان در ارتباط است هشدار می دهد: وا لدین دو گروهند خانواده هایی که دغدغه مند هستند شدیدا نگران گردش مجازی فرزندانشان هستند که باید به صورت جدی برخورد شود چون فضای مجازی دنیای غیرقابل کنترل است و خدای ناکرده موجب بروزناهنجارهای زیادی در کودک یا نوجوان می شود لذا مهمترین مسئله در توجه به کودکان، کشف استعداد این جمعیت جوان و هدایت شان به سمت آینده ای هدفمند است . و خانواده هایی که صرفا جهت سرگرمی فرزندشان هر ابزارغیرقابل کنترل مانند ماهواره یا فضای مجازی را در اختیارشان می گذارند تا او را از سرخود باز کنند که بدترین نوع فرزند داری است.
وی به نکته کلیدی این رشته اشاره کرد و گفت: راز ماندگاری وادامه کارآموز در این رشته تا رسیدن به هدف علاقه و پشتکاراست اما گاهی هزینه های خرید مواد اولیه است و متاسفانه برخی از فروشندگان و سودجویان بسته هایی را به کارآموزان علاقمند ارائه می کنند که دوراز انصاف است و هزینه گزافی را به آنان تحمیل می کنند، من از همینجا تقاضا دارم مسئولان نظارتی پیگیر باشند تا استعدادهای کشور ناامید نشوند چرا که اغلب اوقات این مسئله موجب دلسردی استعدادهای جوان می شود.
درپایان این مهندس جوان و دلسوز جامعه علمی کشور به خانواده ها توصیه کرد : برای ساختن فردای عالی فرزندانتان امروز به کشف استعدادهایشان بپردازید و در جهت شکوفایی و درخشش امید در کشور عزیزمان ایران شاخه های فنی و مهندسی بویژه علم رباتیک را جدی تر دنبال کنید کودک دختر یا پسر شما پس از سن 8 سالگی می تواند طبق علایق خود وارد رشته رباتیک شود و کارگروهی و ساخت و خلق کردن را بیاموزد قطع به یقین این تخصص می تواند بسیار زیادتر از فضای مجازی دنیای کودک شما را زیباترمی سازد.
