تیرنگ نیوز : “امید”؛ تنها بازمنده از گونه تک درنای سیبری در ایران که برای چهاردهمین سال بدون جفت خود “آرزو” به تالاب فریدونکنار سفر کرده بود حالا دیگر تنها نیست.
تنها بازمانده گله غربی درنای سیبری، صبح پنجم آبان ماه برای زمستانگذرانی به تالاب بینالمللی فریدونکنار و سرخرود مهاجرت کرد و موجب خوشحالی علاقه مندان به محیط زیست و حیات وحش شد.
دُرنای سیبری پرندهای در معرض خطر انقراض از خانواده درناهاست که قدی نزدیک به یک و نیم متر دارد و فاصله دو بال آن بیش از ۲ متر است. این درنا بدنی یکدست سفید با پاهای بلند سرخ رنگ دارد و منقار بلند سیاهی روی صورت قرمز رنگ آن نشسته است.
امید یکی از پرندگانی است که مهاجرت منظم دارد و حرکت خود را از سیبری آغاز میکند و پس از اقامتی کوتاه در ولگا روسیه و قزاقزستان وارد تالاب فریدونکنار میشود و تا اسفند ماه مهمان ایران است.
امید که یک درنای سیبری نر است، آخرین بازمانده از جمعیت غربی درنای سیبری است. این پرنده وفادار به اقلیم مازندران از 14 سال پیش با وجود از دست دادن جفتش “آرزو” همچنان برای زمستانگذرانی به مازندران میآید.
درناهای سیبری نخستین بار در سال 1353 در ایران رویت شدند. جمعیت این دسته از درناها از بیش از 200 قطعه در سال 1930 به دو قطعه در سالیان اخیر و با مرگ «آرزو» به یک قطعه رسیدهاست. درنای سیبری دو بار هم سالهای ۱۳۸۸ و ۱۳۹۴ برای زمستانگذرانی به مازندران نیامد و علاقمندانش را چشم به راه گذاشت.
چندی پیش رئیس سازمان حفاظت محیط زیست اعلام کرده بود که این سازمان در مذاکره با سایر کشورهایی که در مسیر حرکت امید هستند، قصد دارد تا برای امید جفت پیدا کند!
در این خصوص, غلامرضا ابدالی؛ مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست گفت : پیدا کردن جفت به معنی همسرگزینی برای امید و جفتگیری نیست چرا که درناها تک همسری هستند و زمانی که جفت خود را از دست بدهند، دیگر جفتگیری نمیکنند. ما به دنبال این هستیم که یک درنا ماده را با امید هم مسیر کنیم.
وی ادامه داد: برای انتقال درنای ماده با بلژیک مذاکره کردیم و میخواهیم یک درنا ماده را از بلژیک به فریدونکنار بیاوریم. در حال حاضر همه شرایط آماده است و جایگاه درنا ماده را نیز فراهم کردهایم.
مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست توضیح داد: درناها تابستان در سیبری هستند و برای زمستانگذرانی به عرضهای جغرافیایی پایینتر میآیند. مهاجرت درناها از طریق مسیر هند، چین و ایران انجام میشود. درحال حاضر مسیر چین پرترددترین مسیر است؛ مسیر هند نیز شرایط خوبی دارد اما مسیر ایران را فقط امید حفظ کرده است.
ابدالی گفت: اگر امید جفتی داشته باشد که با او سفر کرده و با امید هممسیر شود، ممکن است خانوادههای دیگری نیز از سیبری بیایند. درخصوص این درنا ماده 3 سناریو وجود دارد؛ ممکن است امید در اسفند ماه مهاجرت کند و درنا ماده در ایران بماند؛ ممکن است باهم مهاجرت کنند اما درنا ماده با امید برنگردد. در سومین سناریو که ما امیدواریم اتفاق بیفتد، سال آینده درنا ماده و امید از مسیر ایران به فریدونکنار میآیند و خانوادههای دیگر نیز با آنها هممسیر شده و کریدور ایران را احیا خواهند کرد.
وی اضافه کرد: بر روی این درنا ماده ردیاب نصب میشود و آن را تحت نظر میگیریم. این اقدام یک کار علمی برای حفظ کریدور پروازی است.
در این رابطه اداره کل حفاظت محیط زیست استان مازندران با کمک جوامع محلی و بومیان منطقه و باتوجه به اهمیت این پرنده به عنوان پرندهای در خطرانقراض با انجام اقدامات مختلفی از این پرنده زیبا و با ارزش حفاظت میکند.
در این باره مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران به خبرنگاران گفت: با هدف حفظ و تقویت مسیر پروازی درنای سیبری در گله غربی که درنای«امید» تنها بازمانده آنها بود، یک فرد درنای سیبری از بلژیک به تالاب بینالمللی فریدونکنار منتقل شد
عطاءالله کاویان با بیان اینکه با پیگیری و تلاش سازمان حفاظت محیط زیست کشور و پیگیریهای اداره کل محیط زیست مازندران یک فرد درنای سیبری از مرکز تکثیر و حفاظت درنا در کشور بلژیک از مسیر هواپیمایی این کشور به قطر و از آنجا به فرودگاه بینالمللی امام خمینی انتقال یافت، گفت: با توجه به تمهیداتی که از قبل دیده و در نظر گرفته شده بود و همچنین پروتکلهای استانداردی که از مرکز تکثیر حفاظت درنا دریافت شد، مجموعه امکانات را در دو ماه گذشته بسیج کردیم و این مجموعه یعنی سازه موقت در مجاورت محل زمستانگذرانی درنای امید انجام شد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران با اعلام اینکه با رعایت دستورالعملهای انجام شده، فرایند رهاسازی پرنده در تالاب بینالمللی فریدونکنار انجام شده است، عنوان کرد که درنای سیبری با علائم کامل زیستی و سرحال در سازه موقت حضور دارد.
کاویان اظهار داشت: احتمال دارد انتقال درنای تازهوارد به تالاب فریدونکنار، پس از یک دوره، از این سازه موقت به محیط طبیعی اطراف انجام شود و هدف از این انتقال را نیز در ادامه تلاشهایی عنوان کرد که از 25 سال گذشته برای حفظ و تقویت کریدور پروازی و مهاجرتی گله غربی صورت گرفته است.
او یادآور شد که «امید» تنها بازمانده گله غربی درناها است و 15 سال از مهاجرت انفرادی او میگذرد؛ لذا برای اینکه بتوانیم افراد دیگری را با او همراه کنیم و این کریدور و خط پروازی برای سالهای آینده و افراد دیگری از این گونه پرنده مهاجر حفظ شود، اقدامات خوبی انجام گرفت.
مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران ادامه داد: از دی ماه 1385 که امید به عنوان تک درنای سیبری به فریدونکنار مهاجرت داشت؛ سبب شد که مجامع بینالمللی به ما کمک کنند.
وی ادامه داد: مرکز تکثیر و حفاظت درنا در بلژیک با کشور ما همکاری داشته و انتظار دوستداران محیط زیست و حیات وحش نیز این بوده است که مسیر پروازی مهاجرت در گله غربی حفظ شود که خوشبختانه پس از سالها اتفاق افتاد.
کاویان با اشاره به فرآیند موفقیتآمیز انتقال درنای ماده از بلژیک به تالاب بینالمللی فریدونکنار، تاکید کرد که لازم است تا یک فضای امن و آرام برای دو تا سه هفته برای این پرنده ایجاد شود که هم با محیط و هم با درنای امید سازگار شود تا بتوانند مسیر بازگشت در این خط پروازی را احتمالا در دهه دوم اسفندماه با هم انجام بدهند و اگر این اتفاق بیفتد یعنی پروژه موفقیتآمیز بوده است.
وی با بیان اینکه پایش 24 ساعته و مانیتورینگ از این منطقه برای لحظهای متوقف نمیشود، اظهار داشت که تدابیر لازم هم برای حفظ امنیت پرنده و هم با توجه به پروتکلهای سختگیرانه از مرکز تکثیر و حفاظت درنا در بلژیک، اندیشیده شده است تا بتوانیم این فرآیند را برای سال آینده و جهت تقویت مسیر پروازی مهاجرت درنای سیبری در گله غربی داشته باشیم.
مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران در پایان سخنان خود از ریاست سازمان حفاظت محیط زیست، معاون محیط زیست طبیعی و مدیرو کارشناسان دفترحیات وحش سازمان حفاظ محیط زیست، همچنین از پیگیری استاندار مازندران و همکاری فرماندار فریدونکنار و همکاران خود در اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران، شهرستان فریدونکنار و و محیطبانی «اوجاکله» و به صورت ویژه از اطلاعرسانی و پیگیری اهالی رسانه و دغدغهمندی دوستداران محیط زیست و درنا در شکلگیری فرآیند انتقال درنای سیبری از بلژیک، قدردانی کرد.