آب‌های زیرزمینی مازندران روی سراشیبی
آب‌های زیرزمینی مازندران روی سراشیبی
خرداد ماه امسال بود که معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب‌منطقه‌ای مازندران وضعیت منابع آب زیرزمینی استان را نگران کننده توصیف کرد و گفت: طبق آمارهای موجود حجم آبخوان‌های استان ۲۱۴ میلیون متر مکعب کاهش یافته است

تیرنگ:
خرداد ماه امسال بود که معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب‌منطقه‌ای مازندران وضعیت منابع آب زیرزمینی استان را نگران کننده توصیف کرد و گفت: طبق آمارهای موجود حجم آبخوان‌های استان ۲۱۴ میلیون متر مکعب کاهش یافته است
معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب‌منطقه‌ای مازندران با ارائه برخی آمارهای به روز شده منابع آبی استان در شرایط کنونی، گفت: طی ماه‌های اخیر اقدامات خوبی توسط همکاران برای مقابله با خشکسالی انجام شد که همچنان ادامه دار، اما بخش اعظم استان درگیر خشکسالی بسیار شدید است و هنوز نسبت به سال قبل و دوره درازمدت با کاستی‌هایی در منابع آب استان مواجه ایم.
وی درباره آبدهی رودخانه‌های مازندران خاطرنشان کرد: امسال رودخانه‌های استان ۹۲۷ میلیون متر مکعب آبدهی داشت که کمترین میزان آبدهی در ۴۱ سال اخیر است و ۵۷ درصد کاهش نسبت به دوره درازمدت و ۴۴ درصد کاهش نسبت به سال قبل را نشان می‌دهد.
به گفته معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب‌منطقه‌ای مازندران درباره ذخایر سدها و آب‌بندان‌های استان نیز گفت: در حال ذخایر سدهای نسبت به پارسال کاهش ۴۱ درصدی را نشان می‌دهد.
وی تصریح کرد: سد شهید رجایی به عنوان بزرگترین سد استان ۷۲ درصد حجم خالی دارد و فعلا فقط ۲۸ درصد آبگیری شده است.
نبی زاده ادامه داد: آب‌بندان‌های استان مازندران هم در حال حاضر معادل ۷۳ درصد ظرفیت‌ مجموع این سازه‌ها ذخیره دارند که ۲۰ درصد کاهش ذخیره نسبت به سال قبل را نشان می‌دهد.
بنابر اعلام شرکت آب منطقه ای، در مازندران ۹۰ هزار حلقه چاه مجاز و ۵۷ هزار حلقه چاه فاقد پروانه بهره‌برداری وجود دارد و سالانه بیش از یک میلیارد متر مکعب از آب زیرزمینی برداشت می شود.
طبق آمار شرکت آب منطقه‌ای مازندران، سالانه حدود ۳.۵ میلیون مترمکعب آب آشامیدنی در استان مصرف می‌شود. میزان مصرف آب بخش کشاورزی هم ۲.۳ میلیارد متر مکعب است که ٧٠درصد آن از آب به‌هنگام رودخانه‌ها تامین می شود.
*آلودگی آب‌های زیر زمینی
البته کاهش آب های زیر زمینی تنها مشکل مازندران نبوده و رئیس دبیرخانه کارگروه سلامت و امنیت غذایی مازندران به تولید ۳ هزار تن زباله در استان که در ایام تعطیل سه برابر می شود اشاره کرد و گفت: این مسئله امکان آلودگی آب‌های زیرزمینی را افزایش می دهد.
دکتر محمدرضا میرزایی گفت: موضوعات آب و فاضلاب، مصرف کودهای شیمیایی، سموم و آفت‌ها کش ها در کشاورزی، وجود سگ‌های ولگرد و نقاط حادثه خیز جاده‌ای از تهدیدکننده‌های دائمی سلامت استان هستند.
* در سفره‌های زیرزمینی آب چالش داریم
در همین رابطه سهیل اولادزاد طی گفت و گویی با بیان این که تنش آبی در مازندران آغاز شده و فعالیت چاه‌های غیرمجاز پرتعداد آسیب زیادی به سفره‌های زیرزمینی آب منطقه وارد می کند، می‌گوید: «آبیاری شالیزارهای ما در گذشته عموما با آب‌های جاری و آب‌بندان‌ها انجام می‌شد. اما اتکا به آب چاه نشان می‌دهد که در حال استفاده از ذخایر آبی خود هستیم. البته با توجه به این که استفاده درستی نمی‌کنیم، باید بگوییم در حال سوءاستفاده‌ایم«.
وی معتقد است به همان اندازه که در آب‌های سطحی خشکسالی را می‌بینیم و احساس می‌کنیم، در سفره‌های زیرزمینی آب هم چالش داریم، با این تفاوت که این کاهش‌ را با چشم نمی‌بینیم.
اولادزاد می‌افزاید: «ما علاوه بر این که آب را با زباله‌ها و شیرابه‌ها آلوده کرده‌ایم، با بهره‌کشی نادرست از ذخایر زیرزمینی، در حال کشتن آب هم هستیم و با این روند تا چند سال دیگر برای کشت برنج در مناطق بیشتری از استان با مشکل مواجه خواهیم شد.
* استان مازندران وارد سومین سال خشکسالی شده است
مدیرعامل آب منطقه‌ای مازندران هم چندی پیش با بیان اینکه حجم آورد آبی رودخانه‌های مازندران تنها در یک سال ۹۰۰ میلیون متر مکعب کاهش یافته است، بیان کرد: استان مازندران وارد سومین سال خشکسالی شده است.
حیدر داودیان با بیان اینکه ممکن است برخی چاه‌ها به دلیل برداشت بی رویه دچار مشکل شوند، گفت: بررسی داده‌های آماری نشان می‌دهد، استان مازندران وارد سومین سال خشکسالی شده است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای مازندران با بیان این که میانگین بارش‌های مازندران در سال‌های گذشته حدود ۶۵۰ میلیمتر بود که امسال ۲۰ درصد کاهش داشته است، افزود: پارسال همین موقع، آورد رودخانه‌های مازندران حدود ۲ میلیارد و ۴۰۰ میلیون متر مکعب بود، اما امسال ۹۰۰ میلیون متر مکعب کاهش داشته است.
وی اضافه کرد: رودخانه‌های مازندران امسال با ۹۰۰ میلیون کاهش به یک میلیارد و ۱۰۰ میلیون متر مکعب رسیده است.
کاهش بارندگی در سطح کشور، تنش‌های آبی را در استان‌های مختلف به وجود آورده است، در این میان اگرچه مازندران به لحاظ وضعیت آب و هوایی، شرایط بهتری نسبت به دیگر استان‌ها دارد اما اینجا هم با کمبود آب مواجه هستیم و از طرفی آب‌های موجود نیز آلوده شده‌اند.
همه این موارد نشان می‌دهد در سال جدید در استان مازندران شاهد وقوع خشکسالی جدی و خسارتباری هستیم که لزوم مدیریت صحیح منابع آب و حفظ ذخایر استراتژیک به ویژه منابع آب زیر زمینی را بیش از پیش به مردم و مسئولان کشور گوشزد می‌کند.