تیرنگ نیوز:
کاهش منابع آبی، تقلیل جمعیت روستایی و از بین رفتن پوشش گیاهی از آثار شوم تداوم بیابانزایی محسوب می‌شود
کاهش منابع آبی در اثر خشکسالی چهره‌ای تازه به خود گرفته و به نظر می‌رسد بیابان‌هایی که روزگاری مهمان برخی مناطق می‌شد، در آینده با توجه به بعضی طرح‌ها نظیر انتقال آب دریای مازندران، احداث سد فینسک و… تا در منزل‌مان پیش خواهد آمد.
کارشناسان گسترش مناطق بیابانی را از دستاوردهای توسعه افسارگسیخته شهری می‌دانند که از چند دهه قبل دنیا را درگیر خود کرده است و معتقدند کاهش وابستگی به منابع آب، خاک و رفتن به سمت دستیابی به انرژی‌های نو، راهکاری مهم برای مقابله با بیابان زایی است.
اگرچه منطقه شمال کشور از گذشته با میزان رطوبت و روزهای بارانی سال شناخته می‌شود، کاهش بارندگی و برخی پدیده‌ها، بروز بیابانزایی را در استان هشدار می‌دهد. در چند سال گذشته و به ویژه از اواسط دهه هفتاد شمسی رفته رفته از مقدار بارندگی و مهمتر از همه توزیع متناسب بارش در طول سال کاسته شده است.
مسئله توزیع متوازن بارش در طی ماه‌های سال بسیار مهم است چرا که اگر حجم وسیعی از بارش در یک بازه زمانی کوتاه اتفاق بیفتد نه تنها برای تغذیه سفره‌‌های آب زیرزمینی مناسب نیست، ممکن است به لحاظ ایجاد شرایط سیلابی و از بین رفتن خاک‌های حاصلخیز هم به زیان منطقه باشد.
با توجه به کاهش میزان بارندگی در سال‌های اخیر و وارد شدن به دوره طولانی مدت خشکسالی لزوم توجه به مراتع و جنگلها از سوی مردم و سازمان مراتع و جنگلها و آبخیزداری امری اجتناب ناپدیر است.
امروزه مهار بیابانزایی و استفاده از نهال و بذرهای بومی در هر منطقه که شرایط سازگاری را با منطقه دارد، می‌تواند روند بیابانی شدن پوشش و خاک را در دراز مدت به تعویق بیندازد.
*مسئولان چه می گویند؟
رئیس مدیریت بحران کشور گفت: با تغییرات شدید آب و هوایی و اقلیمی در مازندران روبرو هستیم و اگر توجه ویژه‌ای به منطقه نشود در ۱۵ سال آینده شاهد بیابانی شدن مازندران خواهیم بود.
محمد حسن نامی رئیس مدیریت بحران کشور اظهار داشت: بیشترین بودجه بحران را برای مدیریت مازندران اختصاص دادیم و چون استان با سیل،زلزله و حوادث غیرمترقبه فراوانی در طول سال روبروست توجه به زیرساخت‌ها برای کاهش بحران در مازندران ضروری است.
وی با تاکید بر اینکه هر روز عدم تعادل بیشتر بین جو و اتمسفر را شاهدیم افزود: باید در برابر بحران آمادگی لازم را داشته باشیم.
نامی ایران را کشوری در مدار بحران‌های متعدد نامید و خاطرنشان کرد: مازندران نیز بحران خیز بوده و بنابراین آماده باش کامل نیروها برای مواجه با بحران‌ها ضرورتی انکارناپذیر در این استان به شمار می‌رود.
وی تصریح کرد: در کشور با زلزله‌های متعددی روبرو هستیم و اگر ایمن سازی لازم ساختمان‌ها را نداشته باشیم امکان مدیریت در بحران‌ها را نخواهیم داشت.
رئیس مدیریت بحران کشور به اختصاص تسهیلاتی در ایمن سازی ساختمان‌ها اشاره کرد و با تاکید بر اینکه مازندران در خصوص سیلاب آسیب پذیر است افزود:شیب زیاد در منطقه البرز، سبب می‌شود امکان مدیریت سیل دچار مشکل باشد و باید با ایجاد سدهای متوسط در مازندران از هدر رفت آب‌های شیرین جلوگیری کنیم. نامی گفت: با اضافه شدن ناوگان‌های خودرویی نیز با مخاطراتی در کشور روبرو هستیم و اگر برای این مسئله فکر نشود به بحران تبدیل می‌شود.
رییس مدیریت بحران کشور به عدم صدور مجوز ساختمان سازی در حاشیه شهرها توسط شهرداریها اشاره کرد و با تاکید بر اینکه با اینحال شاهد صدور مجوزهای ساختمانی هستیم که منجر به ساخت خانه‌های ناایمن می‌شود ادامه داد:خوی از شهرهایی بود که بدون محاسبات مهندسی ساخت و سازها صورت گرفت و ریزش ساختمان‌ها را با درجات پایین زلزله شاهد بودیم.
نامی افزود: در مازندران نیز با توجه به وقوع خشکسالی‌ها در ۱۵ سال آینده استان مازندران به یکی از استان‌های بیابانی تبدیل می‌شود و باید چاره‌ای عمیق در این خصوص اندیشید تا مردم نیز باغ‌های خود را خردتر نکنند و برای اقتصاد منطقه باید چاره اندیشی دیگری داشت.
به گفته نامی جاده‌های دیگری باید در مسیر مواصلاتی مازندران در دستور کار ساخت و ساز قرار بگیرد و با وجودیکه جنگلها از بین خواهد رفت اما برای ترابری مردم باید مسیرهایی را در نظر بگیریم .
رئیس مدیریت بحران کشور گفت:مدیران کشور، و نمایندگان مجلس باید تصمیم بگیرند تا با افزایش مسیرهای مواصلاتی در استان بار ترافیکی مازندران را کم کنند.
*پای طرح‌های بیابان زدایی به مازندران هم باز شد
اسماعیل مختارپور معاون فنی و آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران- ساری گفت: بخش‌هایی از مناطق شرق مازندران، تلمادره، خطیرکوه و بخش‌هایی از محور هراز به دلیل بارش‌های کم در معرض تغییرات اقلیمی قرار گرفته‌اند.
او افزود: میزان بارش‌ها در این مناطق بسیار کم است و بارندگی‌ها نیز عموما در فصل غیر رویشی می‌بارد که تاثیر چندانی در پوشش گیاهی ندارد.
مختارپور ادامه داد: برای اینکه با خطر بیابانی شدن این مناطق روبرو نشویم طرح ترسیب کربن با مشارکت جوامع محلی در حال اجرا است.
معاون فنی و آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران- ساری گفت: این طرح در سال ۱۳۹۵ بصورت آزمایشی در مناطق هزار جریب بهشهر آغاز شد و اکنون در ۱۸ هزار هکتار از اراضی استان در حال اجرا است.
او با بیان اینکه طرح ترسیب کربن در ۲۷ روستای استان اجرا می‌شود، افزود: در این طرح با استفاده از روش‌های بیولوژیکی و مکانیکی سطح تخریب عرصه‌های منابع طبیعی ناشی از تغییرات اقلیمی کاهش می‌یابد.
مختارپور افزود: جنگل کاری، بوته کاری، افزایش پوشش گیاهی با هدف جذب بیشتر کربن، حفاظت و مراقبت از عرصه‌ها و توانمندسازی جوامع محلی از اهداف این طرح است و برای اجرای آن نیز کارگاه‌های آموزشی در روستا‌های درگیر تشکیل می‌شود.
تَرسیب کربن به معنای جذب دی‌اکسیدکربن اضافی موجود در هوا و زمین است که با کمک گیاهان انجام می‌شود و در کاهش آثارِ بدِ پدیده گرمایش جهانی نقش دارد.
نصرالله صفاییان اکولوژیست و استاد دانشگاه باور داشت که در مقطعی به فکر زیاد کردن جمعیت در کشور بودیم و هیچ برنامه‌ای برای تامین سرانه آب وجود نداشت، منابع تامین کننده آب را از دست داده‌ایم و اکنون به فکر انتقال آب بین حوزه‌ای که آخرین مرحله در زمان بحران است افتاده‌ایم. طبیعت ایران به همه تعلق دارد و هر اقدام نامعقول ما کشور را دچار مشکل می‌کند. برای مثال در طرح انتقال آب دریای خزر به سمنان موجب می‌شود تا حجم زیادی نمک به وجود آید و پسماندهای دیگر را بر روی دست ما می گذارد، اگر آن را به دریا برگردانیم باعث از بین رفتن اکو سیستم دریا واگر هم به خشکی بریزیم باعث شوری زمین می شود و اکولوژی زمین را از بین می‌رود.
- منبع خبر : اختصاصی تیرنگ
