تیرنگ:
حال تنها پستاندار دریای خزر همانند این دریا خوش نیست و هر روز تلفاتی از این گونه رو به انقراض گزارش می‌شود.
مشاهده لاشه‌های فک‌های خزری در سواحل شمال ایران موضوع جدیدی نیست، اما افزایش تعداد لاشه‌ها طی سالهای اخیر نگران‌کننده است. به گفته رئیس اداره حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران، فقط در سالهای ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ تعداد لاشه‌های ثبت شده از این گونه خاص آبزی خزر ۵۰ مورد بود.
کوروس ربیعی اظهار کرد: از ابتدای سال جاری تا کنون لاشه ۱۶ قلاده فُک خزری در سواحل دریای مازندران مشاهده شد که یافتن دلیل تلف‌شدن آنها با توجه به گذشت مدت‌زمان زیاد از مرگ امکان‌پذیر نبود.
وی افزود: سالهای گذشته هم لاشه فُک‌های خزری تلف شده در سواحل خزر مشاهده شد و این روند هر سال وجود دارد.
رئیس اداره حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران اظهار کرد: معمولاً تا آبان هر سال به دلیل برگشت مهاجرت فُک‌ها به سمت شمال خزر انتظار تلفات وجود دارد. اما در سالهای اخیر تلفات غیرعادی فُک خزری در مازندران را شاهد بودیم. به طوری که طی سالهای ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ تعداد تلفات این گونه جانوری ۵۰ قلاده بود.
ربیعی از مردم و علاقه‌مندان به محیط زیست خواست در صورتی که با لاشه فُک‌های خزری در سواحل دریا مواجه شدند موضوع را به واحدهای محیط‌زیست و محیط‌بانی اطلاع دهند و از دست‌زدن به لاشه خودداری کنند.
محمد معصومی فعال حوزه محیط زیست در مازندران با اشاره به پیدا شدن لاشه چندین فوک در نوار ساحلی خزر گفت: شکار و کشتن فوک توسط صیادان از جمله عوامل مرگ آنهاست زیرا تصور می‌کنند که فوک رقیب آنها در کاهش میزان صید ماهیان کیلکا محسوب می‌شود
وی با اظهار اینکه فوک در میان بومی‌ها و ماهیگیران به سگ آبی معروف است ادامه داد ماهیگیران و صیادان با دیدن آن با چوب و چماق به این جانور حمله می‌کنند و آن را می‌کشند.
وی ادامه داد: هرچند با اطلاع رسانی‌های صورت گرفته امروزه دانش بومیان و صیادان نسبت به نجات گونه فوک صیادی افزایش یافته است، گفت: طی سالهای اخیر شاهد نجات گونه‌های زیادی از فوک‌های گرفتار شده در تور صیادان و ماهیگیران بودیم.
فک خزری یک گونه پستاندار دریایی کمیاب است که تنها در دریای خزر و رودخانه‌های منتهی به آن مانند ولگا و اورال در روسیه زندگی می‌کند. این‌گونه تنها پستاندار دریای خزر به‌شمار می‌آید و به دلیل صید بی‌رویه و به هم خوردن شرایط زیستی و کاهش شدید جمعیت نیازمند حمایت بین‌المللی است.
فُک خزر، کوچک‌ترین گونه فُک‌های واقعی، یعنی فُک‌های بدون گوش است و فقط در این دریاچه یافت می‌شود. این پستاندار دریای خزر در بیشتر نقاط دریا زندگی می‌کند و محل زیست آن بر حسب در دسترس بودن مواد. غذایی و به صورت فصلی متغیر است. در فصل تابستان و پاییز بیشتر فُک‌های خزر در آب‌های سرزمینی ایران به سر می‌برند
در ایران و در سالهای دهه ۶۰ تعدادی از ساکنان مازندران خاطراتی از دیدن فُک‌ها که به آن «سگ آبی» نیز می‌گویند در اسکله‌های خلوت مانند اسکله «نکا» به یاد دارند. فُک خزری از لحاظ ژنتیکی و حفظ تعادل در زنجیره غذایی دریای خزر بسیار با ارزش و مهم است.
این گونه آبزی به واسطه قرار گرفتن در راس هرم غذایی و پراکنش آن در کل زیستگاه، به عنوان گونه شاخص دریای خزر محسوب می‌شود. وجود فُک در دریای خزر که معیشت بسیاری از مردم وابسته به آن است، از نشانه‌های سلامت دریای خزر به حساب می‌آید.
به طور کلی فُک‌های خزری به دمای آب وابسته هستند و هنگامی که دما افزایش پیدا کند، به قست‌های عمیق و سردتر دریا می‌روند. از این جهت دریای خزر با دمای متفاوت آب در نقاط مختلف توانسته زیستگاهی ارزشمند برای فُک‌های خزری به حساب آید.
فک خزری به عنوان یکی از کوچک‌ترین اعضای خانواده فک‌های دنیا در سالهای اخیر با کاهش شدید جمعیت مواجه شد و در آخرین رده بندی جانوران در خطر نابودی اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت (آی یو سی ان IUCN) به عنوان یک گونه در خطر انقراض جهانی معرفی شده است.
جمعیت این گونه که زمانی بیش از یک میلیون قلاده بود، طی سه دهه اخیر به خاطر شکار بی رویه صیادان کشورهای حاشیه شمالی دریای خزر بشدت کاهش یافت و به کمتر از یکصد هزار قلاده رسید.
