تیرنگ:
وضعیت نابسامان دفع فاضلابهای خانگی و ورود آن به رودخانههای مازندران و دریای خزر علاوه بر آلودگی رودخانهها و دریا، پیامدهای جبران ناپذیری در حوزه محیط زیست به همراه دارد.
با پر شدن چاه فاضلابخانهها با یک تماس به دارندگان ماشینهای لجن کش قابل حل شدن است، اما این تماس پایان ماجرای رهایی از آن شر فاضلاب نیست، چراکه در سایه نبود تصفیه خانه، هر بار حجم قابل توجهی فاضلاب توسط این ماشینها در زمینهای کشاورزی، رودخانه و دریا تخلیه میشود، بطوریکه بار دیگر به شکل مرگبارتر و با آلودگی بیشتری به چرخه زندگی انسان و محیط زیست باز می گردد.
رهاسازی فاضلاب در محیط زیست چهره مازندران را زشت و زننده میکند، برای جلوگیری از ورود آلودگیها به محیط زیست و دریا مسئولان باید اقدامات اساسی انجام دهند.
متاسفانه ماشینهای فاضلاب کش در حاشیه امنِ نبودِ زیرساختی برای پذیرش فاضلاب، به دور از چشم نهادهای نظارتی، هرکجا که امکان آن باشد، فاضلاب را رها و از پیامدهای جبران ناپذیرش چشمپوشی میکنند.
یک فعال محیط زیست در گفتوگو با تیرنگ گفت: در حال حاضر ورود فاضلاب خانگی مهمترین عامل آلودگی رودخانههای منطقه و دریای خزر است.
رضایی گفت : آلودگی در دریای خزر در حوزه كشورهای آذربایجان و تركمنستان نفتی است، ولی در قسمت ایران مشكلات آلودگی ناشی از فاضلاب به ویژه خانگی، استفاده سموم در حوزه كشاورزی و شیرابه زباله است.
این فعال محیط زیستی با بیان اینکه ورود فاضلابهای خانگی و كارگاههای شن و ماسه به رودخانهها، تغییر اكو سیستم آبزیان دریا را به همراه داشته است، ادامه داد: ادامه روند آلودگی رودخانههای منتهی به دریا موجب اختلال بیش از پیش در روند تكثیر طبیعی آبزیان دریایی خزر خواهد شد و در آینده نزدیك شاهد انقراض آبزیان دریای خزر خواهیم بود.
رضایی افزود: آلودگیهای ناشی از فاضلابها به ویژه خانگی و شیمیایی ناشی از سموم كشاورزی علاوه بر كاهش ذخایرآبزیان باعث مرگ هزاران قطعه ماهی تخم گذار از جمله انواع ماهی استخوانی كفال، سفید و كپور و خاویاری می شود.
وی گفت: در حال حاضر اکثر شهرهای مازندران با چالش نبود شبکه جمعآوری فاضلاب و تصفیهخانه سپتاژ مواجه هستند.
✓در بابلرود و سیاهرود ماشینهای تخلیه فاضلاب لجنها را در بستر رودخانه میریزند
عزیز عابسی عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل و عضو سابق هیئت علمی پژوهشی مؤسسه فناوری جرجیا آمریکا (جرجیاتک) در گفتگو با خبرنگار تیرنگ با بیان اینکه حوضه آبریز دریای خزر دارای بیش از ۶ هزار آبریز اصلی و ۱۳۰ رودخانه منتهی به آن شامل رودهای سمور و گرگان رود، اورال، ولگا، کورا، سفیدرود، سولاک است، گفت: متأسفانه فاضلابهای استان سر از رودخانههای اصلی در میآورند و از آنجا به دریا میرسند و باعث مرگ و میر آبزیان و بیماری این موجودات میشوند.
وی با بیان اینکه در بابلرود و سیاهرود ماشینهای تخلیه فاضلاب لجنها را در بستر رودخانه میریزند، اظهار کرد: بیشترین جمعیت ساکن در سواحل دریای خزر مربوط به ایران بوده که بخش عمده این جمعیت در شهرهای استان مازندران که جمعیت متراکم و شناور دارند، زندگی میکنند. بخشی از این شهرها تصفیه خانه فعال ندارند و با واسطه یا بی واسطه آلایندههای آنها به دریای خزر میشوند.
عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل به شهرکهای صنعتی استان هم اشارهای کرد و گفت: بخشی از شهرکهای صنعتی از سیستم تصفیه خانه بی بهره هستند و بخشی هم که این سیستم را دارند به درستی از آن استفاده نمیکنند.
وی ورود آلودگیهای میکروبی را از مهمترین چالشهای پیش روی خزر و منابع آبی استان عنوان کرد و افزود: در بستر رودخانههای استان برداشت شن انجام میشود که مشکلاتی نظیر فرسایش خاک، از بین رفتن پوشش گیاهی و گل آلود شدن منابع آبی را به همراه دارد.
✓بسیاری از صنایع سیستمهای بهینه تصفیه فاضلاب و پسماند ندارند
مدیرکل حفاظت محیطزیست با اشاره به آلاینده بودن برخی صنایع در مازندران بیان کرد: بسیاری از صنایع همچنان از سیستمهای بهینه تصفیه فاضلاب و پسماند برخوردار نیستند، به همین دلیل در فهرست صنایع آلاینده ما قرار دارند و سالانه جرائم بسیاری پرداخت میکنند. در حال حاضر ۶ تا ۷ پروژه در این حوزه با ۱۲۰ تا ۱۳۰ میلیارد تومان اعتبار در دست اجرا داریم، امیدواریم با کمک صندوق ملی محیطزیست این مسیر را هموارتر طی کنیم.
عطالله کاویان در جلسه هماندیشی متقاضیان دریافت تسهیلات از صندوق ملی محیطزیست، پسماند، تصفیه آب و بازچرخانی را اولویت این نهاد دانست و افزود: در حوزه آب و فاضلاب مازندران، میانگین سرانه در این حوزه نسبت به سرانه متوسط کشور بسیار پایین است
این مسئول با بیان اینکه دو حوزه پسماند و تصفیهخانههای فاضلاب و سیستم بازچرخانی پسابها و تقاضاهای مرتبط با آنها در اولویت ما قرار دارند، گفت: به دنبال عقد تفاهمنامه میان صندوق ملی محیطزیست و استانداری مازندران برای تحقق برنامههای این دو حوزه در استان هستیم.
✓با توسعه شبکه فاضلاب میتوان از تصفیه آن در بخشهای کشاورزی استفاده کرد
مدیرکل محیط زیست استان مازندران همچنین در گفتوگوی دیگری، در مورد آلودگیهای منابع آبی و دریای خزر اظهار کرد: در استان مازندارن از آنجایی که توسعه صنعتی چندانی در آن صورت نگرفته است، بنابراین مشکل چندانی در رابطه با ورود فاضلابهای صنعتی به دریای خزر نداریم، همچنین کارشناسان این سازمان نیز نظارتها و پایشهای منظمی از واحدهایی صنعتی به عمل میآورند. اگر مجموعهای آلایندگی داشته باشد در مرحله نخست تذکر گرفته و اگر بیتوجه باشد در مرحله بعدی از آن در محاکم قضایی شکایت میکنیم.
وی افزود: متأسفانه این استان در زمینه توسعه شبکه فاضلابهای خانگی شهری و روستایی نسبت به استانهای دیگر بسیار عقب بوده و همین موضوع موجب آلودگی بسیاری از منابع آبی سطحی و زیرزمینی این استان شده است. با توسعه شبکه فاضلاب میتوان از تصفیه آن در بخشهای کشاورزی استفاده کرد. این استان اکنون دچار کمبود آب است و بازگشت این فاضلاب در چرخه استفاده میتواند کمک بزرگی باشد.
کاویان ادامه داد: فاضلابهای انسانی، اراضی کشاورزی و سموم و کودهای مورد استفاده آنها نیز از جمله دیگر منابع آلوده کننده منابع آبی سطحی این استان است. فاضلابهای حواشی روستاها و شهرها متأسفانه مدیریت نمیشود و همین موضوع بر آلودگی منابع آبی افزوده است.
- منبع خبر : تیرنگ
