تیرنگ:
در آخرین روز تابستان تعدادی از هم وطنان بر اثر حادثه در معدنی در طبس جان باختند. با توجه به این موضوع، اهمیت آموزش حرفهای در پیشگیری و کاهش عوارض فردی، اجتماعی و اقتصادی ناشی از بیماریها و سوانح محیط کار بسیار مهم بهنظر میرسد.پ
حوادث ناشی از کار در ایران حداقل چند برابر میانگین جهانی است. این فراوانی بالای حوادث ناشی از کار در ایران به دلیل رعایت نکردن اصول ایمنی از سوی کارگر و کارفرماست.
تاکنون در کشور ما از سوی هیچ یک از نهاد های ذی ربط فرهنگسازی در زمینه ایمنی در کار لحاظ نشده است و فقط شعار کلیشه ای «اول ایمنی، بعد کار» بدون تامل تکرار می شود.
با این شرایط در ایران معضل بیکاری و بهرهمندی از امکانات و حقوق کار نیز جزو رویاهای هر فرد جویای کار محسوب می شود. در این شرایط کم نیستند افرادی با سابقه کاری چندین ساله اما بدون بیمه و شرایط حداقل که همچنان مشغول به کار هستند.
ایران یکی از کشورهای با حوادث کار فراوان است و دلیل بروز چنین معضلی هم آموزش ندیدن کارگران و هم در اختیار قرار ندادن امکانات ایمنی در کارگاه هاست.
کارفرمایان ایرانی به دلیل ضعف در نظارت از سوی مسئولان ایمنی در کار را رعایت نمیکنند و کارگران به وسایل ایمن در حین کار مجهز نیستند . برای مثال در مشاغلی همچون کارگری ساختمانی و معدن با ریسک بالای خطرپذیری نیروی کار باز هم این مشاغل بدون نظارت مسئولان اداره می شود.
اغلب کارگران ایمنی و سلامتی لازم در محیط ندارند و از لحاظ پرداخت حقوق کار و مزایا نیز استانداردها آنطور که باید رعایت نمی شود
پیشنهاد میگردد برای رفع این معضل در ابتدا خطر نادیده گرفته نشود، برنامه ریزی اصولی صورت گیرد، آموزش حرفهای به کارگران داده شود، از سلامت جسمی و روانی کارگران اطمینان حاصل گردد، از تجهیزات ایمنی مطمئن استفاده شود، در مشاغلی مانند معدن ایمنی برق، ایمنی معدن در برابر انفجار و سقوط جدی گرفته شده و یک فرد خبره مراحل را کنترل کند و حقوق و دستمزد به موقع پرداخت شود و کارگران بیمه شوند.
«اکبر فتاحی» می گوید: زغال های سیاه از دل کوه کنده و توسط کارگران وارد کارخانه زغال شویی می شود.
او از 8 ساعت کار بی وقفه حرف می زند: «8 ساعت سرپا و در معرض مواد شیمیایی و گرد و غبار هستیم که روی ریه ها تاثیر و مشکلات تنفسی برای ما به همراه خواهد داشت.»
لبخند می زند و ادامه می دهد: « کمر درد ، سرو صدای زیاد و کم شنواشدن و درد مفاصل رفیق ما کارگران معدن است.»
این ها را که می گوید می خندند. نمی دانم، شاید خنده ای تلخ که از گریه غم انگیزتر است. در زمان و مکان گم می شوم و نمی توانم سخن درد همراه با لبخند را درک کنم .
« ما آمده ایم کار کنیم تا روزی حلال سر سفره ببریم. باید مرد روزهای سخت بود .»-فتاحی می گوید.
از عمق گم شدگی در زمان و مکان بیرون می آیم. می پرسم: از شغلت پشیمان نیستی؟ و جواب می دهد: «بیشترکارگرهای اینجا مدرک دانشگاهی دارند. همین که شغلی داریم و کار می کنیم، شکرگزاریم. اگر صورت و دست هایی سیاه داریم، کارگر صفر و بی سواد نیستیم. با افتخار جهت توسعه کشور کار می کنیم و پشت سر ما صدها نفر از زیرشاخه های همین کار روزی می خورند و به همین دلیل سختی برای ما معنایی ندارد.»
مرد کار، زغال را طلای سیاه می داند و این دستان و این تفکر قابل ستایش است.
✓قانون معدن با خون نوشته شده
«زمان خدابخشی پالندی» کارگر 43 ساله ای است که 10 سال سابقه کار در معدن دارد و 8 سال در کارخانه زغال شویی کار کرده است.
می گوید: «در دو شیفت صبح و بعد از ظهر کار می کنیم و کارگران شیفت شب کارخانه را برای روز بعد آماده می کنند.»
آقا زمان این گونه از معدن تعریف می کند: «کار معدن قابل توصیف نیست. سخت و خشن است. باید از نزدیک مشقت های این کار را لمس کنی.»
استخراج، پیشروی و بخش تعمیرات سه بخش کار در معدن است. استخراج توان چند برابر می خواهد و بازوانی آهنین تا بتوان زغال را از قلب کوه بیرون کشید.
«کار در معدن های کشور هنوز به صورت سنتی انجام می شود، با بیل و کلنگ و پیکور از معادن زغال استخراج می کنیم.»
این را آقا زمان می گوید و ادامه می دهد: «ذات معدن خطر است. کسانی که وارد کار معدن می شوند همه خطرات را به جان می خرند تا در مقابل مشکلات و ضربه های روزگار حفظ آبرو کنند.»
در مقابل این دل های پاک و اندیشه فراخ، رو سیاهی تنها برای همین تکه های زغال باقی می ماند. تکاپو و تلاش این مردان ساده و تلاشگر، زغال را رو سیاه کرده است.
آن ها حتی از دستمزدشان نیز گلایه ندارد: «حفظ آبرو و کسب روزی حلال برای ما مهم تر است تا دستمزد و تاخیر در دریافت حقوق. قانون معدن با خون نوشته شده!»-خدابخشی می گوید.
✓۲ معدن زغال سنگ مازندران با ۳۰ تونل ناایمن پلمب شدند
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی مازندران با اشاره به فعالیت ۱۸ معدن زغال سنگ گفت: دو شرکت معدنی به دلیل شرایط ناایمن پلمب شدند زیرا ۳۰ تونل استخراجی ناایمن داشتند.
علی باقری در گفت وگو با خبرنگاران با اشاره به اجرای طرح بازرسی از کارگاههای پرخطر همزمان با سراسر کشور در قالب طرح ضربتی بازرسی توسط بازرسین کار هدف از اجرای مانور سراسری بازرسی از کارگاههای پرخطر را افزایش آگاهی و توجه به ایمنی در کارگاههای پرخطر و ترویج عملیات ایمنی برای حفظ سلامت کارگران و جلوگیری از حوادث و تصادفات خطرناک در محیط عنوان کرد.
باقری از فعال بودن ۱۸ شرکت معدنی در خصوص استخراج زغال سنگ در استان مازندران خبر داد و افزود: حدود ۲ هزار نفر کارگر در معادن مشغول به کار هستند.
وی تصریح کرد: از ابتدای سال گذشته تا کنون بیش از ۱۷۶ مورد بازرسی (۱۲۴ مورد مربوط به سال ۱۴۰۲ و ۵۲ مورد مربوط به امسال) جهت بررسی اجرای دقیق مقررات قانون کار و آئیننامههای حفاظتی و بهداشتی توسط بازرسان کار از معادن انجام پذیرفته است.
باقری با اشاره به اینکه براساس ماده ۹۵ قانون کار تأمین شرایط ایمن در محیط کار بر عهده کارفرماست، خاطرنشان کرد: در سال جاری دو شرکت معدنی به دلیل عدم رعایت مقررات و شرایط ناایمن با درخواست این اداره کل و با دستور دادستان پلمب شدند چراکه این دو شرکت ۳۰ تونل استخراجی ناایمن داشتند.
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی مازندران تشکیل کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار در معادن را الزامی دانست و گفت: پیمانکاران معادن باید گواهینامه صلاحیت ایمنی از اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی دریافت کنند.
وی در بخش دیگری به فعالیتهای اداره بازرسی کار استان مازندران در ۶ ماهه نخست امسال اشاره کرد و افزود: به منظور نظارت بر حسن اجرای مقررات ۸ هزار و ۱۵۰ مورد بازرسی انجام شده است.
این مسئول از ۳ هزار و ۱۸۸ بازرسی از کارگاههای پرخطر استان خبر داد و خاطرنشان کرد: ۸۰۰ کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار تشکیل شده است.
باقری با اشاره به بررسی صلاحیت ایمنی پیمانکاران و صدور ۵۴۷ گواهینامه، بیان کرد: دورههای آموزش عمومی و تخصصی ایمنی و حفاظت فنی برای ۴ هزار و ۴۵۲ نفر ساعت برگزار شده است.
وی با اعلام اینکه ۷۷ مورد نظارت ایمنی و حفاظت فنی دستگاهها و تجهیزات انجام شده است، تصریح کرد: در راستای اشتغال اتباع خارجی ۲ هزار و ۷۰۶ مورد بازرسی صورت گرفت.
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی مازندران از صدور ۷ هزار و ۱۵۱ ابلاغیه رفع نواقص برای کارفرمایان خبر داد و گفت: هفت مورد درخواست تعقیب و تعطیلی کارگاه برای کارفرمایان صادر شده است