تیرنگ:
مرال یا گوزن قرمز ، نماد تنوع زیستی مازندران و از گونه های حمایت شده در جنگل های شمال است كه قلمرو آن از شمال غرب تا ارسباران و از شمال شرق تا بخش های از خراسان شمالی امتداد دارد.
مناطق جنگلی هزارجریب بهشهر و نكا ، پناهگاه حیات وحش دودانگه و چهاردانگه ، كیاسر و محدوده امن منطقه حفاظت شده البرز مركزی از مهم ترین زیستگاههای مرال در كشور است.
گاوبانگی به فعالیت پر سر و صدای گوزن های نر همزمان با فصل جفت گیری برای تعیین قلمرو گفته می شود .
گوزن های نر برای تعیین قلمرو به جنگ با دیگر نرها می روند و با ایجاد صدایی شبیه صدای گاو اهلی، گوزن های ماده را در محدوده قلمرو خود جمع می كنند.
در فصل گاوبانگی اگر گوزن نر صدای گوزن نر دیگری را در محدوده قلمرو خود بشنود با سرعت به سمت صدای مربوطه حركت می كند تا گوزن مهاجم را از قلمرو خود خارج كند.
شكارچیان در این زمان در نقطه ای كمین كرده و به وسیله ابزارهایی همچون شاخ قوچ، كدو و غیره صدای گوزن ها را تقلید می كنند و گوزن نری كه شكارچیان در قلمرو آن حضور دارند بلافاصله به سمت صدا حركت كرده و در مقابل شكارچیان ظاهر شده و به راحتی شكارش می كنند.
همچنین در فصل گاوبانگی گوزن های نر جوانی كه موفق به تعیین قلمرو نمی شوند، از قلمرو نرهای بزرگ تر رانده شده و به حاشیه مناطق پناه جنگلی می آورند و به همین خاطر گوزن های نر و جوان در طول فصل گاوبانگی بسیار آسیب پذیر هستند.
به دلیل آسیب پذیر شدن گوزن ها در فصل گاوبانگی، محیط بانان زیستگاههای مرال در مناطق جنگلی شمال كشور اقدام به برپایی پست های موقت گاوبانگی به وسیله چادر در نقاط حساس نموده و حفاظت از گوزن ها را تشدید می كنند. در سایر ایام سال شكار مرال به دلیل پوشش انبوه زیستگاه های جنگلی و هشیاری گوزن ها با مشقت بیشتری همراه است.
داریوش مقدس معاون محیط زیست مازندران در گفت وگویی با اشاره به اینکه فصل گاوبانگی هر سال از ۱۵ شهریور شروع میشود و تا نیمه مهر ادامه دارد، گفت: این فصل به فصل جفتگیری گوزنها معروف بوده و برای جلوگیری از شکار این گونه توسط سودجویان و شکارچیان چادرهای گاو بانگی در مناطق مختلف استان برپا شده است.
وی از مردم و دوستداران حیات وحش خواست تا با مأموران محیط زیست و محیطبان برای صیانت از گونههای ارزشمند جانوری همکاری کنند و گفت: محیطبانان در چادرهای محیطبانی مشغول رصد و پایش منطقه هستند تا فصل گاو بانگی به پایان رسد.
وی از گوزن به عنوان نماد تنوع زیستی جنگلهای شمال یاد کرد و گفت: اینگونه در لیست معرض حمایت محیط زیست قرار دارد.
✓ تأمین آرامش را در دوره گاوبانگی
عطاء الله کاویان مدیرکل حفاظ محیط زیست مازندران افزایش ضریب ایمنی و تأمین آرامش را در دوره گاوبانگی مهم برشمرد و از دوستداران و علاقمندان به محیط زیست خواست تا برای حفظ این گونه مهم حیات وحش همکاری داشته باشند.
وی با بیان اینکه چادرهای گاوبانگی در مناطق و زیستگاههای مرال در نور، نوشهر، البرز مرزی، البرز شرقی، گلوگاه، ساری، هزار جریب و غیره برپا شده است، افزود: برنامههای حفاظتی، اداره کل حفاظت محیط زیست استان مازندران با همکاری و هماهنگیهای قضائی اجرا میشود.
وی پرهیز از تردد غیرضرور و حضور در عرصههای تحت مدیریت و جنگلی را در دوره گاوبانگی ضروری خواند و از دوستداران حیات وحش و محیط زیست خواست تا در صورت مشاهده تخلف شکار غیرمجاز موضوع را به محیط زیست اطلاع رسانی کنند.
✓تدابیر حفاظتی اداره کل حفاظت محیط زیست استان با مشارکت جوامع بومی
سرهنگ علیرضا ابراهیمی فرمانده یگان حفاظت محیط زیست مازندران نیز گفت: مقارن با طنین آوای مرالها در جنگلهای مازندران و شروع فصل گاوبانگی برنامهها و تدابیر حفاظتی اداره کل حفاظت محیط زیست استان با مشارکت جوامع بومی، همیاران، فعالین زیست محیطی در سطح استان اجرا میشود که در این رابطه ضمن انجام گشتهای سیار، اطلاع رسانی عمومی، مسدود سازی مسیرهای جنگلی با استقرار تعداد ۲۵ الی ۳۰ دستگاه چادر ثابت و سیار در موقعیتها و کریدورهای حساس در سطح استان با استقرار ۱۸۰ محیط بان به صورت شبانه روزی از مناطق و زیستگاههای فعال مرال حفاظت مینمایند.