تیرنگ:
مازندران ۲ میلیون و ۴۰۰ هزار هکتار مساحت دارد که حدود ۲۰ درصد از مساحت استان را مناطق حفاظتی تشکیل می دهد. با وجود زیست ۵۰۰ گونه جانوری در اراضی حفاظتی استان، حدود یک سوم از آنها را گونههای در خطر انقراض و یا حمایتی تشکیل میدهد.
این میزان تراکم جانوری و گونههای در معرض انقراض در مازندران در حالی است که گفته میشود این استان حدود ۳۰۰ محیطبان دارد.
فرسودگی تجهیزات خودرویی، پایین بودن حقوق و دستمزد محیطبانان و کم تعداد بودن این نیروها در کنار بازنشسته شدن بخشی از محیط بانان از گلایههایی است که فعالان این بخش داشتند، البته بخشی از این مشکلات در دولت سیزدهم حل شد.
شکار غیرمجاز، درگیری گاه و بیگاه شکارچیان با محیطبابان، آتش سوزی عمدی و غیرعمدی اراضی حفاظتی از دیگر گلایههای محیط بانان مازندرانی است.
برای مثال در روزهای اخیر اسماعیل عرب، محیط بان یگان حفاظت محیط زیست پارک ملی پابند هنگام گشت و کنترل در حوزه استحفاظی مورد حمله با تبر چند شکارچی غیرمجاز قرار گرفت و در درگیری با آنان زخمی شد.
اسماعیل عرب محیط بان یگان حفاظت محیط زیست پارک ملی پابند هنگام گشت و کنترل درحوزه استحفاظی مورد حمله چند شکارچی غیرمجاز قرار گرفت و در درگیری با آنان زخمی شد.
شکارچیان غیرمجاز ضمن توجه نکردن به ایست مامور یگان حفاظت محیط زیست پارک ملی پابند، با محیط بان عرب درگیر و وی را از ناحیه کتف با تبر مصدوم کردند و از صحنه جرم متواری شدند و متخلفان شناسایی وتحت پیگیری قضایی قرار گرفتند ومحیط بان اسماعیل عرب نیز در حال حاضر در بیمارستان بوعلی نکا بستری و تحت درمان است.
در چند سال گذشته کلانه یکی از محیطبانان نمونه ملی در استان مازندران مهمترین مشکلات محیطبانان را صرفنظر از سختی کار و پایین بودن دستمزد، تجهیزات سنتی تحت اختیار محیطبانان عنوان کرده بود.
این محیطبان مازنی که تاکنون چند بار طعم محیطبان نمونه ملی را چشید اظهار داشت : تمام تجهیزات در اختیار ما اعم از سلاح ، دوربین و خودرو فرسوده و قدیمی بوده و این در حالیست که تجهیزات متخلفان زیست محیطی مدرن و قابل مقایسه با تجهیزات ما نیست و این نابرابری تجهیزات و امکانات محیطبانی را دشوارتر میکند.
وی افزود : در حال حاضر در کشورهای توسعه یافته از پهباد برای حفاظت استفاده میشود و ما هنوز وسایل و تجهیزات ما سنتی است.
کلانه در مورد جلیقه ضد گلوله گفت : این جلیقه ها به دلیل سنگینی کمتر مورد استفاده محیطبانان است چرا که کار ما در مناطق صعب العبور بوده و همراه داشتن جلیقه با سایر تجهیزات خواب و خوراک حرکت را دشوار می کند.
وی خاطرنشان کرد : علاوه بر آن خودروهای ما فرسوده و غیر قابل استفاده در مناطق کوهستانی و صعب العبور است که این مشکل نیز رسیدگی به گزارشات و گشت زنی ها را بسیار دشوار می کند.
✓محیط بانان خستگی نمیشناسند
آرش عبدی، فعال محیط زیست با بیان اینکه محیط بانان خستگی نمیشناسند، گفت: درزمستان وقتی چند متربرف می بارد و حیوانات هرلحظه ازگرسنگی درانتظارمرگ هستد، آنها هستند که علوفه بردوش می گیرند وپای پیاده کیلومترها می روند تا غذایی به حیوانات برسانند .
وی اظهار کرد: محیط بانی پر از مشقت و سختی است. پیاده رویهای فراوان دارد. گاهی باید ارتفاعات دو هزار متری را طی کرد تا به قله برسند. تازه در آنجا باید با شکارچی هم روبه رو شوند.
این فعال محیط زیست گفت: محیط بانان زمانی حق استفاده از سلاح را دارند که شکارچی به سمت آنها تیر اندازی کند یعنی تا زمانی که به سمت آنها شلیک نشد، حق تیراندازی ندارند و همین موضوع مشکلاتی ایجاد می کند.
عبدی ادامه داد: محیط بانان گاهی در بالای کوه با شکارچی روبه رو شده که همراه با شکار در حال فرار است. برای اینکه از بند جریمه نقدی رها شود به سمت محیط بان شلیک می کند. وقتی شکارچی شلیک کرد دیگر جانی در بدن محیط بان نخواهد ماند که بخواهد دفاع کند.
این فعال محیط زیست با ابراز امیدواری بر حمایت دولت از این قشر گفت: مهم تر از حقوق پایین و نبود امکانات و کمبود نیرو، امنیت جانی محیطبانهاست.
✓راضی به فدا کردن محیط زیست نیستیم
مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران، اهم اقدامات انجام شده «دولت مردمی» در حوزه معاونتهای محیط زیست طبیعی، انسانی و دریایی اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران را به تفکیک تشریح کرد.
عطااله کاویان به اقدامات شاخصی که در حوزه محیط زیست طبیعی استان مازندران انجام شد، اشاره کرد و گفت: احداث دو کلینیک تخصصی تیمار و درمان حیات وحش در شهرستانهای ساری و چالوس، انجام چهار پروژه مطالعاتی در حوزه تالابهای بینالمللی و راه اندازی ایستگاه سنجش کیفی هوا در تالاب میانکاله برای تهیه دادههای مناسب جهت پایش در محیط زیست مازندران برای اولین بار انجام پذیرفت.
وی اظهار کرد: برای اولین بار بازار فروش و صید پرندگان مهاجر در شهرستان فریدونکنار با همکاری شورای تامین شهرستان فریدونکنار و استان جمع آوری و برچیده شد.
کاویان به ظرفیت پناهگاه حیات وحش دشت ناز و سمسکنده اشاره کرد و افزود: گونههای جانوری منحصر به فرد گوزن قرمز (مرال) و زرد را در این سایتها پرورش میدهیم و در دو سال اخیر طی هفت مرحله ۳۴ راس از این گونهها را به استانهای دیگر کشور انتقال داده تا نسبت به تکثیر و پرورش این گونهها اقدام شود.
مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران از خرید تجهیزات لجستیکی بسیار با ارزش برای پناهگاه حیات وحش میانکاله و کاهش ۸۰ درصدی میزان آتشسوزی در این پناهگاه خبر داد و خاطرنشان کرد: درگذشته ما در پناهگاه حیات وحش میانکاله شاهد آتش سوزیهای گستردهای بودیم که نیاز به امکانات اطفای حریق مناسبی بود، با توجه به اعتبارات دور اول سفر رییس جمهور به استان، در دو سال اخیر ادوات و تجهیزات لازم برای اطفای حریق شامل، لودر و چندین دستگاه تراکتور خریداری و پایگاه اطفای حریق را در این پناهگاه راهاندازی کردهایم.
کاویان به افزایش ۱۱۰ درصدی ممیزی مراتع در دولت سیزدهم اشاره کرد و افزود: در گذشته ۱۵ ممیزی مراتع انجام شده که ما در دو سال گذشته ۳۲ سامانه عرفی منطقه را ممیزی و مورد بررسی قرار دادیم.
مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران در خصوص لایروبی انهار منتهی به تالاب میانکاله خاطرنشان کرد: در گذشته حدود ۶۰ کیلومتر لایروبی انهار منتهی به تالاب میانکاله انجام شد که در دو سال گذشته ۱۵ کیلومتر نیز به این لایروبی اضافه شده است.
وی با بیان اینکه روان آب های سطحی ناشی از بارش حوزههای آب خیز بالادست تالاب میانکاله با سرعت وارد تالاب میشود، گفت: در زمستان سال گذشته ۵ هزار هکتار از عرصه میانکاله از مسیر نهرها و کانالها آبگیری شده و ما شاهد حضور پرندگان مهاجر در این منطقه بودیم.
کاویان گفت: با توجه به اعتبارات دور اول سفر رییس جمهور، حدود ۸ کیلومتر از محدوده پیرامون حیات وحش سمسکنده فنس کشی شد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران در ادامه به تشریح دستاوردهای زیست محیطی حوزه محیط زیست انسانی پرداخت و خاطرنشان کرد: ایستگاه سنجش کیفی هوا به صورت پرتابل تهیه شده که اطلاعات ایستگاههای پایش هوا را به صورت شفاف در اختیار مردم قرار میدهد.
وی از افزایش ایستگاه پایش کیفی هوا و رشد ۳۰۰ درصدی در این حوزه خبر داد و از یک ایستگاه به چهار ایستگاه ثابت عنوان کرد و افزود: در شهرهای نکا، ساری، آمل و چالوس دادههای کیفیت هوا به صورت لحظهای برداشت و تحلیل میشود.
کاویان در ادامه از رشد ۵۰ درصد تجهیزات آزمایشگاهی در ادارات حفاظت محیط زیست شهرستانها خبر داد.
وی با اشاره به تسهیل در صدور مجوزها خاطرنشان کرد: اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران به تسهیل صدور مجوزها کمک کرده و در دولت مردمی ۴۷۰۰مجوز برای مقاصد مختلف صادر شد که رشد ۱۵۰ درصدی نسبت به مدت مشابه سالهای گذشته دارد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران در مورد اقدامات شاخص حوزه محیط زیست دریایی تصریح کرد: استان مازندران با توجه به موقعیت جغرافیایی خط ساحلی طولانی دارد که با تلاش این اداره کل بیش از ۳۶ مورد آزادسازی سواحل داشتهایم که در اختیار ارگانهای مختلف دولتی، نظامی و شخصی بوده که رشد ۳۵۰ درصدی نسبت به مدت مشابه سالهای گذشته دارد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران به تشریح عملکرد واحد آموزش پرداخت و هدف این واحد را آموزش و تنویر افکار عمومی جامعه دانست.
کاویان امیدآفرینی را از محورهای مورد تاکید دولت سیزدهم در سالهای اخیر عنوان کرد و افزود: برای امیدآفرینی در حوزه محیط زیست اقدامات شاخص این حوزه را با کمک رسانه ها به مردم انتقال میدهیم.
وی در ادامه با بیان اینکه ۱۰۸ خانه محیط زیست در شهرها و روستاهای مازندران افتتاح شده است، خاطرنشان کرد: در همه شهرهای استان خانه محیط زیست راهاندازی شده تا مکانی برای گفتمان سازی و مشارکت جوامع محلی برای بررسی مسائل حوزه محیط زیست و تصمیم گیری در راستای اجرای آن باشد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران از افتتاح اولین «خانه محیط زیست فناور» در دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل خبر داد و گفت: در تلاش هستیم تا از روشهای دانش بنیان در حل مسائل و مشکلات محیط زیست استفاده کنیم.
کاویان اظهار کرد: برای اولین بار در استان مازندران دوره «دیپلم محیط بانی» در مجموعه فنی حرفهای شهید بهشتی ساری راهاندازی شد و دانش آموزان از مهر سال گذشته در رشته محیط بانی شروع به تحصیل کردند.
وی در ادامه به رشد ۵۰ درصد آموزش دهیاران نسبت به گذشته اشاره کرد و افزود: دهیاران بیشتر شهرهای حوزه تالاب و مناطق تحت مدیریت مورد آموزش زیست محیطی قرار گرفتهاند.
مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران تالیف کتابها و بروشورهای تخصصی در حوزه محیط زیست، برگزاری دوره آموزشی برای کارکنان، اجرای طرح یک ساعت با محیط بان به تعداد ۵۵۳ برنامه در دو سال اخیر را عملکرد واحد آموزش این اداره کل برشمرد و خاطرنشان کرد: رشد ۱۱۲درصدی نسبت به مدت مشابه سالهای گذشته دارد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران در خصوص اقدامات حوزه مدیریت توسعه و منابع انسانی تصریح کرد: برنامه مشخص از نحوه تأمین زمین مسکونی مورد نیاز برای خانهدار شدن کارکنان این اداره کل درحال پیگیری است و چهار فقره قرار داد مطالعاتی و پژوهشی انجام شده که تعداد این قراردادها نسبت به گذشته ۱۰۰ درصد افزایش داشته است.
کاویان خاطرنشان کرد: با اعتباراتی که جذب شده، برای محیطبانان امکانات کامل و تجهیزات ادوات شخصی و انفرادی در نظر گرفته شد که برای بازدید از مناطق و اطفای حریق مناسب بوده و برای ۲۳۵ محیط بان بیش از ۴۳۷۰ اقلام مناسب خریداری کردهایم.
وی در ادامه به اعتبار ۷۰ میلیارد ریالی برای تعمیر، تجهیز و ساخت محیط بانیها استان اشاره کرد و گفت: ۱۱ مورد تعمیر و تجهیز محیط بانی ها در استان انجام گرفته و دو محیطبانی نیالا در شهرستان گلوگاه و محیط بانی وانا در شهرستان آمل ساخته شده که این رقم نسبت به گذشته حدود ۲۰۰ درصد رشد داشته است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران با بیان اینکه در طول سالهای گذشته با کمبود اعتبار مواجهه بودیم ولی در سیزدهم تجهیزات حفاظتی و امکانات کامل برای ادارات شهرستان ها و پاسگاههای محیطبانی خریداری شده که نسبت به گذشته حدود ۱۶۰ درصد رشد داشتهایم.
وی خاطرنشان کرد: ۳۷ نیروی انسانی از محل سهمیه ایثارگران و آزمون استخدامی جذب و در این اداره کل بکارگیری شدند که نسبت به گذشته ۳۵ درصد رشد داشته است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران در پایان به افتخارات کسب شده اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران در دولت مردمی اشاره کرد و گفت: کسب رتبه اول کشور در بخش یگان حفاظت، کسب رتبه اول کشور در بخش پایشهای زیست محیطی و کسب رتبه اول کشور در خانه های محیط زیست از جمله افتخارات این اداره کل در دولت سیزدهم بوده است.