تیرنگ، رضا شریعتی:
در حالیکه آمارها از مهاجرت 800 هزار نفر به مازندران خبر می‌دهند اما هستند خانواده‌های مازندرانی که در سودای پایتخت هستند و سرنوشت تلخی دارند.
فرزندش به پاهایش چسبیده بود، اما او حوصله‌اش را نداشت. انگار به‌زور وبال گردنش کرده بودند. همان سال‌ها که تازه با پدرش از مازندران به تهران رفته بودند . می‌گفت زور پدرش که به طلبکارها نرسید تهران مقصدشان شد و عبدالله صافکار (پدرش) با چکش به جان ماشین‌قراضه‌های پایتخت افتاد. 30 سال هم نداشت، اما موهایش رنگ باخته بودند؛ درست مثل خودش.
سودابه 13ساله بود که شوهرش دادند تا باری از دوش‌شان برداشته شود. علی‌کرم (همسرش) جهیزیه نخواست. او شد زن دوم یک مرد 50ساله معتاد که زن اولش دق کرده بود. این‌ها را می‌گفت و اشک‌ها روی گونه‌هایش سُر می‌خوردند. با پسر 5ساله‌اش در منازل مسکونی متروکه اطراف تهران و در همسایگی چند افغان زندگی می‌کردند.
از تریاک تا متادون در بساطش داشت. ساقی شده بود. این‌ها را گفت و بی‌تفاوت به جعفر که خودش را در آغوش مادر جا می‌کرد، ادامه داد: برای تامین مخارج زندگیم رو به مواد فروشی آورده‌ام. این سرنوشت دردناک سودابه 25ساله بود که در 20سالگی مادر شده بود.
پایتخت راه‌حل مشکلات نبود
یک روانشناس با اشاره به سرنوشت افرادی نظیر سودابه که پیامد منفی مهاجرت از استانهای دیگر به پایتخت و ازدواج زودهنگام است، اظهار کرد: هر مهاجرتی می‌تواند دلایل زیادی داشته باشد که مهمترین آن کسب درآمد و شغل است. مازندرانی‌های زیادی برای به دست آوردن فرصت‌های شغلی با فروش زمین به استانهای دیگر مهاجرت می‌کنند. مردمی که سال‌ها در روستاها و شهرهای بومی زمین و ریشه دارند به تهران می‌روند و با فرهنگ متفاوت با زندگی روستایی مواجه می‌شوند.
مصطفوی با تاکید بر اینکه باید آموزش پیشگیرانه در خصوص پیامدهای مهاجرت را از خانواده‌ها آغاز کنیم، افزود: مشکل اصلی ما این است که خانواده‌ها فکر می‌کنند راه‌حل مشکلات در تهران است، در حالی که این طور نیست.
وی با اشاره به سرنوشت کودکانی مانند فرزند «سودابه» گفت: اگر این کودک درمان نشود، ممکن است مشکلات زیادی برای جامعه به بار بیاورد. در بسیاری از موارد افرادی که در بچگی مورد تعرض روحی و روانی قرار گرفته‌اند به دلیل اینکه درمانشان جدی گرفته نشده است، در درازمدت دچار انزوا شده‌اند و برای برقرار کردن ارتباط با جامعه، شاغل شدن و ورود به مجامع بزرگتر مشکل پیدا کرده‌اند.
* پایتخت رشد قارچ‌گونه‌ای دارد
«رضا منفرد» دکترای جامعه‌شناسی هم بیان کرد: چون امکانات در پایتخت متمرکز می‌شود، پایتخت‌ها معمولا رشد قارچ‌گونه‌ای دارند.
وی گفت: از دید مهاجران، امکانات شغلی و رفاهی بیشتری در پایتخت وجود دارد که به این شهر اعتبار و شخصیت می‌دهد.
این جامعه شناس آمار مازندرانی‌های پایتخت‌نشین را طبق آمار غیررسمی بیش از یک میلیون نفر اعلام کرد و افزود: اغلب شهرستانی‌ها فکر می‌کنند هر کس می‌خواهد موفقیتی کسب کند باید به تهران برود، چون در آن‌جا همه نوع امکانات شغلی و تحصیلی و رفاهی وجود دارد.
منفرد با بیان اینکه مهاجرت به پایتخت باعث بروز انواع آسیب‌های اجتماعی و نابسامانی‌های شغلی می‌شود و اصالت و شخصیت افراد را زیر سوال می‌برد، اظهار کرد: از دیگر پیامدهای مهاجرت، تخریب روستاها و از رونق افتادن کشاورزی و دامداری در استانی مانند مازندران است. ضمن اینکه در پدیده مهاجرت، ارزش‌ها و هنجارهای فرهنگی افراد دچار فروریختگی می‌شود که خود باعث پدیدآمدن آسیب‌های اجتماعی دیگر است.
این دکترای جامعه‌شناسی تصریح کرد: باید قطب‌های صنعتی را از پایتخت خارج کرد و با حمایت و آغاز به کار صنایعی نظیر نساجی، تراورس شیرگاه، قند و شکر و ذوب‌آهن روح تازه‌ای در کالبد مازندران دمید تا مشکل اشتغال حل شود. برای تحقق این موضوع باید در پراکندگی امکانات رفاهی، آموزشی و تفریحی در شهرهای مختلف تعادل ایجاد شود.
* نبود اشتغال در مازندران موجب مهاجرت مردم استان
مهدوی مهندس نرم افزار در گفت و گو با تیرنگ با بیان اینکه نبود اشتغال در مازندران موجب مهاجرت مردم استان به شهرهای اطراف پایتخت و افزایش پدیده حاشیه‌نشینی شده است، گفت: ما نیازمند سرمایه‌گذاری مناسب در بخش‌های مختلف با کمک دولت، بخش خصوصی و سرمایه‌گذاران هستیم.
وی با تاکید بر اینکه زیرساخت‌های مختلف در مازندران برای سرمایه‌گذاری فراهم است، اظهار کرد: آب، جاده، انرژی، حمل‌و‌نقل و امنیت کامل در استان برای سرمایه‌گذاری مطئمن فراهم است.
مهدوی با اشاره به تغییرات اقلیمی و مشکل کم‌آبی و خشکسالی در کشور گفت: جمعیت استانهای شمالی به دلیل وضعیت جوی مناسب هر روز افزایش می‌یابد و مهاجرت‌هایی به مازندران صورت می‌گیرد و غیربومی‌ها زمین‌های استان را خریداری می‌کنند که قطعا تبعات سوء فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی به همراه خواهد داشت.
مهدوی درماندگی و آسیب‌های اجتماعی مانند فقر را نتیجه افزایش پدیده حاشیه‌نشینی دانست و گفت: مهاجرت‌های زیاد به شهرها و بی‌توجهی مدیران شهری به حجم مهاجرت‌های صورت‌گرفته سبب شده افراد دست به ساخت‌وسازهایی غیرقانونی در حاشیه شهرها بزنند. باید به دنبال راه‌حل باشیم تا در چند سال آینده افسوس نخوریم. آن زمان حل این مسأله غیرممکن یا بسیار دشوارتر از امروز است.
* ظرفیت‌های اشتغال در مناطق روستایی بیشتر از مناطق شهری است
سیدمحمود حسینی‌پور استاندار مازندران گفت: ظرفیت های اشتغال در مناطق روستایی مازندران بیشتر از مناطق شهری است که باید مسوولان امر برای شکوفایی این منابع خدادادی بکوشند.
وی خاطر نشان کرد: به هیچ عنوان زیبنده نیست که روستایی در استان به دلیل نداشتن شغل به مناطق شهری مهاجرت کنند و به سختی امورات خود را بگذراند.
حسینی‌پور اضافه کرد: به طور حتم توسعه اقتصادی مازندران بدون همدلی و هماهنگی مردم و مسئولان امکان‌پذیر نیست و در این راستا همراه کردن آحاد مردم برای ایجاد اشتغال پایدار در استان باجدیت در دستور کار قرار دارد.
مقام عالی دولت در مازندران افزود: تمامی شهرستانهای مازندران به دلیل برخورداری از منابع طبیعی و نیروی انسانی خلاق ظرفیت ایجاد اشتغال پایدار را دارند که باید مسئولان شهرستانی با تمام توان برای شکوفایی این ظرفیت‌ها بکوشند.
