تیرنگ، سرویس جامعه و حوادث : ( مدیریت پیش از بحران)
زلزلههای پی در پی کشور ما را میلرزاند و داغ قربانيان زلزلههای بم، کرمانشاه، گیلان، مازندران و زرند هنوز بر دل هموطنان ما است اما مشکل هنوز هم رفع نشده و در اکثر خيابانهای شهرهای کوچک و بزرگ مازندران و حتی مناطق خارج از شهر ساخت و سازهای جديد به شدت ادامه دارد اين امر با توجه به رشد شتابان جمعيت جوان طبيعی مینمايد اما آيا برای مقاومسازی اين بناها که بيشتر مسکونی نيز هستند فکری شده است و قوانين استحکام بنا به اجرا درمیآيد؟ از آنجا که کشور ايران در کمربند زلزله قرار دارد و استان مازندران يکی از استانهای زلزلهخيز است رعايت استانداردهای لازم در امر ساخت بناها به خصوص بناهای مسکونی از اصول مهم و اساسی است که بايد از سوی دستگاه های اجرايی ذيربط جدی گرفته شود و در بين عموم مردم رعايت آن نهادينه شود. کاظمی يکی از شهروندان در رامسر به تیرنگ میگويد در اين شهر در سال های اخير ساخت و سازهاس فراوانی صورت گرفته و در حال حاضر هم با سرعت در حال انجام است، آنچه ما از بيرون نگاه میکنيم ساختمانهايی شيک با نماهايی خيرهکننده است اما تا چه حد مسائل ايمنی و مقاومت در مقابل حوادث پيشبينی نشده در آنها رعايت شده است؟! با توجه به نحوه و سرعت ساخت وسازها، رعايت مسائل ايمنی در ساخت و سازها به طور کامل بعيد به نظر میرسد. صادقی کارشناس ساختمان و عضو سازمان نظام مهندسی ساختمان در اين رابطه میگويد مهندسين ناظر مطابق با دستورالعمل اجرايی که دراين زمينه تهيه شده بر کار ساخت يک بنای مسکونی نظارت دارند اما برای آنکه تمامی مسائل و نکات در رابطه با مقاومسازی ساختمان به طور کامل به اجرا درآيد يک مهندس ناظر بايد وقت زيادی را صرف نظارت بر ساخت واحد مسکونی نمايد تا بتواند به طور دقيق از ايمنی آن مطمئن باشد که در اين رابطه در بسياری مواقع به دليل مشکلات فراوان از جمله عجله کارفرما، کم بودن اعتبار و دهها مشکل ديگر اين امر محقق نمیشود
✓تمامی محدوده شهری رامسر در گسل خزر واقع شده است
استاد پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله با بیان اینکه ساحل رامسر در باریکترین اندازه خود قرار دارد گفت: این وضعیت نشان میدهد تمامِ محدوده این شهر در گسل خزر واقع شده، به همین دلیل نیاز است برنامهریزیهای شهری و ساختو سازهای این منطقه متناسب با این پدیده طبیعی و کاهش خسارتهای احتمالی آن انجام شود.
پرفسور مهدی زارع مدیر بخش پیشبینی زلزله پژوهشگاه زلزلهشناسی در همایش زلزله که در کانون شهید سلیماننژاد رامسر برگزار شد افزود: فاصله کوتاهِ کوه و دریا و اینکه ساحل این شهرستان در باریکترین حالت خود قرار دارد، سبب شده تمام شهر در پهنه نزدیک به گسل قرار گیرد.
وی آستارا واقع در استان گیلان را از دیگر شهرهای حاشیه خزر با موقعیت مشابه رامسر معرفی کرد و افزود: مابقی شهرهای حاشیه خزر حدود ۳۰ تا ۴۰ کیلومتر از پهنه ساحلی و گسل فاصله دارند. اما رامسر از مناطق خاصی است که در پهنه نزدیک به گسل فعال قرار گرفته است.
این استاد دانشگاه اظهار کرد: زلزله دیلمان که پژوهشگران زمانِ وقوع آن را به اواخر دوره تیموری نسبت میدهند به ما میگوید که گسل خزر فعال است. ضمن اینکه پژوهشگران به استناد میزان خرابیها بزرگی این زلزله را ۷ تا ۷.۲ ریشتر تخمین میزنند.
او با توضیح اینکه زلزلههای گذشته هنوز برای ما روشن نیست تصریح کرد: این گسل زلزلههای متعددی از سر گذرانده است که همین پارامترها بازگشت زمینلرزههای بزرگ را محتمل میداند. ضمن اینکه بررسیها نشان میدهد پهنه بین رامسر تا تنکابن پهنهای است که بیشترین شتاب زلزله را دارد.
وی با بیان اینکه منطقه رامسر و تنکابن لرزه خیز هستند و زلزله چهار ریشتری اخیر نیز گویای فعال بودن گسل است خاطرنشان کرد: این وضعیت بیانگر آن است که در بخش ساخت و ساز، ارتفاع برجها و سازهها میبایست با ملاحظات و مطالعات بیشتری انجام شود.
او یادآور شد: نکته مهم این است که لرزشهای شدید سایر نقاط ساحلی در رامسر احساس میشود. زلزله ۳۰ خرداد ۱۳۶۹ منجیل که خسارت بالایی داشت در رامسر احساس شد، زلزله سال ۱۳۸۳ فیروزکوه نیز در رامسر احساس شد. بنابراین مشخص است که کانون زلزله در فاصله ۱۰۰ کیلومتری محل باشد اینجا احساس میشود.
✓ انجام مطالعات ریز پهنهبندی لرزهای در شهرهای کشورضروری است
شهردار رامسر نیز در این نشست با اشاره به اهمیت برنامهریزیهای پیشار بحران مطالعات ریزپهنه بندی را زیربنای تمامی برنامهریزیهای شهری اعم از طرحهای تفصیلی، طرحهای هادی، جانماییهای مهم برشمرد و توضیح داد: پرداختن به مبحث زلزله، ایمنی و مدیریت بحران برای کاهش خسارتهای این پدیده طبیعی ضروری است.
علی امینیشاد هزینه برای کاهش آسیبهای این پدیده طبیعی را سرمایهگذاری دانست و افزود: از سوی دیگر آموزش، فرهنگسازی و تقویت زیرساخت نوعی پیشگیری از بحران است که خسارتهای احتمالی زلزله را به حداقل کاهش میدهد.
ویبا بیان اینکه مازندران در گسل البرز و خزر قرار دارد اهمیت آمادگی، مطالعه و بررسی مستمر این پدیده در شمال کشور را ضروری برشمرد و تصریح کرد: با توجه به فعال بودن گسل خزر و عبور آن از شهرهای ساحلی هرگونه برنامهریزی شهری و روستایی و ایجاد زیرساختهای مهم که با جان و مال مردم سرو کار دارد بدون مطالعات بیهوده است.
استان مازندران به دليل قرار گرفتن بين دو گسل البرز و خزر يکی از مناطق کشور است که احتمال وقوع زلزله در آن وجود دارد، پس برای مقاومسازی واحدهای مسکونژ آن از تمامی توان بايد استفاده شود و از کوچکترين نکته هم دراين زمينه غافلنبود که براي فراهم آوردن چنين شرايطی، آموزش، اطلاعرسانی و استفاده از رسانههای همگاني برای بالا بردن سطح آگاهيهای عموم مردم میتواند بسيارموثر باشد چرا که تصميمگيرنده و عملکننده افراد و عموم مردم جامعه هستند. اگر مردم خطر را احساس کنند و به مقاومسازی واحدهای مسکونی ايمان بياورند خودشان اين کار را جلوتر از دستگاههای اجرايژ ذيربط انجام میدهند.