تیرنگ:
در فصل تابستان کافیست تا از خیابانها و چهارراههای شهرها عبور کنیم و انسانهایی را ببینیم که دست تمنا به سوی پیادهها و سوارهها دراز کردهاند؛ افرادی که گاهی از استانهای همجوار به استان مازندران آمده و چهره شهرهای استان را زشت میکنند.
خیلیها هنوز کمک به گدا را، دادن صدقه میدانند و بسیاری هم دلشان در مقابل آن همه عجز و لابه و سماجت متکدیانی که همه گروههای سنی را شامل میشود، تاب نیاورده و دست به جیب میشوند.
کارشناسان در این باره معتقدند که بسیاری از انواع تکدیگری، بر اساس عوامل روانی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی به وجود میآید و محصول ساختار اجتماعی و نارساییهای ناشی از آن هستند.
آنها میگویند گدایی یک زایده اجتماعی است که در پیدایش آن عواملی چون فقدان اشتغال و کار، فقر مادی، پیری و از کار افتادگی، رخوت و سستی، اعتیاد، مسائل خانوادگی از قبیل پاشیده شدن خانواده، مهاجرت از روستا به شهر، نابسامانیهای اقتصادی از قبیل کمی درآمد در بعضی از مشاغل، بالابودن هزینه زندگی، ضعف فرهنگ حاکم بر خانوادههای متکدیان، شکاف عمیق طبقاتی و غیره از جمله عوامل آن به شمار می روند.
رضا برزگر، جامعه شناس در گفت و گو با تیرنگ با بیان اینکه در جامعه هیچ گاه نمیتوان آسیبها را به صفر رساند، گفت :قوانین موجود متناسب با جرم و پیشگیری از آن نیست و باید به روزرسانی شود.
وی با بیان اینکه تکدی گری به دلایل متعددی صورت میگیرد، اظهار داشت: برخی از این افراد به صورت حرفهای و از روی عادت تکدی گری میکنند که در این موارد باید شدیدتر اعمال قانون شود.
برزگر با بیان این که برخی متکدیان به صورت حرفهای به این کار میپردازند، افزود: متکدی میشناسم که خانه 3 طبقه دارد.
وی با اشاره به این که مسئولیت اصلی در این زمینه بر عهده شهرداریها است، برخورد با متكديان و جمع آوري آنان را مستلزم نگاه سيستمي و جامع دانست كه يك مديريت واحد شهري مي تواند آن را عملي كند و تاكيد كرد: در ايران به تكدي گري هم نگاه غير سيستمانيك وجود دارد و هم نگاه تك بعدي. در برخوردها جزيرهاي عمل مي شود. وقتي بودجهها تقسيم ميشود بسياري از سازمانها ادعاي مسئوليت ميكنند و در زمان برخورد سر باز ميزنند.
برزگر برخورد نامناسب با اين پديده را باعث سلب اعتماد شهروندان به ساز و كارهاي اجتماعي دانست و با هشدار به ايجاد آسيبهاي اجتماعي ديگر در حل نامناسب اين معضل ، گفت: زماني مي توان در برخورد با متكديان موفق عمل كرد كه نگرش شهروندان و خانوادهها در اين باره عوض شود و بايد برخورد اجتماعي با متكديان استاندارد سازي شود.
اين جامعه شناس، نبود يك نگاه اجتماعي واحد در اين زمينه را مشكل بزرگ تلقي و خاطر نشان كرد: افراد چون نگاه واحد اجتماعي به اين موضوع ندارند آن نگاه را دنبال نميكنند. براي مثال وقتي شهرداري متكديان را جمع آوري مي كند، عدهاي دلسوزي ميكنند.
وي همچنين نبود سازمانهاي حمايت كننده قوي كه وظيفه كمك به اين افراد را دارند يكي ديگر از معضلات برخورد با متكديان دانست و افزود: مطالبات شهروندي بايد توسط سازمان هاي مسئول پاسخ داده شود نه به وسيله مردم.
* ساماندهی متکدیان در ساری نیازمند هماهنگی همه دستگاهها است
لیلا بابایی مدیر پیشگیری و رفع تخلفات شهری شهرداری ساری در گفت وگویی از اجرای مانور ساماندهی متکدیان در مرکز استان خبر داد و گفت: حل مشکلات شهری و برخورداری از شهری بدون متکدی درگرو همافزایی بین همه دستگاهها و تعامل و همکاری مردم است.
وی با بیان اینکه پیشگیری از آسیبهای اجتماعی، حفظ حقوق شهروندان و پیشگیری از وقوع جرائم مرتبط با تکدی گری از اهداف اجرای این طرح است، افزود: تکدی گری جرم است و شهروندان بااحساس مسئولیت در خودداری از کمک به آنان ضمن همکاری با شهرداری با این پدیده مقابله کنند.
مدیر پیشگیری و رفع تخلفات شهری شهرداری ساری، شهر بدون متکدی را از رویکردهای مهم شهرداری عنوان کرد و گفت: وجود متکدیان در سطح شهر علاوه برآسیبهای اجتماعی باعث مخدوش شدن سیمای شهری نیز میشود.
بابایی افزود: شهرداری ساری به وظیفه خود در این خصوص عمل میکند اما دستگاههای اجرایی دیگر نیز باید برای رسیدن به نتیجه مطلوب به وظایف خود در این مورد عمل کنند و هماهنگی بیشتری بین دستگاههای مربوط ایجاد شود.
وی ادامه داد: این طرح که توسط سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری ساری در شهر اجرا میگردد بهصورت مستمر ادامه دارد.
نباید نادیده گرفت تکدی گری از معضلات اجتماعی است که گریبان گیر جامعه شده است؛ هر جا که سایه شوم گدایی روشن شود قطعا آسیبهایی چون بیکاری، اعتیاد به مواد مخدر و مشروبات، روابط نامشروع، خودکشی، سرقت، ناامنی در جامعه تشدید و فزونی خواهد یافت.