تیرنگ:
تخریب بی رویه جنگل ها، مراتع و بخش های مختلف طبیعت، افزایش روزافزون گازهای گلخانه ای و گرم شدن لایه اُزن و هوای جهان، گسترش فزاینده آلاینده های صنعتی و شهری، انباشت بی شمار و مستمر زباله های ریخته شده در طبیعت و ذخائر آبی و رودخانه های جاری، بهره برداری های نادرست از منابع آبی و دریایی، پیدایش حوادث طبیعی و زیانبار زیست محیطی مانند سیل و زلزله و مانند آنها، تغییر شرایط آب و هوایی و اقلیم جهانی، تاثیر مخرب و زیان بار امواج الکترومغناظیسی، اشعه ها و پارازیت ها بر سلامت انسان، حیات وحش و محیط زیست پیرامون آنها و از بین بردن بی رویه گونه های جانوری، گیاهی و زیستی دارد
در اثر بی توجهی نسبت به محیط زیست و تخریب ارادی و سودجوجویانه آن توسط اشخاص حقیقی و حقوقی، آرزوها و دغدغه های کودکان و فرزندان مان نسبت به آینده به سرابی تاسف بار و غیر واقع تبدیل خواهد شد و در آتیه ای نزدیک، همگی ما متهم به تخریب و تجاوز نسبت به محیط زیست و کوتاهی در مراقبت از آن و انتقال درست و سالم آن به نسل های بعدی خواهیم بود. در همین رابطه، ضروری است محیط زیست خود و وضعیت مخاطره آمیز جاری بر آن را شناخته و اهمیت و ضرورت حفظ و مراقبت از آن را نیز به کودکان مان و دیگران آموزش داده و بر لزوم و اهمیت این مهم و تضمین حقوق محیط زیست ملی و بین المللی، همسو با استانداردهای جهانی تاکید کنیم.
در این زمینه لازم است آموزش و اطلاع رسانی مستمر و موثر در این رابطه در سرفصل اصلی نظام آموزشی دانش آموزان و دانشجویان قرار گیرد و بر آموزش، نظارت، حفظ و اجرای حقوق محیط زیست نیز در هر کشوری تاکید شود. در این میان حقوق محیط زیست، ابزار مهمی برای نظارت و مدیریت توسعه پایدار بوده و در تعیین خط مشی ها و اقدامات حفاظتی و استفاده خردمندانه و پایدار از منابع طبیعی موثر است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران از تهیه طرح مدیریت توجیهی تفصیلی سه منطقه مهم تحت مدیریت محیط زیست استان خبر داد و گفت: تخریب زیستگاه ها حیات انسان را مورد تهدید جدی قرار می دهد.
عطاء الله کاویان در گفت وگو با خبرنگاران از طرح مدیریت توجیهی و تفصیلی سه منطقه زیست محیطی تحت مدیریت این اداره کل در دستور کار خود قرار داده و پس از انتخاب مشاور ذیصلاح، نسبت به انجام مطالعات مذکور اقدام کنند، خبر داد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران بابیان اینکه اکوسیستم‌ها و زیستگاه‌های طبیعی به عنوان بستر حیات و گونه‌های گیاهی و جانوری به عنوان ذخایر ژنتیکی محسوب شده و افزود: تخریب و نابودی آنها ادامه حیات و بقا انسان را مورد تهدید جدی قرار خواهد داد.
کاویان گفت: مناطقی به عنوان پارک‌های ملی، آثار طبیعی ملی، پناهگاه‌های حیات وحش و مناطق حفاظت شده به منظور حفظ تنوع زیستی برای نسل آینده اختصاص یافته و مورد حفاظت قرار می‌گیرند.
وی اظهار داشت: استان مازندران نیز از این قاعده مستثنی نبوده و از زیستگاه‌های طبیعی مختلف، غنی از گونه‌های بومی و دارای فون وفلور متنوع برخوردار است.
دکتر کاویان تصریح کرد: ۲۱ منطقه در چهار طبقه یاد شده که این مناطق شامل اکوسیستم طبیعی مختلف از پایین‌ترین سطوح ارتفاعی از سطح دریا (پناهگاه حیات وحش میانکاله) تا بالاترین نقطه ارتفاعی کشور (اثر طبیعی ملی قله دماوند) با مساحت ۵۰۷ هزار هکتار تحت مدیریت محیط زیست استان قرار دارد.
وی در ادامه اضافه کرد: با وجود این قابلیت‌های طبیعی، بررسی‌ها نشان می‌دهد که حفاظت فیزیکی مطلق، نه تنها با مشکلات و چالش‌های متعددی همراه بوده، بلکه به هدر رفت پتانسیل‌های بالقوه طبیعی آن مناطق نیز خواهد انجامید.
کاویان مهم‌ترین رویکرد سازمان حفاظت محیط زیست در مناطق چهارگانه تحت مدیریت را حفاظت در کناراستفاده خردمندانه (بر اساس توان اکولوژیک) برشمرد که از طریق مطالعات مدیریت جامع و تفصیلی مناطق، طرح ریزی و انجام می‌شود.
مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران افزود: با پیگیری‌های اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران، پس از تأمین اعتبار لازم از دفاتر تخصصی سازمان متبوع، در سال ۱۴۰۳، مطالعات توجیهی تفصیلی مناطق اثر طبیعی ملی خشکه داران، پناهگاه حیات وحش سمسکنده و منطقه حفاظت شده بلس کوه را در دستور کار خود قرار داده و پس از انتخاب مشاور ذیصلاح، نسبت به انجام مطالعات مذکور اقدام کرده است.
کاویان تاکید کرد: دستیابی به حفاظت بهینه و کارآمد در مناطق چهارگانه تحت مدیریت، تهیه نقشه راه مدیریتی مناسب و اجرای برنامه‌های حفاظت از زیستگاه‌ها و تنوع زیستی صرفاً از طریق تهیه و تدوین طرح‌های مدیریت توجیهی- تفصیلی میسر است.
✓ نتیجه
وضعیت تاسف بار دریاچه ارومیه و خشک شدن آن به عنوان بزرگترین رویداد بیابان زایی قرن 21، فرو افت فزاینده آب های زیر زمین کشور، خشک شدن تالاب ها، وضعیت تاسف بار زاینده رود، طوفان های مکرر تهران و سیلاب های ویرانگر شمال و مازندران، وضعیت آلودگی تاسف بار هوای تهران و کلان شهرها، تخریب مستمر و روزافزون جنگل های هیرکانی در شمال ایران و سایر منابع طبیعی و میراث زیست محیطی کشور، آتش سوزی های مخرب محیط زیست و جنگل های مختلف چون میانکاله و زاگرس دستاورد بی توجهی و رفتارِ غیرمسئولانۀ نسبت به محیط زیست و بی توجهی مستمر به تخریب بلاوجه آن و هشدارهای مکرر کارشناسان، حقوقدانان و فعالان حقوق محیط زیست بوده که نه تنها تاسف بار است، از حیث نقض مکرر حقوق شهروندی مردم و محیط زیست مستلزم مسئولیت و نیز جبران خسارات وارده خواهد بود و هریک از شهروندان و مردم و اشخاص حقیقی و حقوقی می توانند نسبت به تخریب محیط زیست و نقض حقوق شهروندی آنها علیه عاملان آن، به مراجع قانونی ذیربط رجوع کرده و در طرح شکایت خویش برآیند.
در این میان، چنین به نظر می رسد؛ محیط زیست و حفظ حقوق همه جانبۀ آن در توسعه کشور، برخلاف اصل توسعه پایدار، در عمل کمتر در اولویت قرار داشته و وضعیت جاری و مشهود بیشتر پروژه های عمرانی، شهرسازی، صنعتی و جاده ای آن نشان از این مهم دارد.
مسلم است نمی توان محیط زیست ملی و بین المللی را با موعظه، شعار و پند و اندرزهای به دور از واقعیت و فرافکنی در مدیریت محیط زیست و ناکارآمدی آن، راهبری و هدایت کرد.
محیط زیست نیازمند اراده ای ملی و جهانی برای حفظ و تضمین حقوق آن در حوزه های گوناگون و عرصه های متفاوت آن، همسو با استانداردها و هنجارهای بین المللی مربوطه است.
