تیرنگ:
درست چند قدم آن طرفتر از ما کودکی به جای آنکه با عروسکهایش بازی کند و بزرگ شود، مورد آزار قرار میگیرد و در خردسالی چراغ زندگیاش خاموش میشود این داستان تکراری کودک آزاری است که بارها تیتر رسانهها میشود.
کودک آزاری، خشونتی خاموش علیه آینده کودکان است که زخمهای عمیقی بر شخصیت وجودی آنان بر جا میگذارد ولی اگر جامعه به این موضوع حساس شود، میتوان از بروز چنین خشونتهایی جلوگیری کرد.
به گفته کارشناسان اجتماعی، کودک آزاری یکی از آسیبهای اجتماعی تأثیرگذار بر روح و روان افراد است که باید بررسی و برنامهریزی مناسب برای پیشگیری یا رفع و کاهش آن در جامعه مدرن امروزی صورت گیرد.
این عده معتقدند، بیشترین میزان کودک آزاریها از سوی والدین صورت میگیرد که دلایل آن هم به مواردی از قبیل اعتیاد، مشکلات اقتصادی، فقر فرهنگی و ناآگاهی والدین از برخوردهای صحیح با کودکان بر می گردد.
روانشناسان بر اساس تعریف سازمان بهداشت جهانی، کودک آزاری را در دسته بدرفتاری فیزیکی، روحی و عاطفی، سوء استفاده جنسی و غفلت و بیتوجهی تقسیم بندی میکنند.
با توجه به اهمیت این موضوع، خط تلفن ۱۲۳ و ۱۴۸۰ سازمان بهزیستی به صورت شبانه روزی پاسخگوی تماسهای مردمی در رابطه با مسائل و آسیبهای اجتماعی به ویژه کودک آزاری است و اورژانس اجتماعی و تیم متخصص با استقرار در خودروها خدمات مشاورهای، روانشناسی و مددکاری را به صورت حضوری به افراد ارائه میکنند.
یک کارشناس ارشد روانشناسی تربیتی در این باره گفت: کودک آزاری انواع مختلفی دارد که شایعترین آن غفلت و مسامحه محسوب میشود و در این موارد مراقبین و والدین کودک نسبت به مراقبت از او به خوبی انجام وظیفه نمیکنند.
اقدس اعرابیان افزود: والدین این کودکان تا حدی نسبت به مراقبت از کودک بیتفاوت هستند که گاهی شاهد ایجاد مشکلات جدی برای کودکان هستیم.
وی اظهار داشت: بر اساس تعریف سازمان بهداشت جهانی، کودک آزاری به معنی آسیب یا تهدید سلامت جسم و روان یا سعادت و رفاه و بهزیستی کودک زیر ۱۸ سال به دست والدین یا افراد مسوول نسبت به او معنی شده است.
این کارشناس روانشناسی تربیتی، کودک آزاری را شامل کودک آزاری جسمی، جنسی، عاطفی، غفلت و بی توجهی، بهرهکشی اقتصادی و بدرفتاری آموزشی عنوان کرد و گفت: بررسیهای انجام شده نشان میدهد ۷۰ درصد موارد اعمال خشونت و کودک آزاری در محیط خانه رخ داده است و بیشترین گروه سنی در معرض آزار، کودکان پنج تا ۹ سال و همچنین ۱۰ تا ۱۴ سال هستند.
✓ مسامحه، محرومیت کودک از حقوق روشن
یک کارشناس امور اجتماعی در این باره گفت: اصلیترین نوع کودکآزاری در دنیای کنونی غفلت و مسامحه است که در یک کلام به معنای بیتوجهی و عدم احقاق حقوق حقه کودک است که برگردن والدین است.
غلامحسین حقدادی اظهار کرد: کودک نمیتواند از خود دفاع کند و باید والدین اسباب و ملزومات حیات و زیست را برایش فراهم کنند اما گاهی در انجام وظایف خود غفلت و مسامحه میکنند.
در دنیای پیشرفته امروز دیگر کودکآزاری تنها محدود به کتک زدن، سیاهی و کبودی بدن کودک و تعرض و آزار جنسی و امثال آن نیست بلکه دستهبندیهای جدید و البته مهمی به این پدیده و نوع خشونت افزوده شده است
وی افزود: عدم رسیدگی به تغذیه کودک، پیگیری نکردن بحث آموزش و ثبتنام وی در مدرسه، نزدن واکسن و انجام ندادن مراقبت های بهداشتی لازم، رها کردن و بیتوجهی به تامین امکانات مورد نیاز کودک برای زیست و تغذیه از مهمترین و شایعترین مصادیق غفلت است.
این کارشناس امور اجتماعی ادامه داد: به تعبیر دیگر هر نیازی که در حوزه تربیتی، تغذیهای، بهداشتی و رفاهی برای کودک از سوی والدین تامین نشود مصداق غفلت است.
وی اظهار کرد: در دنیای پیشرفته کنونی دیگر کودکآزاری تنها محدود به کتک زدن، سیاهی و کبودی بدن کودک و تعرض و آزار جنسی و امثال آن نیست بلکه دستهبندیهای جدید و البته مهمی به این پدیده و نوع خشونت افزوده شده است.
حقدادی افزود: کودکآزاری عاطفی یکی از رایجترین انواع کودکآزاری در دنیای امروز است که شامل بیتوجهی، قهر و محرومیت از عاطفه یا بدرفتاری روانی شامل فحاشی و از بین بردن اعتماد به نفس کودک میشود که در گذشته از آن به عنوان روش تربیتی یاد میشد اما روش درستی نیست.
هرچه جامعه و زندگی صنعتی رو به جلو حرکت میکند آسیبها و عوارض این روند در جامعه پررنگتر شده و حتی تغییر شکل مییابد به طوری که تا دیروز بیشترین جنبه مشهود و شناخته شده آن میان مردم، خشونت فیزیکی، جسمی و جنسی بود در حالی که امروزه کارشناسان، دستاندرکاران و متولیان این حوزه، چهره دیگری از این خشونت را معرفی میکنند.